1500 acteurs spelen de Slag om Grolle na: hier gaat het over

De Slag om Grolle is één van de vele gevechten tijdens de Tachtigjarige Oorlog (1558–1648). De strijd begon als een opstand van enkele calvinistische Nederlandse steden en edelen tegen de katholieke koning van Spanje. In het hertogdom Gelre had het calvinisme aan het begin van de Tachtigjarige Oorlog nog weinig aanhangers.

Dat veranderde toen calvinistische legeraanvoerders vanaf 1578 Gelderse steden en regio's in handen kregen. Zij verwijderden beelden en muurschilderingen uit de kerken en gaven die gebouwen aan de calvinistische minderheid.

Groenlo was in 1627 als één van de laatste steden in Gelderland nog in handen van de katholieke koning van Spanje, die ook de hertog van Gelre was. De rest van Gelderland was één van de zeven provincies in de Nederlandse republiek. Hier maakten calvinisten de dienst uit. Het katholieke geloof was officieel verboden, maar werd in de meeste gevallen gedoogd. Katholieken mochten hun geloof belijden, maar niet in het openbaar. Zij trokken naar schuilkerken op zolders, in schuren of kastelen van katholieke edelen. 

De overgrote meerderheid van de inwoners van Groenlo was in 1627 katholiek en had geen enkele reden om zich aan te sluiten bij de calvinistische Nederlandse republiek. Na de verovering van de stad verloren katholieken hun oude Calixtuskerk. Hier vond voortaan de calvinistische eredienst plaats. Inwoners van Groenlo werden tweederangsburgers in hun eigen stad. Zij mochten geen zitting nemen in het stadsbestuur en moesten hun geloof belijden in schuilkerken.

Rond 1650 kwam een einde aan het gedoogbeleid van de nieuwe calvinistische overheid. Katholieke Grollenaren moesten nu naar het naburige Zwillbrock net over de grens in het bisdom Munster om de mis bij te wonen. De bisschop bouwde daar een kapel speciaal voor katholieken uit de Achterhoek. In de zeventiende eeuw maakten duizenden Achterhoekers de kilometerslange wandeltocht naar deze kapellen net over de grens. Pas aan het einde van de achttiende eeuw kwam er in Nederland godsdienstvrijheid en werden de katholieken volwaardige burgers.

De Slag om Grolle besteedt dit jaar voor het eerst aandacht aan het feit dat toenmalige inwoners van Groenlo de verovering van hun stad in 1627 niet ervoeren als een bevrijding. De Compagnie Grolle, die inwoners van Groenlo twintig jaar geleden oprichtten, vecht dit jaar voor het eerst mee aan Spaanse zijde. Op zaterdag zendt Omroep Gelderland de Slag om Grolle live uit vanaf 13.45 uur.