Gelderse bloemenkwekers luiden noodklok

Volgens LTO Nederland zijn noodmaatregelen nodig om de bedrijven te helpen de coronacrisis te overleven. Vooral de glastuinbouw, sierteelt en boomkwekerij kampen met een sterk dalende vraag naar hun producten. Volgens chrysantenkweker David van Tuijl uit Brakel zijn mensen meer bezig met eten kopen dan met bloemen kopen. En dat niet alleen. 'De grenzen worden gesloten. Negentig procent van de bloemen hier worden geëxporteerd.' 

In de Bommelerwaard en Tielerwaard in zuid-west Gelderland zijn het merendeel van de glastuinbouwbedrijven gericht op de sierteelt.Glastuinbouw Nederland heeft in de regio zo'n tachtig leden. Bestuurslid Van Tuijl: 'De sfeer is gelaten op dit moment. Het is onwerkelijk. Zeventig procent vernietigen, daar kweken we geen bloemen voor.'

De precieze impact op de sector is nog niet duidelijk. Maar dat deze groot is, staat volgens Van Tuijl vast. 'We krijgen maar tien procent van de omzet die we normaal zouden krijgen.'

De financiële gevolgen voor de sector zijn groot. Volgens Glastuinbouw Nederland gaat het om tienduizenden euro's verlies per dag. Gerard Selman van LTO Nederland: 'De bedrijven hebben fors geïnvesteerd. De kosten zijn de afgelopen maanden al gemaakt. En nu is de afzet geminimaliseerd.'

De bedrijven zijn afhankelijk van de internationale markt. Belangrijke exportlanden zijn Rusland, Engeland, Duitsland en Italië. 'Afzetrisico's horen bij ondernemersrisico's, maar dit zijn geen ondernemersrisico's meer.'

Ook Gert van Genderen van G&G Flowers in Gameren maakt zich grote zorgen. 'De prijzen zijn sinds vrijdag ingestort. Dat heeft voor ons verregaande gevolgen.' In plaats van 20 cent per bloem krijgt hij nu zo'n 5 cent voor zijn product. En de bloemen die hij niet kwijt kan, kosten geld om te vernietigen. 'De schade loopt op tot 10.000 euro per dag,' rekent hij uit.

De Gelderse telers houden zich vast aan zondag 10 mei: dan is het Moederdag. Van Genderen: 'Iedereen heeft nog een beetje hoop dat we dan bloemen kwijt kunnen aan Engeland.' Maar de teler is ook realistisch. 'We moeten de realiteit onder ogen zien. Op sommige plekken mag nu al het transport niet meer naar binnen.'

Barbara Dingemans kweekt fresia's in Bruchem. Ze kan haar tranen nog net bedwingen. 'Het gaat niet goed. Als de overheid niets doet, gaan we failliet.' De teler zit 21 jaar in het vak, maar een crisis als deze maakte ze niet eerder mee. 'Het is hopen en bidden dat we een vergoeding krijgen, net als de horeca.' Glastuinbouw Nederland laat weten dat die gesprekken lopen.

Voor kwekers is het vooral onduidelijk hoe lang de crisis gaat duren. Van Tuijl roept op rustig te blijven. 'Er wordt gewerkt aan een noodfonds, we zullen een reddingsactie moeten beginnen.' Met een noodfonds kunnen de bedrijven extra geld lenen, waarbij de overheid garant staat. Ook vraagt de sector om een compensatie van de schade. 

Voor het gros van de telers zijn de gevolgen van de maatregelen bij de bloemenveiling groot. Toch zijn er ook telers die nog weinig gevolgen ervaren. Zoals Koen Kreling van Diamond Flowers BV in Zuilichem. 'Wij veilen onze bloemen niet, maar doen rechtstreekse handel.' Op dit moment worden de bloemen nog wel aardig verkocht. 'Zolang de grenzen in Engeland niet dichtgaan.' In Engeland is het zondag Moederdag. 'Daar richten we onze hoop op.'