Rivierengebied / Achterhoek

Kindjes buiten het kerkhof begraven, er komt na jaren eerherstel

Kindjes buiten het kerkhof begraven, er komt na jaren eerherstel.
Kindjes buiten het kerkhof begraven, er komt na jaren eerherstel. © Omroep Gelderland
DRUTEN - Baby’s in de grond achter de muur. Dat klinkt hard en dat is het ook. Naar oud gebruik verbood de Katholieke kerk ongedoopten te begraven op de gewijde grond van de begraafplaats. Dus werden ze erbuiten begraven, niet zelden in een schoenendoos. Ook in Druten gebeurde dat en veroorzaakte het veel verdriet. Prisca van Egmond en Marietje Gerritsen trekken zich het lot van de baby’s aan.
Op de oude Rooms Katholieke begraafplaats in Druten vind je kindgrafjes uit vervlogen tijden. Maar op een stukje niemandsland achter een muur van het kerkhof tegen het winkelcentrum aan liggen de ongedoopte - al dan niet doodgeboren – baby’s die van de kerk niet begraven mochten worden op gewijde grond.
"Daar liggen duveltjes", vertelt Marietje Gerritsen over hoe er in de volksmond over de sombere plek werd gesproken. Lang was de toegang tot die hartverscheurende plek de plaats waar winkeliers hun afvalcontainers parkeerden. "Mensen die hier de winkel hebben weten natuurlijk van niks", zegt Prisca van Egmond.
Bekijk de video. De tekst gaat daaronder verder.

Mocht niet over gepraat worden

De twee dames die de kindergrafjes nu onder de aandacht brengen krijgen veel reacties uit de Drutense gemeenschap, waar het verdriet – ook na zo lang – nog altijd heel diep zit. Vrouwen die op deze wijze een kind verloren hielden er niet zelden hun leven lang last van. Zenuwziek. Hun kindjes, die werden weggemoffeld. Begraven in een schoenendoos, laat op de avond. Gerritsen: "En we mochten er niet over praten. Verschrikkelijk."
Voor de gemeente was het ook een vergeten plek. En met de kennis van al die naamloze grafjes achter de muur, een hele beladen plek. "Dus daar zit heel veel verdriet", weet ook Willy Brink, wethouder van de gemeente Druten. "En ik kan mij ook heel goed voorstellen dat op het moment dat je kind geboren wordt, maar nog net niet gedoopt is en niet op het kerkhof begraven mag worden, zoiets verschrikkelijk veel emotie geeft."

Gedenkplek

De grond verdient aansluiting bij de rest van het kerkhof en onderhoud in plaats van de desolate aanblik van nu, vinden de dames die zich het lot van de baby's aantrekken. Van Egmond: "Ik schrok daar echt van, het ging me echt aan het hart. Dat kan niet."
Prisca van Egmond werd door kindjes achter de muur hard geconfronteerd met het verlies van haar eigen doodgeboren zoon Thomas, inmiddels decennia geleden. "Dan grijpt je dat bijna naar de keel, die emoties. Dan komt het weer heftig terug." Ook haar kindje werd veertig jaar geleden weggemoffeld en pas 20 jaar later vond ze de moed naar een grafje te zoeken, dat ze uiteindelijk ook vond aan de Dennenstraat in Nijmegen.
Een mooi oord om te herinneren moet het nu worden, voor iedereen. " Een gedenkplek", zegt Gerritsen. "Voor al die zielen die hier liggen." De gemeenteraad omarmt het pleidooi van Prisca van Egmond en Marietje Gerritsen en heeft toegezegd wat aan de erbarmelijke omstandigheden daar te gaan doen.