Massale sterfte onder vissen, drie partijen verantwoordelijk voor breuk in leiding

Uit het onderzoek blijkt dat de is breuk ontstaan, doordat de verbinding tussen twee leidingbuizen niet optimaal was aangelegd en dit in de loop van de tijd is verzwakt door een te hoge druk, hoge temperatuur en een te hoge zuurgraad van het restwater in de leiding.

'Hier hebben alle partijen een aandeel in gehad, dus er is niet één schuldige aan te wijzen', zegt Rudi Gerard, directeur Waterschap Rijn en IJssel. 'De aannemer heeft de leiding aangelegd, wij controleren en zijn verantwoordelijk voor de druk en FrieslandCampina gaat over de zuurgraad van het afvalwater.' 

Even terug: De leiding die vanaf FrieslandCampina in Lochem naar Zutphen loopt, sprong begin november vorig jaar. De buizen lagen er sinds 2012 en voldeden toen aan alle eisen en waren uitgebreid getest. Het waterschap heeft na de breuk het getroffen deel van de Berkel zo snel mogelijk ingedamd door de stuw te sluiten. Het restwater werd omgeleid naar het nabijgelegen slibdepot van Rijkswaterstaat. De leidingbreuk is opgegraven en hersteld. Ook al is er snel gehandeld, er kon niet voorkomen worden dat duizenden vissen doodgingen. Daarnaast zijn ook tienduizend vissen gered, doordat er zuurstofmatten zijn geplaatst en het waterschap vissen heeft overgeplaatst. Na afloop is de bodemlaag en het water van het getroffen deel van de Berkel ook afgevoerd naar het slibdepot en schoongemaakt. Dit alles duurde een maand. Begin december waren de problemen opgelost en kon de stuw weer opgezet worden. 

De drie betrokken partijen Waterschap Rijn en IJssel, zuivelproducent FrieslandCampina en aannemersbedrijf Pannekoek GWW willen dit in de toekomst voorkomen en hebben daarom maatregelen genomen. De aannemer gaat alle koppelstukken in de 17 kilometer lange leiding controleren en zo nodig verbeteren. FrieslandCampina gaat in de fabriek een extra installatie plaatsen die het afvalwater eerst nog zuivert, zodat de zuurgraad naar beneden gaat. 

Het waterschap heeft nieuwe ontluchters geplaatst, zodat er betere controle is op de druk in de leiding. Ook wordt er onderzocht of er een verbinding gemaakt kan worden van FrieslandCampina naar de rioolwaterzuivering in Haarlo, zodat in noodgevallen het afvalwater hier naartoe kan. 

Al deze maatregelen zullen veel geld gaan kosten. 'Zo'n extra installatie bij ons kost al snel een miljoen', laat locatiemanager Voermans van FrieslandCampina weten. Het incident en alle opruim- en herstelwerkzaamheden hebben vorig jaar 900.000 euro gekost. Ook die worden verdeeld over de drie betrokken partijen.

Hoe die verdeling precies is willen de heren niet zeggen. 'Daar gaat het ook niet om. We zijn juist blij dat we van begin tot eind hierin hebben samengewerkt zonder schuldige aan te wijzen', zegt Rudi Gerard van het waterschap optimistisch.