Je kind thuis lesgeven? Pieternel doet het al jaren en deelt vijf tips

Pieternel geeft haar kinderen Sofie en Simon al tweeënhalf jaar thuisonderwijs. 'Het is begonnen toen we met de kinderen een jaar zijn gaan reizen', zegt ze. 'Daarna merkten we dat het samenzijn met de kinderen en het leren vanuit hun natuurlijke nieuwsgierigheid heel goed bij ons paste en zijn we ermee doorgegaan.'

'We geven het thuisonderwijs vorm door dagelijks veel samen te zijn met andere kinderen en volwassenen en door te zorgen voor een leerrijke omgeving die hen inspireert', zegt Pieternel. Ze heeft deze vijf tips voor thuisonderwijs:

'Je moet niet gaan pushen, dan krijg je weerstand. En dat staat diametraal op verbinden. Verbinding is het allerbelangrijkste. Vanuit verbinding en gelijkwaardigheid kun je in onderlinge afstemming en vanuit interesses zoveel leren. Kinderen wíllen van nature gewoon leren, zeker al iets hen op dat moment inspireert. Dan blijft het geleerde bovendien ook in hun brein.'

'Als kinderen weten dat ze inspraak hebben en gehoord worden, werken ze echt wel mee. Ik inventariseer dus elke dag met ze wat ze die dag willen doen. Van daaruit maak ik een dagstructuur met ze. Daar leren ze veel van: plannen, geven en nemen, schrijven en lezen zit er ook in. Omdat ze betrokken zijn is er motivatie en focus.'

'Wat voor ons heel goed werkt, is een leerrijke omgeving aanbieden. We leggen al dingen klaar, spelletjes en opdrachtboekjes, waarin al elementen van lezen of schrijven zitten. Als ik ze klaar leg, gaat Sofie dat doen. Als ik dat haar op ga leggen, is die kans minder groot. En taal is overal. Kinderen hebben de eerste vier jaar al zonder school leren praten. En het dagelijks leven zit vol met dingen die je kunt berekenen. Als je gaat koken, boodschappen doet, als je in een moestuin bezig bent. In het alledaagse zijn taal, rekenen en andere onderwerpen verweven en valt zoveel te leren.'

'Als je als ouder zelf thuis moet werken, moet je zorgen voor afwisseling in de dag en ook dat afstemmen met je kinderen. Ze begrijpen heus dat jij ook moet werken en kunnen dan bijvoorbeeld vrij spelen of zelfstandig een taak maken die hen aanspreekt. Het beeldscherm als oplossing is niet nodig en zonde van de vele mogelijkheden tot echt contact en creativiteit.'

'Kinderen die gewend zijn aan school en behoefte hebben om thuis ’schooltje te spelen’ moet je zeker volgen in hun wens. Het gaat erom dat je de verbinding goed houdt met elkaar. In deze afstemming kan het meeste gebeuren. In vanuit angst opgelegde structuur zullen ze niet echt leren, je moet ze ook wel de ruimte geven voor hun interesses en behoeftes. Als je afstemt op je kind, dan voelt je kind zich serieus genomen. Als je je zorgen maakt over structuur, stem dat dan af met je kind. Dan voelt het kind zich gezien. Als een kind eerst wil spelen en later sommen wil maken, dan is dat prima.'

'Als ik mijn kinderen de ruimte geef, ben ik vaak verbaasd over hoeveel ze dan willen leren. Op Pinterest zijn trouwens heel veel ideeën voor dingen die je met kinderen kunt doen, die leren als opbrengst hebben. Op de Facebookgroep Tijdelijk Thuisonderwijs Corona staat het vol tips voor bronnen die je kunt raadplegen.'

'Spelen is ook heel belangrijk, ook communicatief gezien. Ze leren afspraken maken en omgaan met verschillen, die ze dan moeten overbruggen. In deze vreemde tijd is er heel veel aan de hand. Geef je kinderen daarom ook wat ruimte. Ook onze kinderen moeten wennen. We zijn onze sociaal gerichte weekstructuur nu ook even kwijt. Want normaal gaan we ook naar musea, clubjes of met anderen de natuur in. Nu kunnen ze niet naar streetdance, hun Bosschool en de BSO.'

'Het is belangrijk dat het leerproces doorgaat, ook al is er nu geen school. Het is goed om dat ook bespreekbaar te maken. Jij moet als ouder ook je behoeften en verplichtingen volgen en bespreken met ze. Je kunt de kinderen vragen of ze zelf een voorkeur hebben voor een tijdstip, of ze behoefte hebben aan je hulp of aanwezigheid.'

'Een ritme kan heel dragend zijn, maar als je een rigide structuur oplegt, krijg je alleen maar strijd thuis. En dat is zo zonde. Terwijl dit een unieke kans is om als gezin een hele mooie tijd te hebben. Als je de verbinding behoudt, is het rustig in huis. Het leren gedijt daar heel goed in. Als je druk uitoefent, krijg je angst en zullen ze misschien wel doen wat moet, maar het geleerde beklijft dan niet in het brein. Zorgen dat het plezier erin blijft, dat is echt belangrijk. Geniet van je kinderen en zie hoeveel ze in hun mars hebben!'