Nieuws

Informateur wast Burense politiek de oren: lokaal bestuur ernstig ontspoord

Op advies van informateur Wouter de Jong gaat Buren een nieuwe coalitie onderzoeken van Gemeentebelangen Buren, PCG en CDA. Daarbij moet het gemeentebestuur in Buren hard werken aan een verziekte bestuurscultuur, concludeert De Jong. © Omroep Gelderland
MAURIK - Op advies van informateur Wouter de Jong gaat Buren een nieuwe coalitie onderzoeken van Gemeentebelangen Buren, PCG en CDA. Daarbij moet het gemeentebestuur in Buren hard werken aan een verziekte bestuurscultuur, concludeert De Jong.
Een maand geleden brak Gemeentebelangen als grootste partij de coalitie, nadat twee wethouders waren opgestapt. Ze kregen veel kritiek uit de raad. Op hun beurt vonden ze de samenwerking tussen de coalitiepartijen (Gemeentebelangen, VVD en PVDA) en de gemeenteraad en het college van burgemeester en wethouders niet goed.
Wouter de Jong kreeg de opdracht te kijken wat de praktische mogelijkheden voor verdere samenwerking zijn, maar ook goed naar de bestuurlijke verhoudingen te kijken. Zijn conclusies uit twee rondes van gesprekken met alle partijen zijn buitengewoon ernstig. Hij constateert dat Buren bestuurlijk gezien ernstig ontspoord is. Onderlinge verhoudingen zijn verziekt. Er woedt een veenbrand van ergernissen waardoor communicatie regelmatig op de persoon gericht is in plaats van op de zaak. Daarnaast is er meer een moppercultuur dan een aanspreekcultuur.

Wantrouwen

Er is wantrouwen tussen raadsleden onderling en naar het college. De Jong heeft opgetekend dat er weinig geluisterd wordt en dat er een zweem van minachting is voor de verschillende politieke stijlen die fracties hanteren. Daarbij is er een gebrek aan leiderschap. De burgemeester heeft niet veel gezag en het college is niet collegiaal. De burgemeester had wel eerder al het initiatief genomen om de lastige bestuurlijke verhoudingen aan te kaarten en hierop in te grijpen. Door de bestuurscrisis van begin oktober werd de situatie acuut.
Hoewel de coalities de afgelopen periode vielen 'als blaadjes van de bomen' (vijf in zeventien jaar) is de laatste breuk volgens De Jong wel een losstaande gebeurtenis en niet iets dat in de genen van het lokaal bestuur van de gemeente is ingebakken. Er is dan ook aan te werken. De informateur constateert namelijk ook dat er oprechte intenties zijn het goede te doen, dat er behoefte is aan zelfreflectie en bereidheid stappen te nemen om het samen beter te doen. Daarbij heeft Buren een goed uitgangspunt neergezet met het vaststellen van zes strategische opgaven.

Investeren in verhoudingen

Er moet volgens de informateur geïnvesteerd worden in de onderlinge verhoudingen en in het samen vormen van een gemeentebestuur. Daarbij moet er een heel concreet werkprogramma opgesteld worden om samen uit te voeren. De verschillende fractievoorzitters geven aan dat de kritiek op de cultuur tenminste deels herkent wordt en dat zij er de schouders onder willen zetten om dit te verbeteren.
Burgemeester Jan de Boer gaat hiervoor volgende week met de fractievoorzitters een eerste aanzet geven. 'Het doet pijn om dit over je eigen gemeente te horen', zegt hij. 'We zullen er keihard aan moeten werken. Cultuur is niet makkelijk te veranderen. Het is een lange weg, maar de bewustwording dat het zo niet langer gaat is een eerste stap.'
Voorlopig vormt hij met demissionair wethouder Sietske Klein-de Jong het college van Buren. Morgen moet hij in die rol de begroting voor de komende jaren verdedigen.

Geen raadsakkoord

Informateur De Jong ziet geen heil in een raadsbreed akkoord, zoals sommige partijen willen. Er is alleen draagvlak voor een meerderheidscoalitie. Deze is moeilijk denkbaar zonder Gemeentebelangen die met acht zetels veruit de grootste partij is. PCG (3 zetels) is eigenlijk de enige die er als middelgrote partij bij aan kan sluiten. Het CDA (1 zetel) zou volgens De Jong een brugfunctie kunnen vervullen naar de rest van de raad.
Fractievoorzitter van Gemeentebelangen Sander van Alfen wordt de formateur voor de nieuwe coalitie. Daarna moet er een nieuwe college gevormd worden. De informateur adviseert hierbij om echt met een schone lei en dus nieuwe wethouders te beginnen. De Jong drukt de gemeente daarbij op het hart om voor mensen met een grote bestuurlijke ervaring te kiezen. 'Want dat heeft Buren drommels hard nodig.'
Bekijk hier het hele verslag van de informateur. 
Beluister een gesprek van RegioTV Tiel met informateur Wouter de Jong.