Fotoboek geeft inkijkje in de gesloten wereld van de Jonkers

Het landgoed, gelegen tussen Putten en Nijkerk én rondom de IJssel bij Voorst, behoorde de familie Van Haersma de With toe. Op de Oranjes en nog één familie na, was het waarschijnlijk het grootste particuliere grondbezit na de oorlog. Volgens de makers van het boek ligt daar ook één van de mooiste stukjes van Nederland. 

In Putten en Nijkerk kent iedereen Brand Overeem. En Brand kent iedereen. In zijn carrière als fotograaf voor onder andere het Veluws Dagblad was hij dagelijks in het gebied te vinden. Voor nieuwsfoto's, maar ook voor portretten van mensen die op het land werkten.

Zijn beelden worden geroemd. Het Rijksmuseum heeft een deel van zijn werk in de collectie opgenomen. Samen met historicus en schrijver Bert Paasman maakte hij het boek 'Het land van Jonker'.

Dat boek gaat over de adellijke familie Van Haersma de With, die met hun erfgenamen jonker Frits en jonker Willem de landerijen en landhuizen beheerden. Die wilden ze onaangetast overdragen aan volgende generaties. Daarbij werden ze bijgestaan door een grote schare aan pachters, bos- en veldarbeiders en jachtopzieners. 

Onder hen was veldarbeider Bert van de Pol, nu 83 jaar. Hij werd geboren in Putten en heeft met de dokter afgesproken dat hij er ook wil sterven. Vanaf zijn twaalfde werkte hij zo nu en dan voor de Jonkers. "Deze sloot heb ik uitgegraven, daar kregen we twee gulden vijftig per dag voor", vertelt Van de Pol. 

Ook al woont hij hier al zijn hele leven, de 83-jarige beseft hoe mooi het is. Aan de hele omgeving heeft hij herinneringen, zo ging Van de Pol twee tot drie keer per jaar mee om te assisteren bij de jacht: "We moesten het wild opdrijven. Alles wat werd afgeschoten moesten we per vijf dieren op de kruiwagens laden en meenemen."

Het boek staat vol met anekdotes, zoals die van de voormalige arbeider. Volgens schrijver Paasman typeren ze hoe de Jonkers en ook de andere grondeigenaren van het gebied over natuurbehoud dachten: "Alles zoveel mogelijk hetzelfde laten, er zijn genoeg projectontwikkelaars geweest met plannen, maar die werden direct weer weggestuurd. De rechter heeft uiteindelijk moeten afdwingen dat er elektriciteit werd aangelegd." 

Schrijver/historicus Paasman en fotograaf Overeem werkten tien jaar aan het boek, waarvan de afgelopen 1,5 jaar fulltime. "Als je zolang met deze families bezig bent, gaan ze als eigen familie voelen, zoals mijn neven en nichten", vertelt Paasman, terwijl hij trots door zijn boek bladert.

Ook Overeem kan nog lang geen afscheid nemen van al die mensen. Eerder schreven zij samen 'Het leven van Evert' en 'Mariahoeve'. Een nieuw project is er nog niet, maar dat komt vanzelf. Brand Overeem: "Ik ga gewoon door met fotograferen."