nieuws
Zoveel impact heeft het opheffen van onbewaakte overwegen op omwonenden
17 maart 2021, 19:09 • 4 minuten leestijd
TEUGE - Binnen drie jaar moeten alle onbewaakte overwegen in ons land verdwijnen. Een operatie die flink wat voeten in de aarde heeft, met name voor de mensen die sinds jaar en dag gebruikmaken van de overwegen.
De boerderij van melkveehouder Harry Bieleman staat op zo'n honderd meter van de spoorlijn Apeldoorn - Deventer. Zijn percelen liggen zowel rechts als links van de rails. Via een onbewaakte overweg kan hij van het ene naar het andere weiland rijden.
Je kop erbij houden
Bieleman vertelt dat de overweg al generaties lang een belangrijke verbinding vormt voor melkveebedrijf De Bolkhorst. “Vroeger gingen we er ook met de koeien over. Die werden dan voor het spoor opgesloten, dan even met de verrekijker kijken of er geen trein aankwam en eroverheen."
Bekijk de video. De tekst gaat eronder verder.
Opheffen van onbewaakte overwegen heeft veel impact op omwonenden
Oversteken met een kudde koeien kan niet meer, daarvoor is het nu veel te druk op het traject. Sneltreinen, sprinters en goederentreinen: om de paar minuten raast er wat voorbij.
Met name in het voorjaar, als Bieleman wel honderd keer per dag oversteekt, is het oppassen geblazen. “Je bent het gewend, maar het blijft gevaarlijk. Vooral als je er heel vaak op één dag overheen gaat, dan moet je je kop erbij houden." Ongelukken zijn er bij zijn weten op de Bolkhorstweg nog nooit gebeurd.
Twee doden per jaar
Maar dat het fout kan gaan, blijkt wel uit de cijfers. Jaarlijks vallen er gemiddeld twee doden op onbewaakte overwegen. In Zenderen (Overijssel) overleed begin deze maand nog een maaltijdbezorger toen hij met zijn bestelauto in botsing kwam met een goederentrein. Een machinist van de NS kwam vorig jaar om het leven bij een aanrijding met een zwaar landbouwvoertuig. Voor de NS en spoorbeheerder ProRail een bevestiging dat er iets moet gebeuren.
“Het vreselijke verlies van onze collega heeft diepe wonden achtergelaten. Dit mag nooit meer gebeuren. Daarom willen we dat alle overwegen, zowel de openbare als de particuliere, worden opgeheven", aldus de NS. Vanuit het Rijk is 112,5 miljoen euro beschikbaar voor de operatie.
Sluiting
Rood met witte hekken vormen sinds deze week een barricade bij de overweg waar Bieleman zo'n 2000 keer per jaar gebruik van maakt. ProRail heeft met de boer een regeling getroffen waardoor de overweg nu is afgesloten voor gemotoriseerd verkeer.
Bieleman had graag gezien dat de overweg beveiligd zou worden, maar door de kosten - gemiddeld zo'n 1 miljoen euro - was dat voor ProRail geen optie. "Wij hebben hier de mogelijkheid om om te rijden, daar staan we niet om te springen, maar het kan wel dus dat gaan we doen."
Omrijden door het dorp
De melkveehouder moet nu omrijden, over een drukke straat door het dorp. "Je moet langer met de wagen rijden, dus dat kost geld. We ontvangen daar een schadevergoeding voor."
Lange tijd hoopte Bieleman dat een kavelruil met een buurman - waardoor twee onbewaakte overwegen konden worden gesloten - het probleem zou oplossen. "Wij aan deze kant en de buurman naar de andere kant. Maar dat is niet gelukt. De gemeente Voorst wilde daar niet helemaal in mee.”
Afhankelijk van een overweg
Buurman en collega melkveehouder René Haarman zag in die optie ook mogelijkheden. "Helaas is de kavelruil op niks uitgelopen. Dus nu zijn we met ProRail weer aan het kijken wat de alternatieve opties zijn." Ook de particuliere overweg van Haarman wil ProRail opheffen, maar voor de boer is dit momenteel de enige route om bij zijn grond te komen.
Tekst gaat verder onder de foto.
De overweg beveiligen vindt hij logischer. "Dat onbewaakte overwegen verdwijnen snap ik, maar beveiligen is ook een optie. ProRail staat er meteen mee klaar dat ze allemaal verwijderd moeten worden. Ik geloof niet dat dat de oplossing is. Wij zijn afhankelijk van deze overweg", aldus Haarman. Alleen als hij akkoord gaat kan ProRail zijn particuliere overweg afsluiten.
Onderzoek
Of Haarman in de toekomst ook nog via het spoor naar zijn landerijen kan rijden, is nog niet duidelijk. "Er zal een oplossing komen. Maar hoe die eruit gaat zien, weet ik nu nog niet." Voor de overige 50 onbewaakte overwegen in Gelderland moet ook nog een oplossing komen.
Voor buurman Bieleman is het deze week omrijden geblazen met z'n trekker, en dat is even wennen. "Ik denk dat ik nog wel een keer de verkeerde kant op rij!"
Het Nederlandse spoor telt ruim 2300 overwegen. De meeste zijn beveiligd met bellen, lichtsignalen en spoorbomen. Maar er zijn ook zo'n 300 Niet Actief Beveiligde Overwegen (NABO's). Hier moet je zelf opletten of er een trein aankomt. In opdracht van het ministerie gaat ProRail 180 openbaar toegankelijke NABO's zo snel mogelijk opheffen, omdat ze volgens het ministerie gevaarlijk zijn. Ook particuliere NABO's wil men zo snel mogelijk sluiten, maar hiervoor is toestemming nodig van de eigenaar.
