'Blijf in beweging als je ziek bent'; fysio belangrijk voor coronapatiënten

Coronapatiënten liggen vaak voor langere tijd op de intensive care. 'Ze liggen vaak tussen de twee en vier weken aan de beademing ', zegt fysiotherapeut en initiatiefnemer van het behandeladvies Karin Felten- Barentsz van het Radboudumc. 'Dat doet heel veel met je lichaam. Je spiermassa neemt bijvoorbeeld met 5 procent per dag af doordat je langdurig inactief bent.' 

Felten-Barentsz ontwikkelde samen met haar collega’s de aanbevelingen nadat ze, met haar wetenschappelijke collega's, sprak over de gevolgen van de coronauitbraak op hun dagelijkse werk. ‘Het wetenschappelijk onderzoek kwam stil te liggen, terwijl mijn directe collega’s op de werkvloer tegen allerlei uitdagingen aan liepen. Er bleek veel onduidelijk te zijn over wat we nou wel en niet als fysiotherapeuten mogen doen. Daar wilden we wat aan doen.’   

Ernstig zieke coronapatiënten die op hun buik liggen en beademd worden kunnen de fysiotherapeuten op dit moment niet behandelen. Zeker ook in verband met de risico's van verspreiding van het virus. 'Vanaf het moment dat ze door die eerste fase heen zijn, is fysiotherapiebehandeling juist wel heel belangrijk, maar ook dan is het heel erg oppassen. Want als ze eenmaal van de beademing af zijn kunnen ze ook hoesten en dan is de kans op besmetting, ondanks allerlei beschermingsmaatregelen, groter.'

Felten-Barentsz en haar collega's maakten daarom ook instructievideo's waarmee verplegers zelf met patiënten aan de slag kunnen zonder dat een fysiotherapeut ook fysiek aanwezig hoeft te zijn. 'Het is heel belangrijk om gedoseerd met die mensen aan het werk te gaan. Je kunt niet zomaar spiertrainingen gaan doen. Na intensieve beademing voelt de kleinste inspanning voor een patiënt al aan alsof ze een marathon hebben gelopen.'

Maar ook voor coronapatiënten die niet op de intensive care belanden kan fysiotherapie verlichting bieden. Dat vertelt coronapatiënt Boukje Tichelaar. Ze mailde ons dat ze merkte dat ze minder last had van benauwdheid bij het wakker worden als ze 's nachts haar wekker zette om even te bewegen. 'Dan ging ik in de nacht eventjes op om te lopen en te hoesten en dat hielp. Ik werd niet meer benauwd wakker.'

Felten-Barentsz onderschrijft het belang van in beweging blijven, voor zover de gezondheid dat toelaat. 'Je voelt je ziek en dat nodigt uit om in bed te gaan liggen. Maar het is aan te bevelen om te blijven bewegen. Rechtop zitten en lopen zorgt ervoor dat je beter kunt blijven ademen. Al moet je blijven luisteren naar je lichaam. Teveel inspanning werkt ook averechts.'