Nieuws

'Opruimen drugslab kan zo een ton kosten'

De inval in het drugslab in Achter-Drempt.
De inval in het drugslab in Achter-Drempt. © ANP
HENGELO - Het drugslab dat vorige maand werd aangetroffen in Achter-Drempt houdt de gemoederen nog altijd bezig. In het pand zijn stoffen aangetroffen die een gevaar zijn voor de gezondheid. Terwijl wordt onderzocht of de schuur behouden kan blijven of gesloopt moet worden, rijst de vraag wie de kosten betaalt. 'Onderzoeks-, reinigings- en personele kosten, dat tikt aan.'
‘Het is qua drugslabs drukker dan ooit. Kijk naar alle plaatsen waar we de afgelopen maanden actief zijn geweest: Achter-Drempt, Doetinchem, Didam, Vragender en Winterswijk.’
Aan het woord is Roy Reinders. Hij is leidinggevende op de afdeling Handhaving en Toezicht bij de Omgevingsdienst Achterhoek (ODA). De ODA is ook betrokken bij 'het schoonmaken' van het pand in Achter-Drempt waar de politie op 8 mei een inval deed bij een werkend chrystal meth-lab. Ter plekke hielden de opsporingsautoriteiten een Colombiaan, een Mexicaan en een Amerikaan aan. In de schuur werden gevaarlijke chemische stoffen aangetroffen.

Lijstje verdachte locaties

In de afgelopen tien jaren hebben de medewerkers van de ODA - en de zes andere Gelderse omgevingsdiensten - een nieuwe criminele bedrijfstak zien opkomen, die voorheen haast niet bestond in de Achterhoek. Aanvankelijk noteerden de toezichthouders in het ODA-kantoor in Hengelo (Gld) een opkomst van wietkwekerijen, de laatste drie jaar zijn daar de laboratoria waar synthetische drugs worden geproduceerd bij gekomen.
Collega’s van Reinders bezoeken deze locaties, schakelen adviesbureau's in en coördineren de opruimwerkzaamheden. Maar ook gaan ze bij boerderijen in de regio langs die door omstandigheden zijn gestopt met hun activiteiten.
Dergelijke landbouwbedrijven worden 'stoppers' genoemd. Ook de boerderij in Achter-Drempt stond al geruime tijd geregistreerd bij de ODA als stopper. De ODA was dan ook extra alert op de aanwezigheid van criminele activiteiten. Het was slechts een factor van tijd voordat die zich daadwerkelijk zouden aandienen, zo blijkt nu.

Kosten lopen snel op

De gemeente Bronckhorst zegt dat de kosten voor de schade en het opruimen van het drugslab in Drempt worden verhaald op de betrokkenen. 'Dat kan de huurder of eigenaar van het pand zijn', laat een gemeentewoordvoerder weten. Eén dezer dagen zal duidelijk worden hoe ernstig vervuild de schuur is, welke stoffen zijn aangetroffen en wat de vervolgstappen zullen zijn.
Bekijk de beelden. De tekst gaat daaronder verder.
'Kosten voor opruimen drugslab kan in de tonnen lopen'
Een cokewasserij zoals in Vragender, waarbij gewerkt wordt met middelen als benzine en aceton, vraagt om een andere expertise dan een chrystal meth-lab á la Drempt, waarbij stoffen als de explosieve stof fosfine en het uiterst giftige kwik vrij kunnen komen. Reinders: 'Stoffen van synthetische drugs kunnen in het grondwater terechtkomen, het kan in de muren van een pand gaan zitten en ook in de riolering.'
Het onderzoek naar de schade  en het daadwerkelijke opruimen kosten al een boel geld, maar ook de manuren tellen mee.' De ODA moet bijvoorbeeld een gespecialiseerd bedrijf in huren dat met beschermde pakken te werk gaat.

Burger betaalt

Uiteindelijk kan het ontmantelen van een lokaal drugslab oplopen tot 50.000 euro, of zelfs 100.000 euro, afhankelijk van het soort stoffen dat is gebruikt en de duur dat het lab heeft geproduceerd, legt de leidinggevend toezichthouder uit.
Kosten die dus verhaald zullen worden op de huurder of eigenaar. Maar in veel gevallen lukt dit niet. Want wat als die huurder vast zit of de eigenaar failliet is?
Dus meer dan eens worden die kosten door de lokale overheid opgehoest en indirect dus door de belastingbetalende burger. Want zodra grondeigenaren of drugskoks zonder vaste woon- en verblijfplaats in gebreke blijven, dan moet de gemeente wel in actie komen. Een drugslab laten staan betekent een direct gevaar voor de volksgezondheid.
Het onderzoek naar het lab in Drempt is inmiddels al weken aan de gang. De rekening loopt. Reinders betreurt het: 'Iedere cent is er een te veel.'

Provinciale subsidiepot voor drugsdumpingen

Gedupeerden van een drugsdumping kunnen hun schade sinds bijna 2 jaar verhalen bij de provincie Gelderland. Op het provinciehuis in Arnhem staat een subsidiepot van een 250 duizend euro.
De provincie wil enkel diegenen financieel tegemoet komen die van iedere verdenking gevrijwaard zijn. Een verhuurder van een loods waar een drugslab is gevestigd is zelf altijd aansprakelijk. Inmiddels zijn er vijftien aanvragen binnen, voor een totaal van 170.000 euro. Nog tot eind dit jaar kunnen gedupeerden van deze dumping-declaratie gebruik maken. Er is dus op dit moment nog 80.000 euro te gaan.
Gedeputeerde Peter van 't Hoog geeft aan dat de landelijke overheid deze regeling per volgend jaar overneemt. 'Het is heel veel geld. En het is heel zuur geld, ongeveer 11.000 euro per dumping, kunnen we nu vaststellen.'
Bestaat met de huidige aantal dumpingen in de Gelderse buitengebieden niet het risico dat die pot straks al voor het einde van het jaar al geleegd is? Van 't Hoog: 'Dat is theoretisch wel mogelijk ja. Gelderland heeft inmiddels bijna dezelfde positie als Noord-Brabant. We kunnen in dat geval niet anders dan er geld op toe te leggen.’