Het afvalreferendum komt er, nog maar handjevol handtekeningen nodig

Vorige week zondag startte de laatste fase voor het SP-initiatief. Binnen zes weken waren er 3000 handtekeningen nodig, voorzien van een identiteitsverklaring. Ruim een week later is dat aantal bijna bereikt. "Dat had ik ook wel verwacht", zegt PvdA-raadslid Vincent Bouma, zelf voorstander van het betalen per afvalzak. "Dat het een onderwerp is dat leeft, is een zekerheid."

Zie ook: Het loopt storm met handtekeningen voor afvalreferendum

"Ongekend", vindt fractievoorzitter Gerrie Elfrink (SP) de respons. Hij is ervan overtuigd dat de grens van 3000 nu snel bereikt zal zijn. "Maar we gaan door met onze campagne en stoppen niet bij 3000. Op die manier willen we het signaal zo duidelijk mogelijk laten zijn."

GroenLinks is nog altijd groot voorstander van diftar. "Maar een referendum vinden we prima", licht raadslid Muriël Simonis toe. "Wel vind ik het jammer dat de toon van het debat behoorlijk gepolariseerd is. Er wordt vooral heel hard geroepen. Een paar individuen met een stellige mening worden veel gehoord en herhaald. Op social media is geen gesprek: dat is gewoon schreeuwen met veel onwaarheden."

Dan kun je als gemeente nog zo degelijk communiceren, maar daar kom je moeilijk doorheen, stelt Simonis. Volgens haar begrijpen veel mensen het afvalsysteem nog altijd onvoldoende. "Want als je het tegenstanders goed uitlegt, zie ik ze vaak van standpunt veranderen." Het probleem is volgens Simonis dat het ook 'best een complex verhaal' is.

"Dat is niet aan iedereen makkelijk uit te leggen. Maar zonder diftar blijven de kosten toenemen en dat gaan we met z'n allen betalen. Ook de hoeveelheid afval wordt dan meer." Het systeem heeft volgens het raadslid nog geen eerlijke kans gehad. "Als burgers straks in het referendum mogen kiezen, laten we dan zorgen dat ze weten waarvoor ze kiezen."

Een uitslag durft Simonis niet te voorspellen. "Ik spreek ook veel voorstanders. Maar als iets je niet bevalt, ga je stennis schoppen. En gelijk heb je. Mensen die het een goed systeem vinden, hoor je nu minder. We zullen een duidelijk verhaal moeten hebben en onwaarheden wegnemen."

Bij het referendum mag de burger zich uitspreken over de vraag of hij wil stoppen met het betalen per zak restafval, de ondergrondse containers van het slot wil halen en de containermonden vergroten zodat er weer 60 literzakken inpassen. Dit zal dan waarschijnlijk gelijktijdig met de Tweede Kamerverkiezingen in maart plaatsvinden. Een raadsmeerderheid gaf al aan zich bij een  eventuele uitslag neer te leggen.