Plan om koopzondag onmogelijk te maken, ondernemers in Elburg zijn boos

'Realistisch gezien zou een koopzondag er in deze collegeperiode niet komen.' Cor Zwemmer spreekt met Anja Woudenberg en Hanneke Vos over de plannen van het college van burgemeester en wethouders. 'Daar had ik me al wel bij neergelegd. Maar nu gaan ze te ver, dit vraagt om een reactie.'

Deze maandag bespreekt de gemeenteraad van Elburg plannen om de winkeltijdenverordening aan te passen. In die plannen mogen ondernemers voortaan op feestdagen zoals Tweede Kerstdag, Hemelvaartsdag en Tweede Pinksterdag open. 'Maar dat waren veel winkels al', zegt Woudenberg. 'Prima dat we daar nu geen ontheffing voor hoeven aan te vragen, maar het tweede deel van het plan, daar ben ik boos over.'

Tegelijk met het vrijgeven van de feestdagen, wil het college namelijk de mogelijkheid intrekken voor winkels om een individuele ontheffing aan te vragen. In de wet is namelijk opgenomen dat de gemeenteraad ondernemers een ontheffing kan verlenen, zodat ze open mogen op momenten die volgens de winkeltijdenverordening niet mogen.

'Zoals de zondag', legt Woudenberg uit. 'Daar strijd ik al jaren voor, dat we op zondag open mogen. En blijkbaar had ik die ontheffing kunnen krijgen. Maar in de nieuwe plannen zou dat niet meer kunnen.' Ze heeft dan ook alsnog een ontheffing aangevraagd. 'Voordat de nieuwe plannen zijn goedgekeurd. Dan moeten ze op z'n minst nog op mijn verzoek reageren.'

Zwemmer, Woudenberg en Vos hebben alle drie een onderneming in de Vesting. Allemaal zien ze dat mensen hun patronen aanpassen. 'Vroeger draaide ik op zaterdag mijn grootste omzet', zegt Vos. 'Nu is er geen pijl op te trekken wanneer mensen binnenkomen.' Woudenberg heeft wel een verklaring.

'Vroeger was er nergens een koopzondag. Mensen waren dan doordeweeks druk, maar de zaterdag stond in het teken van shoppen. Tegenwoordig is ook die zaterdag druk. 's ochtends met de kinderen naar de sport, 's middags zelf sporten en de weekendboodschappen doen. Als ik dan geluk heb, hebben mensen aan het eind van de middag nog anderhalf uur de tijd om snel door de binnenstad te rennen. Al gaan ze dan liever op de bank zitten.'

Woudenberg merkt ook dat de verkoopmomenten zijn veranderd. 'Als mensen een dorp verderop wel op zondag kunnen shoppen, doen ze dat. Dan komen ze niet op een ander moment van de week bij mij, daar zijn ze te druk voor.' Zwemmer ziet ook dat de koopzondag in de rest van het land daar invloed op heeft gehad. 'Vroeger ging je op zondag gezellig met elkaar naar het bos, tegenwoordig ga je gezellig shoppen.'

In Elburg is die zondag echter onbespreekbaar. 'Hier zegt de wethouder doodleuk tegen de ondernemers dat we eerst maar zes dagen hard moeten werken', zegt Woudenberg duidelijk gefrustreerd. 'Hij bepaalt voor mij dat mijn rustdag op zondag moet vallen, precies de dag dat hier de meeste klanten rondlopen. En hij zegt ook dat ik eerst maar alle avonden open moet gaan, zodat ik doordeweeks van 's ochtends negen tot 's avonds tien uur werk. Ik wil zelf bepalen wanneer ik mijn rust pak, dat hoeft hij niet via een verbod te regelen.'

De drie willen dan ook het liefst dat de politiek hen de ruimte geeft zelf hun openingstijden te regelen. 'Ik vraag vooral om keuzevrijheid', zegt Zwemmer. 'Ik wil zelf kunnen bepalen wanneer ik open ga. Dat moet niet aan mij opgelegd worden.' Hij zegt te begrijpen dat een koopzondag met de huidige coalitie (in Elburg vormen vier christelijke partijen het college) niet ingestemd zal worden. 'Maar ik wil ook niet dat ze dit voor de toekomst helemaal dicht gaan timmeren. Met de huidige plannen gaat dat wel gebeuren: dan kan de gemeenteraad in de toekomst ook geen ontheffing meer verlenen.'

Woudenberg en Vos willen zich er niet zo makkelijk bij neerleggen dat de koopzondag er niet komt. 'Ik vind dat we die strijd niet moeten opgeven', zegt Woudenberg. 'Al was dat alleen maar in het toeristische seizoen. Als ik twaalf zondagen per jaar open mag, scheelt dat belachelijk veel in de omzet. In de zomer verdringen de toeristen zich voor mijn etalage, maar ik mag ze niets verkopen. Dat moet veranderen.'

Ook Vos hoopt vooral op keuzevrijheid. 'We hebben een tijdje geleden al een petitie aangeboden: nagenoeg alle ondernemers willen die vrijheid. Niet iedereen zal zijn winkel openen op zondag, maar iedereen gunt het de andere ondernemers wel. En ook de inwoners van de Vesting hebben daar geen bezwaar tegen, als dat buiten kerktijden gebeurt.'

De drie denken dus ook namens andere ondernemers te spreken. 'Maar de meesten zijn deze strijd inmiddels moe', zegt Zwemmer. 'De gemeente bepaalt alleen maar, ze luistert niet. Dat breekt ons op. Maar als die keuzevrijheid er zou komen, zou het hier op zondag een stuk levendiger zijn.'

De nieuwe winkeltijdenverordening staat op de raadsagenda van 17 februari. Het lijkt er echter op dat de plannen maandagavond niet besproken zullen worden, maar doorgeschoven naar een volgende commissievergadering. Wethouder Klein wil voorafgaand aan de raadsvergadering niet reageren op vragen van Omroep Gelderland.