Coronamaatregelen worden iets minder streng: 'We doen iets heel spannends'

Ook was er goed nieuws voor scholieren en studenten: het voortgezet en middelbaar beroepsonderwijs krijgen vanaf volgende week weer maximaal één dag per week fysiek les. Hbo- en wo-studenten zijn nu (nog) niet aan de beurt. "School is voor jongeren om meerdere redenen belangrijk: onderwijskundig, sociaal en emotioneel. De scholen voor voortgezet onderwijs gaan per 1 maart open, zij het onder voorwaarden. Leerlingen gaan minimaal één dag per week naar school, met als regel de anderhalve meter afstand. Ook het mbo gaat weer gedeeltelijk open, één dag per week. Onder vergelijkbare voorwaarden als in het voortgezet onderwijs", aldus Rutte.

Mensen in contactberoepen mogen hun taken weer oppakken, bevestigde de premier. Wie vanaf 2 maart naar de kapper, pedicure of schoonheidsspecialist wil, rijles volgt of gemasseerd wil worden, kan daarvoor een afspraak maken.

"Uiteraard is bij al deze beroepen reserveren en een checkgesprek verplicht, om zeker te weten dat klanten geen klachten hebben. We denken dat dit belangrijk is, voor de ondernemers en hun klanten. Omdat het gaat op één op één-contacten, zijn de risico's op overdracht beperkt."

Winkelen op afspraak wordt mogelijk. Dat komt bovenop het huidige click & collect-principe. Er mogen maximaal twee klanten per verdieping tegelijk naar binnen. Voor de kleine winkelier betekent dat iets meer lucht, denkt de premier. Met het grootbedrijf blijft het kabinet in gesprek. Het advies om thuis maximaal één bezoeker per dag te mogen ontvangen, blijft wel in stand. Sportscholen en de buitenschoolse opvang blijven gesloten, evenals horecagelegenheden.

Sportscholen moeten de deuren dus dicht houden, maar sporten in teamverband mag vanaf 3 maart weer - maar alleen voor iedereen in de leeftijd tot 27 jaar. "Zeker nu het voorjaar zich aandient, denken wij dat dit belangrijk is voor deze groep. Daarom doen we het en daarom durven we het. Maar het blijft ongelooflijk spannend, al lijken het kleine stappen. Dat moeten we ons goed realiseren."

Rutte drukte iedereen op het hart zich extra goed aan de afspraken te houden. Hij wil met alle Nederlanders een afspraak maken, zei hij. "De meeste mensen volgen de regels goed. We weten ook dat het niet altijd vanzelf gaat. Maar aan iedereen die kijkt: uw gedrag doet ertoe. Was uw handen zo veel mogelijk, werk thuis en draag het mondkapje in de supermarkt. Het doet ertoe dat u thuisblijft bij klachten - ook milde klachten en ook als je al drie keer getest bent."

Er schijnt licht aan het einde van de tunnel, zo bleek uit de woorden van de premier. Toch betekent dat niet dat er ineens van alles mogelijk kan worden in Nederland. "We zijn op weg naar betere tijden, stapsgewijs naar een heropening van de samenleving", zei Rutte. "Het perspectief is er. Maar voor nu zitten we nog in een ongelooflijk lastige fase. Enerzijds is er nog de hoge druk op de ziekenhuizen en de verpleeghuizen, en een derde golf die volgens deskundigen onvermijdelijk is: de cijfers stijgen alweer."

"De andere realiteit vraagt steeds meer aandacht. Want hoe langer deze crisis duurt, hoe zwaarder het ons valt. Dat geldt voor ons allemaal, en voor sommige groepen in het bijzonder. We zijn het aardig zat aan het worden. De economische, de sociale en de psychologische gevolgen tellen op", sprak de premier. "We kennen allemaal te veel voorbeelden. Het schuurt en het knelt, het piept en het kraakt. We kennen dat uit onze eigen omgeving."

Het einde is evenwel nog niet in zicht. Veel zal afhangen van hoe de cijfers er hierna uit zullen zien. "We denken nu in een fase te komen, waarin we bereid moeten zijn een klein beetje risico te nemen. Weliswaar beperkt en overwogen, maar wel degelijk een risico", waarschuwde Rutte dinsdagavond. "Daarom willen we onder voorwaarden een paar dingen mogelijk maken. Verruiming is echter niet gratis, en ook niet onomkeerbaar."

De avondklok, die sinds zaterdag 23 januari van kracht is, wordt verlengd tot 15 maart. Een week voor die datum (op 8 maart) neemt het kabinet een nieuw besluit over de maatregel. Eerder spande de stichting Viruswaarheid een zaak aan tegen de staat, omdat men vond dat de juridische basis voor de avondklok ontbrak. De rechter bepaalde dat er direct een streep door de maatregel moest.

In een spoedappèl werd daarna besloten dat de avondklok zou blijven tot de inhoudelijke behandeling van het hoger beroep. Uiteindelijk nam de Eerste Kamer een wet aan die de avondklok wél juridische basis gaf. Tot zeker 15 maart moet iedereen dus nog steeds binnenblijven tussen 21.00 en 04.30 uur, tenzij er zwaarwegende redenen zijn om wél naar buiten te gaan.

Zie ook: ons liveblog over het coronavirus