Nieuws

Vleermuizen Park Sonsbeek maken oorverdovend lawaai

ARNHEM - De vleermuizen in het Arnhemse Park Sonsbeek bereiden zich voor op de winterslaap. De vliegende zoogdiertjes eten hun buikjes nog zoveel mogelijk rond. Om insecten te vangen, maken vleermuizen geluiden die voor ons niet te horen zijn. Met een batdetector hoor je wel hoeveel lawaai vleermuizen eigenlijk maken.
Het is kort na zonsondergang als vleermuisdeskundige Rob Vermeulen en BuitenGewoon-verslaggever Laurens Tijink  elkaar ontmoeten in Park Sonsbeek. 'Alleen in Gelderland leven al tien soorten vleermuizen', vertelt Vermeulen. De soorten maken geluiden op eigen frequenties. Wat ze daarbij gemeen hebben, is dat de geluiden zo hoog zijn dat het menselijk oor ze niet waarneemt.
De vleermuisdeskundige heeft daarom een apparaatje meegenomen die de geluiden afspeelt op een frequentie die we wel kunnen horen. Als de batdetector is ingeschakeld, is het wachten tot er jagende vleermuizen in de buurt zijn. Dat wachten wordt snel beloond...

Vleermuizen zien haarscherp dankzij echolocatie

Vleermuizen kunnen 'zien' met hun oren. De dieren zenden geluiden uit die weerkaatsten op voorwerpen in de omgeving. Die weerkaatsing vangen ze weer op, waardoor de vleermuizen een beeld van de omgeving krijgen. Zo weten ze waar voorwerpen zich bevinden en hoe die eruit zien. Dat werkt zo precies dat ze hiermee zelfs kleine muggen uit de lucht kunnen vangen. Om te zien gebruiken vleermuizen dan ook vaker hun oren dan hun ogen.

Welke vleermuis leeft in jouw straat?

De gewone dwergvleermuis is ons land de meest voorkomende soort. Dit is dan ook de vleermuis die je vaak in de bebouwde kom ziet. Ze overwinteren graag in gebouwen. De zoogdiertjes zoeken rustplekjes in spouwmuren, achter daklijsten of onder dakpannen. Rob stemt zijn batdetector ondertussen af op een andere frequentie. Boven de hertenweide in het park hoopt hij laatvliegers te ontdekken. Deze soort is groter dan de dwergvleermuis. En dat hoor je dan ook...

Vleermuizen helpen jeukende muggenbulten voorkomen

Dwergvleermuizen eten iedere nacht ongeveer een kwart van hun eigen gewicht. 'Dat is ongeveer twee gram', legt Vermeulen uit. Ze zijn zo'n 200 nachten per jaar actief. Dat betekent dat een dwergvleermuis zo'n 400 gram insecten per jaar oppeuzelt. 'Een groep van vijftig van deze dieren eet per jaar dus ongeveer 20 kilo insecten, waaronder heel veel muggen. Daarmee helpen ze jeukende muggenbulten voorkomen.'
Watervleermuizen en franjestaarten samen in winterslaap. (Foto: Tjeerd Kooij)

Je hoort én ziet ze niet, maar ze zijn er wel...

In het donkere park gaan Rob en Laurens op zoek naar de volgende vleermuissoort. Daarvoor gaan ze naar een van de vijvers in Park Sonsbeek. Dit is het jachtterrein van watervleermuizen. Deze dieren hebben relatief grote poten, waarmee ze kort boven het water insecten uit de lucht plukken. Zonder batdetector merk je de aanwezigheid van de druk jagende vleermuizen niet eens op in de duisternis, zelfs niet als ze heel dicht langs je scheren. Maar met dit apparaatje hoor je precies waar de diertjes vliegen, waardoor je soms toch even een schim van ze kunt opvangen. Dan blijkt ook dat ze best veel lawaai maken..

Slapen tot er weer eten is

Vleermuizen gaan in winterslaap omdat er in de winter te weinig voedsel voor ze is. Er zijn dan nauwelijks insecten om te eten. Tijdens de winterslaap doen vleermuizen er alles aan om zo min mogelijk energie te verbruiken. Zo kunnen ze zonder voedsel toch overleven. Hun lichaamstemperatuur brengen ze omlaag tot net boven de omgevingstemperatuur. Sommige vleermuissoorten slapen hun roes uit in gebouwen, andere soorten kruipen juist diep weg in boomspleten. Mocht je komende winter vleermuizen in winterslaap tegenkomen, laat ze dan vooral met rust. Vleermuizen zijn beschermd en verstoring kan de nuttige diertjes in de wintermaanden al snel fataal worden.
BuitenGewoon Radio is iedere zondagochtend te beluisteren tussen 7.00 en 10.00 uur in het programma Zin in Zondag op Radio Gelderland. 
💬 WhatsApp ons!
Heb jij een tip of opmerking? Stuur ons een bericht op 06 - 220 543 52 of stuur een mail: omroep@gld.nl!