Arbeidsmigranten zijn keihard nodig, maar we behandelen ze slecht

Maciej Micewski woont en werkt al jaren in ons land. Hij kwam in 2007 naar Winterswijk voor werk. Tegenwoordig heeft hij weinig reden tot klagen. "Maar in het begin was het zwaar en slecht. Ik werd slecht behandeld. Nu heb ik een eigen huis, maar ik woonde eerst met twaalf mensen in een woning die voor vier mensen geschikt was."

De woonsituatie is voor de nieuwe generatie migranten, niet alleen uit Polen, maar ook uit landen als Bulgarije en Roemenië net zo slecht als voor Maciej in het begin. "Ze worden nog steeds slecht behandeld en ook hun huisvesting is slecht", zei hij.

Vele arbeidsmigranten staan met de rug tegen de muur, door de koppeling tussen huisvesting en werk. Maciej: "Wie zijn baan kwijtraakt, heeft ook geen dak meer boven het hoofd."

Wilco Veldhorst van vakcentrale FNV noemde dit in De Week van Gelderland een groot probleem. "Maar je bent dan ook je zorgbescherming kwijt. Dan wordt het al snel een kwestie van wildkamperen in de hoop dat je ergens anders aan het werk komt."

Arbeidsmigranten zijn een verdienmodel voor veel uitzendbureaus, vond Veldhorst. "Je hebt iemand in dienst die geen ontslagbescherming heeft, die je niet hoeft door te betalen bij ziekte en die je ook nog vaak onder het minimumloon kunt betalen."

Dit straalt af op de vakbonden, meende Veldhorst. "Het ondergraaft de sociale zekerheid. Je behandelt mensen gewoon slecht."

Frank van Gool is van OTTO Work Force, een Noord-Limburgs bedrijf dat sinds de oprichting in 2000 is uitgegroeid tot de grootste internationale arbeidsbemiddelaar in Europa. Van Gool heeft in heel Nederland 20.000 migranten aan het werk uit landen als Polen, Slowakije, Tsjechië en Bulgarije.

Elke buitenlandse medewerker moet gelijkwaardig worden betaald, zei Van Gool in De Week van Gelderland. "We geven onze mensen contracten voor onbetaalde tijd. Dat geeft je zekerheid. Zeker veertig procent van onze mensen heeft dat."

Hij beaamde dat de huisvesting van buitenlands personeel een probleem is. "Er zijn ook veel te weinig huizen beschikbaar." Van Gool is voorstander van het loskoppelen van werk en wonen. "Het mag eigenlijk niet zo zijn dat je je woning uit moet als je werk stopt."

En dan is er nog het probleem van het registreren van de woonadressen van de medewerkers. Migranten die woonden in het Duitse Emmerich en werkten in zowel Duitse als Gelderse slachthuizen raakten een jaar geleden besmet met corona waarna her en der uitbraken ontstonden en slachthuizen dicht moesten.

Burgemeester Peter Hinze van Emmerich zei een jaar geleden tegen Omroep Gelderland: "Hier wonen rond de duizend Polen en Roemenen die in Nederlandse fabrieken worden ingezet. Ik heb begrepen dat Nederland te weinig huisvesting heeft, dat werkgevers geen verhuurders van woningen mogen zijn en deze mensen daarom in Duitsland wonen. In Duitsland is het goedkoper wonen dan in Nederland."

Migranten laten zich niet graag inschrijven als inwoner van een Nederlandse gemeente, want daardoor raken ze hun status in eigen land kwijt. "En dan moet je hier ook belasting betalen en dat wil je niet", zegt Maciej. Van Gool: "Gemeenten zitten er ook niet om te springen, want ze laten zich niet uitschrijven. Dat werkt voor gemeentelijke basisadministraties vervuilend."