Dit Aaltens familiebedrijf is al ruim 170 jaar goed in borstels en bezems

Bezembinders en borstelmakers moeten in vorige eeuwen hard werken en iedereen die een beetje handig is mag binnen het gezin aan de bak. In de Achterhoek is het voor sommigen het enige middel van bestaan en dus moet er productie worden gedraaid.

Aalten kent rond 1885 acht borstel-makende families. Afnemers in die periode zijn onder meer warenhuizen, gemeenten en vooral de textielindustrie die in Twente en de Achterhoek een bloeitijd doormaakt.

Het verhaal van de Lurvink-borsteldynastie (nu Luva) begint bij de drie zonen van kleermaker Jan Lurvink. Zij starten ieder een eigen borstelmakerij die volledig steunt op gezinsleden. De oudste kasboekdocumenten uit het familiearchief zijn van 1851.

Bernardus, zoon van Henricus Bernardus, ziet in 1876 kans om de drie bedrijfjes samen te voegen. Hij is dan tweede generatie borstelmaker in de familie en het eerst bekende adres van de onderneming is Hogestraat 175 in Aalten, gekocht voor 960 gulden. In 1913 wordt het bedrijf 'Bernardus Lurvink en zonen' op dat adres ingeschreven bij Arnhemse Kamer van Koophandel. 

De huidige eigenaar slaat in het bedrijfspand het archief er nog eens op na: 

Een goede klant in de jaren na 1900 blijkt 'koopman in matten' S. Scheffer uit Zutphen. Hij betaalt in januari 1911 met een cheque van 31,53 gulden een levering van onder meer 72 straatbezems, acht kamerbezems en zes luiwagens (schrobbezem).

In het bevolkingsregister van Aalten staat Bernardus met zijn oudste zonen als borstelmaker ingeschreven. Bij vader Lurvink staat als toevoeging nog het woord 'baas' bij zijn beroep. Van de zonen wordt Martinus Johannes Josephus de opvolger. Hij krijgt 11 kinderen van wie Gerhardus (met twee broers) dan alweer de vierde generatie is die met borstels en bezems in de weer is. Hij is de opa van de huidige eigenaar.

De vader van Martin wordt in 1945 geboren en twee jaar later wordt de onderneming M.J.J. Lurvink als vennootschap ingeschreven. Het ouderwetse handwerk is dan al grotendeels geschiedenis en de machines nemen het inzetten van haren en vezels over.  

De haren (paardenstaart- en varkenshaar) komen in de beginjaren via lokale boeren en slachthuizen, Chinees varkenshaar werd net als kokosvezel geïmporteerd. Langzaamaan doet ook de kunststof bezem zijn intrede. Het bedrijf verhuist in de jaren zestig door een groeiende vraag (er zijn nog twee borstelmakers over) naar een industriepand aan de Tweede Broekdijk. Vanaf 1991 is Martin sr. eigenaar van de fabriek.

Tegenwoordig heet de ruim 170 jaar oude onderneming Luva Borstelfabriek en worden vooral Nederlandse klanten bediend als bouwmarkten, winkelketens, schilders- en technische groothandel. Martin Lurvink jr. stapt in 2009 als 24-jarige in de zaak en is door vroegtijdig overlijden van zijn vader ineens directeur met verantwoordelijkheid voor een grote groep medewerkers. Oom Frans Lurvink (productiechef) helpt hem als oude rot in de borstelbusiness zijn draai te vinden.

Het bedrijf is tegenwoordig volledig geautomatiseerd. Onderdelen voor borstels en bezems komen uit Nederland en buitenlanden als Brazilië en Sri Lanka (waar een Luva-fabriek staat met 160 medewerkers die draait op machines die eerder in Aalten werden gebruikt). Het bedrijfspand uit de jaren zestig is inmiddels fors uitgebreid met een grote hal met opslag en expeditie. Er werken 25 mensen waarvan 10 met een beperking.

Of de zevende generatie Lurvink (zoon Joris moet nog 1 jaar worden) opnieuw 'in de borstels gaat' is afwachten. Maar de vraag naar de Aaltense borstels en bezems zal nog wel een paar decennia blijven.

Kijk hier de eerste uitzending van Fa.Milie BV terug en kijk komende donderdag om 17.35 uur naar een nieuwe aflevering.