Gelredag 23 november: Grote Kerk, Apeldoorn

Op de plaats van de Grote Kerk werd in 1842 een zogenaamde Waterstaatskerk gebouwd. Deze werd in 1890 door een brand compleet verwoest. Twee jaar later werd door de firma Chris Wegerif op de fundamenten een nieuwe kerk gebouwd naar ontwerp in neorenaissancestijl van de Rotterdamse architect Jan Verheul. Op 16 april 1891 legde de toen 10-jarige prinses Wilhelmina de eerste steen. Zij woonde met haar moeder Koningin Emma ook de eerste kerkdienst bij op zondag 25 september 1892. Tot aan haar dood kwam koningin Wilhelmina regelmatig in de Grote Kerk. 

In 1960 werd de kerk gerenoveerd en aangepast aan de stijl van die tijd. in 1970 werd, in verband met de erbarmelijke staat van het gebouw, overwogen om de kerk te slopen. Als reactie hierop werd de Stichting Vrienden van de Grote Kerk opgericht. Het doel van deze stichting was het gebouw en het orgel terug te brengen in haar oorspronkelijke staat. Van sloop werd uiteindelijk afgezien en bovendien kreeg de kerk de status van rijksmonument. 

In de kerk bevindt zich de zogenoemde Koninginnebank, die ook wel Wilhelminabank, of Hofbank wordt genoemd. Een speciale ingang van de kerk (onder de toren) verschaft toegang tot deze ereplaats. De kerk wordt van tijd tot tijd nog steeds door de koninklijke familie bezocht. De gerestaureerde preekstoel is van de grond tot aan het hoogste punt ruim tien meter hoog. Links en rechts van de preekstoel bevinden zich twee opmerkelijke gebrandschilderde ramen. Het zogenaamde Wilhelminaraam, rechts van de preekstoel is een geschenk aan Wilhelmina van diverse universiteiten, hogescholen en studentencorpora ter gelegenheid van haar 40-jarig regeringsjubileum. Het linkerraam heet het Beatrixraam en is in 2005 geschonken aan Koningin Beatrix ter gelegenheid van haar 25-jarig regeringsjubileum. 

Tijdens deze Gelredag worden bezoekers ontvangen met een kopje koffie en een introductie op de geschiedenis van de kerk met koster Teun van Twist. Vervolgens leiden gidsen u rond langs de belangrijkste en mooiste plekjes van dit bijzondere kerkgebouw.