Nieuws

Angst voor tweede coronapiek is groot bij artsen en verpleegkundigen

NIJMEGEN - De intensive care van het Nijmeegse Canisius Wilhelmina ziekenhuis ligt behoorlijk vol. De standaard 12 bedden zijn zelfs uitgebreid met eentje erbij. Tussen de andere zieken liggen vier corona-patiënten. 'Mensen denken dat het weg is, maar het is niet weg', zegt Annemiek Harhuis, hoofd van deze IC.
Bekijk de video. De tekst gaat daaronder verder.
Angst voor tweede coronapiek is groot bij artsen en verpleegkundigen
'Daar gaat ie, één...twee....drie!' Vijf paar handen hebben zojuist een coronapatiënt strak tussen twee lakens gerold en draaien hem nu op zijn buik. Zodat hij meer zuurstof kan opnemen. De man merkt er zelf niets van, want hij is een diepe slaap gebracht. 
 'We gebruiken voor het draaien de mummiemethode', vertelt IC-verpleegkundige Helma Leijser. 'Om te zorgen dat hij geen doorlig-plekken krijgt, gebruiken we gelmatjes en kussens en veranderen we de houding regelmatig, zodat hij steeds net iets anders ligt.'
Een corona-patiënt wordt strak in de lakens gerold en op de buik gedraaid. Foto: Omroep Gelderland.
Van alle piepjes en bliebjes die uit de kamers met openstaande deuren komen, van steeds andere alarmen die afgaan, word ik enigszins nerveus, maar Helma kijkt niet op of om. 'We hebben allemaal onze eigen patiënten en weten waar we op moeten reageren. Veel van die piepjes hoor ik niet eens meer.'  

Patiënt in coma

Bij haar in de buurt loopt IC-arts Oscar Hoiting. Hij buigt zich over een patiënt in coma. 'Ik ga even vervelend doen hoor en met een lampje in uw ogen schijnen.' De man reageert nergens op, maar Oscar praat vrolijk tegen hem door.
'Dat doen wij altijd hier; dat ben ik al helemaal gewend. We praten altijd tegen patiënten alsof ze helemaal bij zijn', zegt de intensivist. 'Van die term had tot de corona-crisis nog niemand gehoord', lacht hij. 'En nu weet iedereen zo opeens wat voor werk ik doe op de IC.'
Intensivist Oscar Hoiting. Foto: Omroep Gelderland.
Hij vindt het niet helemaal terecht dat de IC zo'n hoofdrol speelt in deze pandemie. 'De meeste zorg voor de Covid-patiënten wordt op andere plekken gegeven, door de huisarts, op verpleegafdelingen, dus dat er zoveel aandacht naar ons gaat is niet helemaal eerlijk. Het voelt ook wat ongemakkelijk.'

Mentaal zwaar

Hij vond de piek een zware periode. Vooral mentaal. 'Het zijn totaal andere patiënten. Deze ziekte kennen we helemaal niet. Dan is het net alsof je aan een auto moet gaan sleutelen die totaal nieuw voor je is en waar geen gebruiksaanwijzing bij is. Je moet alles gaandeweg ontdekken.'
Oscar Hoiting met verpleegkundige aan het werk. Foto: Omroep Gelderland.
Ook verpleegkundige Helma vond het een zware periode. "Bizar was het. En bijzonder.' Ze maakt zich zorgen over een tweede golf aan patiënten. 'Ik denk dat het pas voorbij is als er een medicijn is of een vaccin en dat we ons tot die tijd wel moeten houden aan de regels van het RIVM. Want zo druk als het geweest is, dat wil je niet weer.'
Verpleegkundige Helma Leijser. Foto: Omroep Gelderland.
Ook Oscar maakt zich daar zorgen over de toenemende drukte. 'Ik snap het helemaal; ik heb ook op een terrasje gezeten. Maar als je ziet dat mensen dan geen afstand houden en weer met groepen bij elkaar gaan zitten, ja, dat vind ik lastig.'

