nieuws

Slachtoffer toeslagenaffaire Martine ziet kabinet vallen: 'Zij moeten ook door het slijk'

Minister Eric Wiebes van Economische Zaken en Martine van Baren uit Arnhem.
Minister Eric Wiebes van Economische Zaken en Martine van Baren uit Arnhem. © ANP/Bewerking Omroep Gelderland
ARNHEM - Als één van circa 26.000 ouders werd ze slachtoffer van de toeslagenaffaire: Martine van Baren (45) uit Arnhem. De beslissing van het kabinet om af te treden geeft haar een dubbel gevoel. De verantwoordelijken vinden vanzelf weer een nieuwe baan, verwacht Martine. Voor veel ouders is het dossier echter nog lang niet gesloten.
De toeslagenaffaire speelt sinds 2013 en is sinds 2018 in de openbaarheid. Doordat de Belastingdienst een harder beleid ging voeren om mogelijke fraudeurs aan te pakken, kwamen tienduizenden ouders in de problemen. Zij werden ten onrechte aangemerkt als fraudeurs en moesten forse bedragen terugbetalen. Vrijdag trad het kabinet af om deze affaire.
Martine vertelde eerder al hoe ze in het voorjaar van 2015 een 'blauwe brief' ontving waarmee de zaak voor haar begon. Hoe ze paniekerig zocht naar belangrijke documenten, hoe haar relatie een deuk opliep als gevolg van de toeslagenaffaire en ze angst voor de post en telefoon ontwikkelde.
Wat was je eerste reactie toen je hoorde dat het kabinet aftrad?
"Ik dacht: eindelijk is die knoop doorgehakt. Het zat er al aan te komen, maar het duurde nog zo lang voor het definitief was."
Vind je dat ze de juiste keuze hebben gemaakt in Den Haag?
"Ik hoorde minister Wiebes van Economische Zaken zeggen dat hij vertrekt, niet omdat hij schuldig is, maar wel medeverantwoordelijk. Ik denk dat hij daar gelijk in heeft. Ik zat echt te wachten tot hij zo snel mogelijk aftreedt. Ik hoorde ook dat meneer Rutte wel lijsttrekker blijft. Dat hadden we eigenlijk ook wel verwacht. Maar ik ben blij dat hij erbij gezegd heeft dat hij het toeslagensysteem onder de loep gaat nemen. Dat moeten ze zeker doen. Ze moeten er écht werk van maken."
Excuses van de Belastingdienst? Ik weet niet eens bij wie je daarvoor moet zijn.
Voelt het voor jou als gerechtigheid, na wat je hebt meegemaakt?
"Ja en nee. Aan de ene kant vind ik dat ouders echt in de problemen zijn gekomen, doordat de Belastingdienst als een troep wolven op ze af is gekomen, om te kijken wat voor fraude er gepleegd werd. Dat maakt dat ik vind dat de verantwoordelijken zelf ook door het slijk gehaald moeten worden, net zoals dat met ons gebeurd is. Zij kunnen straks weer een nieuwe baan vinden omdat ze over goede referenties beschikken. Maar aan de andere kant moet ik nog maar zien wat er echt met ze gaat gebeuren, nu het kabinet is afgetreden."
Je zei eerder dat het bijna misdadig zou zijn als er geen excuses zouden komen. Voelt het alsof je die vandaag hebt gekregen?
"Ik vind eigenlijk dat ze hiermee hun excuses min of meer hebben aangeboden. Het kabinet heeft de ouders laten zien dat er enorme misstappen zijn begaan. Maar wat betreft de Belastingdienst als organisatie, tsja. Ik weet niet eens bij wie je daarvoor moet zijn. Dat is zo'n onaantastbaar iets, door heel Nederland heen. Van hen zou ook nog een excuus moeten komen, vind ik. Mensen hebben daar telefonisch ouders botte antwoorden gegeven en van het kastje naar de muur gestuurd."
Hoe ver ben je in je missie om vergoeding te krijgen?
"Ik ben met het wijkteam De Laar in Arnhem bezig om compensatie te krijgen. Ervoor te zorgen dat ik ook bij de ouders hoor die tot de ouders in de toeslagenaffaire worden gerekend. De Belastingdienst heeft dat nog steeds niet in beeld. Het wijkteam helpt mij daarbij. Een onafhankelijke commissie moet nog naar mijn dossier kijken. Ik denk dat ik er recht op heb, maar het is nog niet helemaal afgerond. Laten we hopen dat het snel wordt afgerond."
De staatssecretaris zei kort voor de kerstdagen dat alle ouders 30.000 euro zullen ontvangen. Heb jij daar al iets van gezien?
"Nee, absoluut niet. Nee, nee. En als het gebeurt, dan zal dat pas in het voorjaar zijn. Dat is tenminste wat ik gehoord heb. Alleen de mensen die al bekend stonden bij de Belastingdienst hebben een kerstcompensatie ontvangen. Het zal nog wel even duren. Maar er zijn mensen bij die de acute hulp zwaarder nodig hebben dan wij. Wij gaan al de goede kant op, we staan daarmee nog een beetje op een wachtlijst. Het is voor ons nog een groot vraagteken."