nieuws

Na 130 jaar verdwijnt de laatste palingrokerij uit de haven van Elburg

Jan Aart van Triest bereidt een lading palingen voor om te roken.
Jan Aart van Triest bereidt een lading palingen voor om te roken. © Omroep Gelderland
ELBURG - "Het doet me wel pijn." Jan Aart van Triest is de vijfde generatie palingroker in Elburg, maar een zesde generatie komt er niet. Het familiebedrijf, dat de afgelopen 130 jaar een begrip was in de historische haven, houdt op te bestaan. "Er is geen opvolger, dus ik heb het bedrijf verkocht."
Het was de over- overgrootvader van Jan Aart die zich 130 jaar geleden in Elburg vestigde. "Hij was visser, kwam tijdens een storm in 1892 in de haven van Elburg te liggen, ontmoette daar een mooie vrouw, en is nooit weer weggegaan", vertelt Van Triest, terwijl hij een lading palingen klaarmaakt om in de oven te stoppen.
"In de jaren daarna hebben mijn voorouders de palingrokerij en een viswinkel geopend, en in 1934 heeft mijn opa op deze plek, waar we nu staan, de grote rokerij gebouwd."
Bekijk de video. De tekst gaat daaronder verder.
Title
Nog altijd rookt Van Triest de palingen op traditionele wijze. "Niet voor de groothandels, maar voor winkels hier in de regio. Het is een ambacht en die verdwijnen helaas langzaam maar zeker."
Zijn viswinkel in het centrum hoeft gelukkig niet te verdwijnen, die is overgenomen door Albert Post. "Een 17-jarige jongen die al meerdere vakanties bij mij heeft gewerkt. Hij volgt nu een opleiding tot visspecialist, in Zwolle, en kan ondertussen hier al zijn eigen winkel runnen."

Botters blijven varen, palingroken verdwijnt

Maar voor de palingrokerij was geen opvolger te vinden. "Ik heb twee zoons, maar die willen allebei geen visboer worden", zegt Van Triest. "Dat begrijp ik ook wel. Maar ik vind het wel jammer dat nu het cultuurhistorische aspect van palingroken uit deze haven verdwijnt." Hij wijst naar buiten. "Daar vertrokken vroeger de botters de Zuiderzee op, om paling te vangen, die hier dan gerookt werd. De botters varen nog steeds, maar het palingroken verdwijnt."
Van Triest en zijn broer hebben de afgelopen jaren nog geprobeerd via de gemeente een manier te vinden om die historie in stand te houden, maar het mocht niet baten. "Dus ik heb uiteindelijk voor mijzelf gekozen. Ik ben inmiddels bijna 58 jaar, mijn been begint op te spelen, dus ik kan er maar beter mee stoppen. Ik heb dit werk 43 jaar gedaan, en eigenlijk doe ik dit al vanaf mijn geboorte, maar binnenkort is het klaar."

Woningen aan de haven

Het pand is verkocht aan een projectontwikkelaar, die er woningen wil gaan realiseren. "En daarmee is het palingroken verdwenen uit Elburg", verzucht Van Triest nog eens, met een paar palingen in zijn hand. "Het gaat me wel aan het hart hoor."
Voor Van Triest en zijn vrouw biedt de verkoop wel nieuwe kansen. "We hebben een campertje, dat we in drie jaar tijd nog maar één keer gebruikt hebben. Ik heb, op mijn leeftijd, de wereld zo'n beetje ontdekt vanaf hier tot aan Harderwijk en Zwolle", lacht hij terwijl hij om zich heen wijst. "Ze hebben me verteld dat er verderop ook nog wel wat te beleven is, dus dat ga ik de komende tijd eerst maar eens bekijken."