nieuws

Epe in 1954: bruisend toeristendorp en fenomeen Dina met één oog

De bekende Eper Warenmarkt - still uit de film
De bekende Eper Warenmarkt - still uit de film
EPE - Epe barst in 1954 van de activiteit. Het is negen jaar na de oorlog als de dorpsfilm wordt opgenomen, maar het lijkt bijna iedereen voor de wind te gaan. Het dorp telt een groot aantal druk bezochte scholen, bloeiende verenigingen, nijvere middenstanders en er is veel horeca. Het plaatsje op de Veluwe trekt ook in die jaren al veel toeristen die voor geld in het laadje en leven in de brouwerij zorgen.
Epe ligt aan de rand van de Veluwse bible-belt en heeft een bevolking met gemengde geloven. Er is onder meer een school met de bijbel maar ook een moderne Daltonschool die vooral door kinderen van ouders met een iets dikkere portemonnee wordt bezocht. Drukkerij Hooiberg brengt de krant Veluws Nieuws (voorheen Eper Courant) uit, een streekblad dat ook tot ver buiten de plaats graag gelezen wordt.

'Dina, een bekend type'

Het dorpje heeft goed openbaar vervoer getuige de prachtige 'autobussen' die inwoners naar bijvoorbeeld Apeldoorn of Zwolle brengen. Het eerste 'bejaardenhuis' in Epe heet 'Licht in het Duuster' een naam bedacht via een prijsvraag.
Voor sommige dorpelingen zijn het toch duistere tijden gebleven. Eén van hen is de markante Dina van Eek, een éénogige vrouw met pijp. Ze leeft van 1878 tot 1956 in en buiten het dorp, slaapt soms in het bos, soms in een hooischuur en later in een klein eigen huisje. Op diverse ansichten van Epe wordt ze gepresenteerd als een bezienswaardigheid en in 2018 is een plein naar haar vernoemd.
De tekst gaat verder onder de foto.
Dina met pijp en bijenkorven - foto Epernet

Met de fiets naar de warenmarkt

De Eper Warenmarkt is in 1954 een druk bezocht fenomeen waar bezoekers uit de wijde omgeving op af komen. Het centrum van het dorp puilt dan uit van het volk waarvan de meesten op de fiets zijn gekomen. Dat is in ieder geval duidelijk te zien bij de stalling van café Boeve, één van de vele café's die meeprofiteren van de woensdagse markt.
De tekst gaat verder onder de foto.
De warenmarkt Pinksteren 1954 - foto Lohuizerbrink-Epe

Gehaktbal met geheim recept!

Andere bekende horecagelegenheden in het dorp zijn natuurlijk het nog steeds bestaande Wapen van Epe en het helaas in de jaren zeventig gesloopte hotel-restaurant-café-slijterij Geldersche Bloem waar een zeer smakelijke bal gehakt wordt geserveerd waarvan het recept angstvallig geheim is gehouden. 

Slager ijvert voor ambulance

In de dorpsfilm laat juwelier Huijssoon nog even zien dat hij niet alleen ringen en horloges verkoopt als hij met een enorme koekoeksklok voor de camera poseert. Bij slager Gosschalk wordt nog worst geproefd en die smaakt blijkbaar uitstekend. De slager en zijn vrouw zijn heel actief in het dorp. Max Gosschalk deed er bijvoorbeeld alles aan om een ambulance in Epe gestationeerd te krijgen. 
Het rijke verenigingsleven komt in de afsluitende optocht tot uitdrukking als Harmonie Epe, twee koren (Eensgezindheid en Hallelujah), scouting, hockeyclub EMHC, gymnastiekvereniging Hercules, rijvereniging De Vrije Teugel en de brandweer zich van hun beste kant laten zien.
Aflevering 16 in de reeks van 2020.
Ons Dorp: donderdagen vanaf 17.20 uur (ieder uur herhalingen) op TV Gelderland en eerder die dag op de Facebookpagina van Omroep Gelderland.
De volgende dorpsfilm is te zien op donderdag 25 juni: Vorden in 1949.