Nieuws

Stille onthulling oorlogsmonument met namen van 96 slachtoffers

WINTERSWIJK - Winterswijk is een oorlogsmonument rijker. 96 namen van Winterswijkse slachtoffers tijdens de Tweede Wereldoorlog prijken op een 'herdenkingsmuur', vrijwel naast het monument ter nagedachtenis aan de lokale Joodse slachtoffers tegenover het raadhuis.
Het nieuwe monument is een initiatief van de Stichting Monument 2020 onder aanvoering van Hans Tenbergen, die jaren bezig is geweest de verhalen te achterhalen die schuil gingen achter de namen van de 96 slachtoffers. Winterswijkers  'die in de periode 1940-1945 door toedoen van de bezetter hun leven verloren', zoals op de tekstzuil bij het monument staat vermeld. 

'96 verhalen'

Tenbergen spreekt over '96 verhalen' op het monument, dat deze dinsdag zou worden onthuld, op de dag dat Winterswijk  precies 75 jaar geleden werd bevrijd. 'Dat is niet zo'n groot probleem', zegt Tenbergen over de als gevolg van de coronacrisis afgeblazen onthulling. 'Het is belangrijker voor de nabestaanden dat al die 96 namen er nu zijn, daar is 75 jaar op gewacht.'
De lokale horecaondernemer is grotendeels verantwoordelijk voor de verhalen achter de 96 Winterswijkse slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog. 'Het zijn burgerslachtoffers, mannen die dwangarbeid moesten verrichten en verzetsmensen', zegt hij. 'Er zijn heel veel mensen in die verhalen gedoken, er zit zeven, acht jaar werk in.'
Zijn dit alle Winterswijkse slachtoffers? 'Ik denk het wel', zegt Tenbergen. 'Je hebt nooit zekerheid, maar gezien al het werk dat is gedaan... Drie maanden geleden is Henk Riggelink er nog bijgekomen omdat de familie twijfelde, maar wij vonden dat zijn naam er zeker bij hoort. Maar we hebben nog ruimte, er kunnen nog namen bijgezet worden als dat nodig is.'

Tante Riek

Tenbergen kent alle verhalen persoonlijk en noemt 'grote jongens' als Henk Baarschers en Wim Koenen. 'Ze vormden een koppel en zaten in de verzetsgroep van Tante Riek', vertelt Tenbergen over de beroemde naam van het lokale verzet, die ook met een naambordje op de muur prijkt: Helena Kuipers-Rietberg.
Volgens de initiatiefnemer, die ook de website van Oud-Winterswijk beheert, wordt Winterswijk ten onrechte als een NSB-dorp weggezet: 'Winterswijk was geen NSB-dorp. Er waren negen rotzakken en vier daarvan waren geen Winterswijkers. Ze waren fout, maar geen moordenaars. Er waren hier veel goede mensen, in het het buitengebied zaten veel mensen ondergedoken.'