Schapenhouder Bart ziet het somber in na stikstofrapport

Maandag maakte de commissie bekend dat de stikstofuitstoot in 2030 met de helft moet zijn teruggebracht. Agrarische bedrijven rondom natuurgebieden moeten stevig aan de slag, gaf Remkes aan. Schapenhouder Kemp spreekt van een lijvig rapport en trekt een bittere eerste conclusie. 'In deze tijd, waarin we aan het begin staan van een grote recessie - of misschien wel depressie -, zijn deze maatregelen onhaalbaar en onbetaalbaar', zegt hij.

Lichtpuntje in het rapport is de conclusie dat ammoniak uit de landbouw en stikstof uit verbranding van fossiele brandstoffen, zoals door auto's, vliegtuigen en industrie, niet met elkaar uitwisselbaar zijn en te veel van elkaar verschillen. 'Dat zou betekenen dat boerderijen niet uitgekocht kunnen worden om industrie en bouw- en projectontwikkeling door te kunnen laten vervuilen. Dat is positief', zegt Kemp.

'Er wordt voorgesteld om een tijdelijke drempelwaarde in te stellen om die bouw weer los te trekken. Voor de korte oplossing en voor de bescherming van boeren lijkt dat een positief uitgangspunt', geeft de schapenhouder aan, die in het najaar van 2019 boerenbeweging Agractie oprichtte en enige tijd als voorzitter fungeerde.

Bij dat lichtpuntje blijft het ook, zegt Kemp. Het geheel aan adviezen van de commissie-Remkes voor de komende tien jaar zijn onrealistisch. 'Als je leest dat het complete houderijsysteem in Nederland, waarbij dieren gehuisvest worden en de mest emissiearm in kelders wordt opgeslagen als drijfmest en emissiearm in de grond geïnjecteerd wordt, binnen tien jaar afgeschaft wordt... dat is een rampscenario.'

De plannen getuigen van weinig realiteitsbesef, zegt Kemp. 'Dit gooit alles weer op z'n kop. Als je zo'n rapport leest, na zoveel jaren van instabiliteit en wetgeving en toenemende regeldruk, is dit voor jonge boeren iets waarvan de moed ze in de schoenen zinkt.'

Hoogleraar Wim de Vries van de Wageningen Universiteit noemde het advies van de commissie-Remkes maandag al 'ambitieus', maar niet onhaalbaar. 'Het zou kunnen, als je zegt: de natuur is ons zoveel waard.'

Gedeputeerde Peter Drenth gaf eerder aan veel te herkennen van hetgeen de commissie-Remkes schetste. Hij zei dat 'anders boeren' effect zou kunnen hebben. 'Dan kun je de emissie enorm terugbrengen. Dat heeft de sector ook aangegeven met haar plannen: dat ze tot de helft van de uitstoot zouden kunnen komen in een jaar of tien.'