Achterhoek / Rivierengebied

Oma Rijntje (100) kwijnde weg door isolatie in verzorgingshuis

14 juli 2020, 20:15 • 4 minuten leestijd

Rijntje van Buren-Hevel. © Omroep Gelderland

TIEL - Onlangs werd ze 100 jaar, Rijntje van Buren-Hevel. Maar een leuke tijd was het door de coronaregels niet. Opgesloten in verzorgingshuis Walstede in Tiel appte ze regelmatig met haar kleindochter Kilke. Het was een manier om hoop te houden, in een situatie die de afgelopen maanden steeds hopelozer leek te worden. In de documentaire 100 jaar Rijntje: 'Het is nooit zo donker of het wordt weer licht' laat haar kleindochter een schrijnende situatie zien, zoals die zich op veel plekken in Nederland afspeelde.

De zeer vitale Rijntje van Buren-Hevel was begin maart op 99-jarige leeftijd het oudste actieve lid van een sportschool in haar woonplaats Tiel. Vier ‘coronamaanden’ later - en inmiddels 100 jaar - heeft opsluiting in het verzorgingshuis ertoe geleid dat ze de wil om te leven volledig heeft verloren.

Sinds 8 juli is ze weer ‘vrij’. Hoewel haar fysieke gesteldheid achteruit is gehold, blijft haar geest onverminderd scherp.

Kilke van Buren werkt onder de naam Kilke John als zangeres en actrice en half maart repeteerde ze voor een voorstelling in Florida. Vanwege het coronavirus belandde ze plotsklaps in Nederland. "Ik kon gelukkig nog naar Nederland komen. Terug naar Tiel. Terug naar oma", blikt ze terug.

Maar bij aankomst in Tiel kon ze oma al geen knuffel meer geven, want het verzorgingshuis was al afgesloten voor de buitenwereld. "Ik heb hemel en aarde bewogen om de situatie voor haar te kunnen verlichten. Maar de communicatie met het verzorgingscentrum was heel moeizaam. Ondertussen heb ik spullen naar binnen gesmokkeld, onder haar raam gezongen en haar ‘gekust’ op een raam."

Oma Rijntje zag aanvankelijk de noodzaak van alle maatregelen wel in en bleef optimistisch. Maar naarmate de lockdown langer duurder en er zelfs geen ruimte was voor iets simpels als een wandeling in de binnentuin met een verzorgster, knakte er iets bij haar. "Lieten ze me maar even wandelen. Dat zou al zoveel helpen. Nu zit ik de hele dag alleen maar op de bank."

Natuurlijk zijn er de afgelopen weken al de nodige verhalen verteld over de vaak schrijnende situaties waarin mensen in verzorgingshuizen verkeren, maar nog niet eerder was daar zo’n indringend beeldverhaal over te zien als in de documentaire 100 jaar Rijntje: 'Het is nooit zo donker of het wordt weer licht'.

Het zeer persoonlijke beeldverhaal dat Kilke samen met documentairemaker Angelo Damen maakte voor Omroep Gelderland gaat over de mentale en fysieke impact van de isolatie, onzekerheid, angst en de definitie van vrijheid.

Bekijk de documentaire hier. De tekst gaat daaronder verder:

GLD doc - 100 jaar Rijntje: "Het is nooit zo donker of het wordt weer licht'

De documentaire gaat over het gevecht om de kwaliteit van leven overeind te houden en over de kracht van liefde tussen Kilke en haar oma. "Want als je liefde hebt, heb je alles", benadrukt Kilke. Iets dat door haar oma wordt beaamd. "Als je geen liefde hebt, heb je niks. Zonder liefde kun je niet leven."

Maar zelfs haar optimisme en positiviteit konden niet voorkomen dat oma Rijntje het fysiek zwaar te verduren zou krijgen. "Haalt ze de 100 wel", vroeg Kilke zich hardop af. De eenzaamheid en afzondering pleegden een grote aanslag op de zin in het leven.

Kilke kon niets anders doen dan haar oma ondersteunen via opbeurende telefoontjes en zingen. "Maar op een gegeven moment werkt dat niet meer. Dan helpt zingen of praten niet meer. Dan wil je haar alleen maar een knuffel geven."

Rijntje kon ondanks alles toch nog op 17 juni haar 100e verjaardag vieren. Haar familie zong haar toe vanachter plexiglas. De burgemeester kwam een bos bloemen brengen en Kilke benutte een half uur 'luchttijd' om haar oma te verrassen met een ‘aubade’ van vrienden en bekenden die buiten op ruime afstand haar kwamen feliciteren. Het ontroerde oma zichtbaar. ”Dank voor alle liefde die jullie voor me hebben. Dit doet me zo goed”, sprak ze geëmotioneerd.

Sinds 8 juli mag de hoogbejaarde Tielse weer gaan en staan waar ze wil. Maar de impact van de opsluiting is nog groot. Toch hoopt ze binnen afzienbare tijd de gang naar de sportschool weer te maken. Kilke blijft voorlopig in Nederland. Dicht bij oma.

De documentaire 100 jaar Rijntje: 'Het is nooit zo donker of het wordt weer licht' wordt dinsdag 14 juli uitgezonden op TV Gelderland (ieder uur herhaald).