Gras opgeofferd voor zonnepanelen, terwijl daken van bedrijfspanden worden gespaard

Jaap Dirkmaat van de Vereniging Nederlands Cultuurlandschap noemt dat 'pijnlijk', terwijl hij de beelden hoofdschuddend bekijkt. "Het is hier extra pijnlijk, want het is belachelijk om daar een zonnepark op landbouwgrond te leggen als je hier al 160 hectare plat dak hebt, wat maagdelijk ligt te wachten op zonnepanelen."

De Nijmeegse wethouder duurzaamheid Harriët Tiemens vindt dat ook, vertelt ze als ze vanuit het gemeentehuis uitkijkt over de daken in het centrum. Het dak van het gemeentehuis is deels omgetoverd in een groen dak, wat werkt als natuurlijk isolatie en deels vol gelegd met zonnepanelen. Maar de daken rondom het gemeentehuis zijn nog pijnlijk leeg.

Wethouder Tiemens zou die daken maar wat graag vol leggen met zonnepanelen, maar dat kan ze naar eigen zeggen niet afdwingen. "Dat is echt heel erg jammer. Maar het bouwbesluit, het activiteitenbesluit staat ons dat niet toe. En als gemeenten dat hebben geprobeerd, zijn daar procedures tegen gevoerd. En de Raad van State heeft ook uitspraken gedaan waaruit blijkt dat wij dat niet kunnen afdwingen."

"Dat is niet helemaal waar natuurlijk", zo reageert Jaap Dirkmaat. Dertig regio’s in Nederland hebben namelijk de opdracht om met een Regionale Energie Strategie (RES) maatregelen te nemen om duurzame energie op te wekken. Via die RES kun je volgens Dirkmaat de minister onder druk zetten. "Hoor eens: we gaan niet leveren als jij niet zorgt dat dit sneller geregeld kan worden. Want iedereen vindt: het moet op de daken en niet op de landbouwgrond."

Nadat de kwestie in 2018 al in de Tweede Kamer aan de orde kwam, beloofde toenmalig minister Wiebes om de wet te veranderen zodat het neerleggen van zonnepanelen op bedrijfsdaken afgedwongen kan worden. Daags daarna stuurde Jaap Dirkmaat naar diverse beleidsmakers waaronder wethouder Tiemens een mail om de druk in Den Haag op te voeren. Hij eindigde die oproep met: "Aan ieder van ons de schone taak de druk op te voeren en ervoor te zorgen dat het kabinet met de goeie (machts)middelen komt om de gemeentes hun werk te laten doen."

En sindsdien klopt Tiemens regelmatig aan in Den Haag, zeker nu er formatieonderhandelingen gaande zijn. Maar ze wijst ook op haken en ogen bij het gebruik van bedrijfsdaken. Zo is de dakconstructie niet altijd sterk genoeg en worden verzekeringspremies hoger als er zonnepanelen neergelegd worden.

Jaap Dirkmaat: "Hoezo? Die sneeuw die afgelopen winter op die daken heeft gelegen was veel zwaarder hoor. En die lag op al die daken. Ik heb niets gehoord. Bovendien kun je de brandverzekering en stormschadeverzekering overnemen."

Volgens Dirkmaat moet wethouder Tiemens dan ook wat harder aankloppen in Den Haag om graslanden te sparen van zonnepanelen. Maar wethouder Tiemens betwijfelt of al het groen wel behouden kan blijven. "Als je ziet hoeveel duurzame energie we nodig hebben, zou het weleens zo kunnen zijn dat we het allebei nodig hebben. Dus daar doe ik nu geen uitspraken over. Maar in ieder geval moeten grote daken vol worden gelegd met zonnepanelen."