Muskusratbestrijders gaan door tot de laatste rat bestreden is

Het bestrijden van muskus- en beverratten is geen gemakkelijke opgave. De dieren planten zich razendsnel voort en bij onze oosterburen wordt nauwelijks op ze gejaagd.

Kees Schep is muskusrattenvanger van beroep. Hij plaatst zijn vangkooien aan de rand van de rietvelden op de Oude Rijnstrangen. Met allerlei slimme trucjes probeert de Arnhemmer de ongewenste waterdieren te slim af te zijn.

BuitenGewoon-verslaggever Laurens Tijink gaat met Schep mee het water op. De levend vangende kooi ligt op een vlot op het water. 'Het beestje kan erin lopen. Als hij gevangen wordt, leeft hij nog. Dan controleren we eerst of het de soort is die we moeten hebben', vertelt hij.

Als het een bever- of muskusrat is, worden ze volgens Schep afgeschoten. 'Alle andere dieren worden direct weer vrijgelaten. Op die manier voorkomen we bijvangsten.'

Zowel de muskusrat als de beverrat worden in ons land bestreden omdat ze met hun graafwerk grote schade kunnen aanrichten aan onze dijken. 'De muskusrat plant zich zo snel voort, dan gaat het om tienduizenden dieren in een paar jaar', aldus Schep. 'Het is dan ook voor onze veiligheid dat de dieren worden bestreden.'

De ratten worden met winterpenen en appels in de val gelokt. 'We hebben ook experimenten gedaan met ander voedsel, zoals suikerbieten. Maar daar kwamen ook bevers op af. Die laten de wortels mooi met rust.'

De ene rat laat zich volgens hem makkelijker vangen dan de andere. 'Een tijdje terug had ik in Duitsland een beverrat die absoluut niet in de kooi wilde. De keutels lagen op het vlot, zelfs in de kooi. Maar hij liep niet door tot de aftrapplaat, die achterin de kooi zit', vertelt Schep. 'Toen heb ik een aantal kooien in moeten graven en camoufleren, tot een soort beverburchten. Allemaal bladeren en modder over de ingangen van de kooi, zodat hij niet over het gaas hoefde te lopen. Toen had ik hem de volgende dag. Maar het kostte me wel een week voordat ik hem zo ver had.'

De beverrat en de muskusrat zijn exoten uit Noord- en Zuid-Amerika, die hier als pelsdieren zijn uitgezet. Het zijn twee totaal verschillende dieren, de beverrat kan bijvoorbeeld een meter lang worden. Ze leven in stilstaande tot zwak stromende wateren, zoals vijvers en sloten. Het liefst graven ze een hol net boven de waterspiegel in sterk begroeide oevers. Muskusratten komen in vrijwel elke natte leefomgeving voor en maken een ingang ónder het wateroppervlak. 

Het grote verschil met de bever is dat beide soorten een puntige in plaats van brede, platte staart hebben. De 'gewone' bever is hier wel welkom, legt Schep uit. 'Het is een inheemse diersoort, die hier al sinds de ijstijden leeft. De bever hoort er echt bij. Hij is helaas uitgeroeid, maar weer succesvol geherintroduceerd.'