Grootste angst

'Want dat is echt de grootste angst van alle intensive care-dokters: dat de piek zo hoog wordt dat we niet meer de middelen hebben om mensen te verplegen. Dat we dan dan keuzes moeten maken. En dat kan zo hard zijn dat we moeten zeggen dat we mensen boven de 70 jaar niet meer behandelen. Dat kun je je toch niet voorstellen? Dat is echt een nachtmerrie. Dáár krijg ik nou slapeloze nachten van.'
Verpleegkundige Janneke bij een corona-patiënt. Foto: Omroep Gelderland.
Terwijl hij weer naar een patiënt toegaat, buigt het hoofd van de intensive care Annemiek Harhuis zich met een verpleegkundige even over de personeelsplanning. 'Het is nu gelukkig allemaal weer terug naar normaal, maar het is heel druk geweest. Ik heb wel wakker gelegen of mijn team dit wel aankon en kon volhouden; of ze niet ziek zouden worden.'
We kijken of de mensen die ingesprongen hebben hun vaardigheden kunnen bijhouden
Annemiek Harhuis, hoofd intensive care CWZ
 'We hebben heel veel hulp gehad van bijvoorbeeld voormalig IC-verpleegkundigen die hun oude vak weer hebben opgepakt. Ik ga nu ook met de mensen die ons allemaal geholpen hebben in gesprek hoe ze hun vaardigheden bij kunnen houden voor een eventuele tweede piek.'
Hoofd IC Annemieke Harhuis achter de balie van de intensive care. Foto: Omroep Gelderland.
Maar dat is niet het enige. De corona-epidemie heeft de toekomst van de IC van het CWZ volledig veranderd. 'Er was juist een beweging gaande van steeds meer IC-patiënten naar de academische ziekenhuizen en niet hier. Dus waren we juist kleiner aan het worden. Corona heeft dat compleet veranderd.'

IC uitbreiden

'Met de raad van bestuur zijn we al in overleg om flink uit te breiden naar 20 bedden, waarvan we 15 structureel gaan gebruiken en 5 extra voor een crisis, want de verwachting is toch dat we de komende jaren vaker met dit soort pandemieën te maken gaan krijgen. Maar het besluit is nog niet definitief.'
Oscar vult nog aan: 'Iedereen heeft het maar over bedden en spullen. Maar het grootste probleem is goed personeel. Dus bij deze een oproep: heb je zin in een carrière in de verpleging, dan ben je van harte welkom!'
Wie dat allemaal gaat betalen? Annemiek lacht: 'Ja, ja, die discussie loopt landelijk en ook hier in het ziekenhuis. Ik denk dat we met Prinsjesdag allemaal de rekening gepresenteerd krijgen.'
De heftige piek is voorbij, maar het corona-virus heeft de ziekenhuizen nog volledig in zijn greep. Er liggen nog steeds ernstig zieke patiënten, er wordt jacht gemaakt op het virus en ondertussen proberen dokters en verpleegkundigen de gewone zorg weer op te starten. Mét alle corona-regels. Hoe het er nu in het ziekenhuis aan toe gaat, laten verslaggeefster Annemieke Schakelaar en cameraman Mathieu Ponds zien in de serie Nu, in het ziekenhuis. Annemieke en Mathieu lopen mee op de intensive care en de longafdeling van het Nijmeegse CWZ-ziekenhuis en nemen een kijkje in het laboratorium van het Radboud UMC. Elke maandag is hun verslag te zien op tv vanaf 17.20 uur elke uur, te horen op radio om 10.40 uur en op onze website en sociale media. Ook maken zij een documentaire die dinsdag 16 juni op tv komt om 17.20 uur elk uur. 
Kijk en lees ook de andere afleveringen van de serie Nu, in het ziekenhuis