Veel roofvogels kunnen niet zonder hoogspanningsmasten

Op een van de armen van een hoogspanningsmast bij Niftrik is een grote broedkast geplaatst. Slechtvalken hebben besloten om daar dit jaar hun jongen groot te brengen, vertelt ecoloog Pieter Baalbergen tegen BuitenGewoon-verslaggever Laurens Tijink. Zonder dit soort plekken zouden er nauwelijks broedende slechtvalken in ons land zijn. De broedkast in de mast bij Niftrik werd geplaatst nadat de valken mensen aanvielen.

Niet alleen slechtvalken, maar ook zwarte kraaien, buizerds, torenvalken en ooievaars broeden graag in hoogspanningsmasten. Valken maken handig gebruik van de kwaliteiten van andere vogelsoorten, vertelt Baalbergen.

Zwarte kraaien bouwen ieder jaar een nieuw nest. Om te voorkomen dat de nesten uit een hoogspanningsmast vallen, maken de vogels vaak gebruik van een hoekprofiel. De kraaien verzamelen alles wat ze tegenkomen voor de bouw van het nest, vertelt Baalbergen. Zelfs stukjes prikkeldraad worden gebruikt. Die creativiteit zorgt ervoor dat de nesten goed bestand zijn tegen de wind op grote hoogte.

Hoogspanningsmasten zijn met name belangrijk voor de boomvalk, stelt vogelonderzoeksorganisatie SOVON in Nijmegen. Drie op de tien boomvalken broedt in ons land in een hoogspanningsmast. Nest als slechtvalken bouwen ook boomvalken zelf geen nest, maar maken ze gebruik van oude nesten van onder meer de zwarte kraai. De hoge masten hebben meerdere voordelen voor de vogels. Ze zijn een mooi vertrekpunt voor de jachtvluchten, zegt SOVON. Ook zien ze vijanden eerder aankomen en kunnen ze die, dankzij de open ruimte, beter wegjagen. De boomvalk staat in ons land op de Rode Lijst van zeldzame diersoorten. Boomvalken die geen gebruik maken van de hoogspanningsmasten nestelen in een boom, maar ook dan maken de vogels gebruik van al bestaande nesten.

Door de kabels stromen enorme hoeveelheden elektriciteit. Net als mensen kunnen ook dieren de aanwezigheid van die magnetische velden waarnemen. Wat dat doet met de gezondheid van dieren is in veel gevallen niet duidelijk. Wel blijkt uit onderzoek dat hoogspanningslijnen niet van invloed zijn op de hoeveelheid melk die koeien geven. Het leidt ook niet tot geboorteafwijkingen bij kalveren, meldt TenneT. Op het broedgedrag van vogels die gebruik maken van de hoogspanningsmasten en de ontwikkeling van hun jongen heeft het volgens de netbeheerder ook geen invloed.