Ook welvarend Neder-Betuwe kampt nu met miljoenentekort door hoge zorgkosten

Een financiële tegenwind heeft vrij plots de kop op gestoken in de gemeente. Het gaat Neder-Betuwe de laatste jaren voor de wind. Grote investeringen zoals de rondweg voor Opheusden en het nieuwbouwplan Fructus in Dodewaard zitten in de pijplijn. Ook wordt de onroerende zaakbelasting (ozb) de afgelopen jaren steeds met 2 procent verlaagd.

Maar nu moet de gemeente pas op de plaats maken, vertelt wethouder Marien Klein. 'We zijn nog steeds ambitieus', zegt hij. 'Maar we nemen nu even geen nieuwe investeringen op en voor sommige investeringen nemen we wat langer de tijd. Het is tijdelijk interen om er structureel beter van te worden. Crisissen gaan ook weer voorbij.'

De directe kosten van de coronacrisis vallen volgens Klein mee. Neder-Betuwe kent geen grote inkomsten uit parkeren of grote voorzieningen zoals een zwembad of theater. 'Het is daardoor te overzien', stelt Klein. 'Bij dorpshuizen en verenigingen missen we natuurlijk wel inkomsten. Daar komt wellicht nog compensatie voor. Wat de schade op langere termijn door bijvoorbeeld werkloosheid is, weten we niet.'

Het voorstel om de begroting weer op orde te krijgen wordt begin juli besproken in de gemeenteraad. Voor de inwoners betekent het onder meer dat er voorlopig geen verdere verlaging van de ozb in zit. Deze wordt alleen met de inflatiecorrectie verhoogd. Investeringen in het centrum van Ochten en een voetbalveld voor Kesteren worden even uitgesteld.

Het college van B&W stelt ook voor om bermen minder te gaan maaien en de onkruidbestrijding niet langer door een aannemer maar door mensen van Avri zelf te laten doen.

Daarbij wordt overwogen of de gemeente het beheer weer weg moet halen bij de regionale organisatie die dit vanaf 2014 doet. De kosten zijn de afgelopen jaren flink gestegen. Dat komt hoofdzakelijk doordat het bestrijden van onkruid op verharding veel ingewikkelder is geworden, nu dit zonder gif moet. Ook heeft een nieuwe aanbesteding ongunstig uitgepakt.

'Vrijwel het totale onderhoud in Neder-Betuwe wordt in opdracht van Avri door een grote plaatselijke aannemer uitgevoerd', zegt wethouder Stefan van Someren. 'Daar zijn we op zich heel blij mee maar we willen onderzoeken wat de meerwaarde is dat het via Avri gaat. Het zou goedkoper en efficiënter kunnen zijn om het weer zelf aan te besteden.'

Het miljoenentekort is vrijwel volledig toe te schrijven aan sterk gestegen kosten van de jeugdzorg en zorg via de Wmo. Veel gemeenten worstelen al langer met dit probleem. Neder-Betuwe gaat nader onderzoeken waar de hoge kosten precies vandaan komen en hoe deze weer naar beneden gebracht kunnen worden. Dat zal op de langere termijn toch de oplossing moeten brengen.

'Je kunt de jeugdzorg niet uit zetten', zegt Klein. 'Maar we kunnen wel kijken naar hoe we het uitgeven; doen we het wel slim genoeg. Daar hebben we de regio bij nodig. Daar ligt de sleutel omdat we gezamenlijk de inkoop doen.'

Daarbij denkt het gemeentebestuur winst te kunnen halen uit verdere samenwerking met het onderwijs en praktijkondersteuners die huisartsen helpen om kinderen en jongeren naar passende zorg door te verwijzen. De hoop is ook gevestigd op de landelijke politiek die de jeugdzorg enkele jaren geleden met een lager budget bij de gemeenten heeft neergelegd.