Nieuws

Code rood dreigt: kan ik nog wel op vakantie?

Vakantiegangers vrezen code rood.
Vakantiegangers vrezen code rood. © ANP (archief
ARNHEM - Nu het aantal besmettingen in ons land explosief stijgt, dreigt 'code rood' voor Nederland. Dat zou betekenen dat het moeilijker wordt om naar het buitenland te reizen. Hoe groot is deze dreiging en wat betekent het voor je vakantieplannen? Vijf vragen en antwoorden.

Wat betekent code rood?

Code rood gaat in dit geval niet om het weeralarm van het KNMI. Nee, het is een kleurcode op de kaart van het ECDC, het Europese Centrum voor ziektepreventie- en bestrijding. Dit Europese RIVM houdt de situatie rond de coronacijfers in de 27 landen van de Europese Unie in de gaten. In ons land wordt er bovendien onderscheid gemaakt per provincie.
De kaart van het ECDC van 8 juli.
De kaart van het ECDC van 8 juli. © ECDC
Een land of provincie kleurt rood als er in twee weken tijd 75 tot 200 besmettingen per 100.000 inwoners zijn gemeld en vier procent van de tests positief uitvalt. Ook zijn 200 tot 499 coronagevallen per 100.000 inwoners genoeg reden voor het ECDC om een gebied rood te kleuren. Zijn er nog meer besmettingen, dan wordt de regio zelfs donkerrood.

Hoe staat Gelderland ervoor?

Op de laatste kaart die donderdag werd gepubliceerd is onze provincie oranje, net als de meeste andere provincies in Nederland. Alleen Friesland, Drenthe, Flevoland en Limburg kleuren groen. Maar de vooruitzichten zijn slecht. Het lijkt een kwestie van tijd dat we Spanje en Portugal achternagaan, twee landen die al deels rood zijn gekleurd.
Dat gebeurt volgende week al, verwacht Marino van Zelst. Hij is 'chef cijfers' van het RedTeam, een club onafhankelijke deskundigen die meedenkt over de aanpak van het coronavirus. Ervan uitgaande dat het percentage positieve tests onder de vier procent blijft, kleurt Nederland rood als er over een periode van twee weken gemiddeld meer dan 2500 besmettingen per dag worden gemeld. Donderdag maakte RIVM melding van 5475 nieuwe coronagevallen, waardoor dat gemiddelde flink oploopt.
De huidige stijging begon ongeveer een week geleden. De week ervoor houdt het niveau van Nederland in de Europese gegevens voorlopig nog laag. Maar volgens de schattingen van Van Zelst tikken we zelfs in het gunstigste geval maandag al de 2500 besmettingen per dag aan. “Het is dus vrijwel een garantie dat we vanaf volgende week ergens 'code rood' in duiken op nationaal niveau.”

Wat zijn de gevolgen voor mijn vakantie?

Het zijn spannende tijden voor wie een vakantie naar het buitenland heeft geboekt. De zorgelijke situatie valt namelijk samen met de aankomende schoolvakanties.
Dit weekend gaat de zomervakantie in de regio Noord al van start. In onze provincie valt alleen de gemeente Hattem daaronder. Een week later (17 juli) krijgt de regio Midden – met steden als Apeldoorn, Doetinchem, Ede en Tiel - vakantie. De regio Zuid, waar onder meer Arnhem en Nijmegen onder vallen, volgt nog een week later op 24 juli.
Kijken we naar het reisadvies dat het ministerie van Binnenlandse Zaken geeft, is er nog geen reden tot zorg. Het is bijvoorbeeld geen probleem om naar Duitsland of Frankrijk te reizen.
Het is vooral van belang hoe andere landen naar ons kijken. Nu al gelden in veel vakantielanden reisbeperkingen, zoals te zien in de ANWB Reiswijzer. In de meeste gevallen ben je welkom met een recente, negatieve PCR-test. Maar als Nederland rood of zelfs donkerrood kleurt, kan dat een aanleiding zijn om extra voorwaarden te stellen. Vakantielanden kunnen de kaart van het ECDC gebruiken om bijvoorbeeld een gezondheidsverklaring verplicht te stellen. Maar ook een quarantaineplicht of inreisverbod behoren dan tot de mogelijkheden.

Gelden die voorwaarden ook als ik volledig gevaccineerd ben?

Vooralsnog gelden voorwaarden zoals een PCR-test van maximaal 48 uur oud vaak niet voor mensen die volledig zijn ingeënt. In Noorwegen is een inreisverbod, maar ben je wel welkom als je volledig bent gevaccineerd of het afgelopen half jaar corona hebt gehad.
Daarvoor is het 'EU Digitaal Corona Certificaat' in het leven geroepen. Je kunt de zogenoemde CoronaCheck gebruiken om binnen de EU te reizen. Ook Noorwegen, IJsland, Zwitserland en Liechtenstein accepteren dit bewijs.
Met dit bewijs ben je niet honderd procent verzekerd van een zorgeloze vakantie. Zo moet je in Groot-Brittannië en Ierland bij aankomst in quarantaine, ook als je bijvoorbeeld twee prikken met Pfizer hebt gehad. En het staat ook andere landen vrij om hun eigen regels op te stellen.

Welke maatregelen neemt het kabinet?

De stijging van het aantal coronapatiënten verloopt volgens demissionair minister van Volksgezondheid Hugo de Jonge 'veel rapper dan verwacht'. Ook hij maakt zich zorgen om de mogelijkheden om deze zomer op vakantie te gaan. Daarom komen er mogelijk extra maatregelen om te voorkomen dat Nederland op de kaart van het Europese ziektebestrijdingscentrum ECDC code rood krijgt. "Het gaat natuurlijk hard de verkeerde kant op”, aldus De Jonge.
Het kabinet zou overwegen om meerdaagse evenementen af te blazen en clubs en discotheken te sluiten. Een besluit daarover valt vrijdagochtend, als de verantwoordelijke ministers hebben gesproken over een spoedadvies van het Outbreak Management Team. Mogelijk komt er vrijdagavond nog een nieuwe coronapersconferentie.