Nieuws

Stieren en koeien lopen los, hoe gevaarlijk zijn grote grazers in de natuur?

OTTERLO - Sinds de jaren zeventig lopen er in natuurgebieden in ons land grote grazers rond. We zijn er inmiddels aan gewend. En de dieren ook aan ons. Ontmoetingen tussen mens en paard, koe of stier leiden dan ook vrijwel nooit tot ongelukken, maar soms gaat het toch mis. Vorige week zondag werd in het Brabantse natuurgebied De Maashorst een man op de hoorns genomen door een tauros. Hij raakte zwaargewond. En dat roept de vraag op wat de aanwezigheid van die grote grazers betekent voor onze veiligheid. En wat kunnen we doen om confrontaties met deze krachtpatsers te voorkomen?
Op de Veluwe bij Otterlo lopen twee kuddes Spaanse runderen. De zeventig dieren zwerven in alle vrijheid rond over een enorm gebied. Ze helpen mee om te voorkomen dat open vlaktes in een mum van tijd veranderen in bos.
Het leefgebied van de Spaanse runderen op de Veluwe. (Foto: Laurens Tijink)

Op pad met de kuddebeheerder

Arnhemmer Peter van Geneijgen is de trotse beheerder van de twee kuddes. Hij kent de beesten als geen ander en legt uit waarom het volgens hem soms toch mis gaat...
'Het is belangrijk op afstand te blijven van de kudde', zegt Van Geneijgen. 'Ook als de dieren op het pad liggen te herkauwen.' Ga dan van het pad af en loop er met een grote boog omheen. 'Als zo'n dier schrikt of een onverwachte beweging maakt, wil je niet in de buurt zijn.'... 
De elf stieren die deel uitmaken van de twee kuddes Spaanse runderen zijn hun eigen weg gegaan. De koeien en jonge dieren hebben ze achtergelaten. In kleine groepjes sjokken de uit de kluiten gewassen mannen over de Veluwe tussen Otterlo en Ede om hun voedsel bij elkaar te grazen. Sommige van deze dieren wegen wel duizend kilo, vertelt Van Geneijgen. 
Om confrontaties met mensen te voorkomen, wordt het gedrag van met name de jonge runderen goed in de gaten gehouden door Van Geneijgen. In onderstaand fragment legt hij uit waar hij op let...

Aanvallen van grote grazers zijn zeldzaam

Ook in Gelderland zijn in het verleden mensen aangevallen door grote grazers, blijkt uit cijfers van ARK Natuurontwikkeling. Zo werd in december 2017 een 66-jarige vrouw gespietst door een Schotse Hooglander toen ze op de Posbank bij Rheden liep. Het risico dat dit gebeurt is erg klein. 'Er vinden jaarlijks ontelbare ontmoetingen plaats tussen publiek en grote grazers en een enkele keer gaat dat niet goed', aldus ARK. 
Uit het onderzoek uit 2018 blijkt dat bezoekers over het algemeen de aanwezigheid van grote grazers gewend zijn. Dit geldt andersom ook: grote grazers zijn meestal gewend aan de activiteiten van de bezoekers. Uit analyse van de ongevallen met grote grazers blijkt dat bij circa driekwart van de ongevallen de geadviseerde afstand tussen de bezoeker en de grazers niet is aangehouden.
De Spaanse runderen in een landschap met sneeuw.

Oog in oog met grote grazers

In gebieden waar grote grazers aanwezig zijn hangt bij de ingang een waarschuwingsbord. Daarop staan regels over wat je wel en niet moet doen als je oog in oog met de dieren staat. Dit zijn de belangrijkste regels:
  1. Blijf op afstand - Houd een minimale afstand van 25 meter aan. Doorkruis een kudde niet, maar loop er met een boog omheen. Kom je toch te dichtbij, loop dan rustig terug en ga niet rennen. Wees extra voorzichtig als de dieren kalveren of veulens hebben, want dan zijn de moederdieren extra waakzaam.
  2. Raak de dieren niet aan - Aai de pony's, paarden of runderen niet. Het zijn wilde dieren.
  3. Houd je hond aangelijnd - In sommige gebieden waar grote grazers lopen zijn ook honden welkom. De hond moet dan altijd aangelijnd zijn. 
  4. Voer de dieren niet - De dieren zijn prima in staat zelf voldoende voedsel te vinden. Door ze te voeren zullen de grazers steeds vaker naar mensen toe komen om te kijken of er 'wat te halen valt'. 
  5. Daag de dieren niet uit - Schreeuw niet in de buurt van grote grazers en maak geen wilde bewegingen. Loop rustig terug als je onverhoopt toch de aandacht van de dieren hebt getrokken.
Grote grazers zijn prima snoeiers. (Foto: Laurens Tijink)
BuitenGewoon Radio is iedere zondagochtend tussen 7.00 en 10.00 uur te beluisteren in het programma Zin in Zondag op Radio Gelderland. 
💬 WhatsApp ons!
Heb jij een tip of opmerking voor de redactie? Stuur ons een bericht op 06 - 220 543 52 of stuur een mail: omroep@gld.nl!