Nieuws

Zelf je groente plukken of oogsten: steeds meer mensen doen het

© Omroep Gelderland
VORDEN - Je moet er iets meer voor doen dan wanneer je het uit het schap in de winkel haalt. Maar Monique Konings heeft het er graag voor over. Uitgedost met een tas en een mesje gaat ze wekelijks naar de groentepluktuin van de VIjfsprong in Vorden. Daar kun je sinds begin dit jaar je eigen groente oogsten.
door Madelien Jansen
Een groentepluktuin, stadstuin of zelfoogsttuin: ze hebben allemaal een andere naam, maar het idee is hetzelfde. Het zijn vormen van community supported agriculture (CSA), in het Nederlands gemeenschapslandbouw genoemd. Een vorm van duurzame landbouw die steeds vaker voorkomt. 
Tekst gaat verder na de reportage.
Monique Konings is één van de leden van de nieuwe oogsttuin in Vorden. 'Ik denk dat het heel belangrijk is om boeren die goed werk doen, te ondersteunen. Door een abonnement te nemen geef je de boer of tuinder geld, aan het begin van het seizoen, om bijvoorbeeld planten en zaadjes van te kopen.' Mocht de oogst mislukken door bijvoorbeeld droogte, wordt het risico gespreid. Iets wat Monique graag wil ondersteunen. 'Nu dragen boeren vaak in hun ééntje alle risico's.' 
CSA staat voor samen delen van het risico. Een boer(in) werkt het hele jaar op de tuinderij of boerderij om alles te laten groeien en/of de dieren te verzorgen. Als consument kun je lid, deelnemer of aandeelhouder worden van wat dan een CSA wordt. Je betaalt een vast bedrag per maand of jaar, en verbind je zo aan de tuin of boerderij. Daarmee heb je recht op jouw deel van de oogst, die je soms dus zelf van het land mag halen. Op deze manier is de boer(in) zeker van een inkomen en de consument zeker van vers voedsel. 

Vieze handen

Tuinder Herbert Wennekes verbouwt al zo'n tien jaar groente en fruit op zorgboerderij Urtica de Vijfsprong voor de boerderijwinkel en biologische groothandels in de buurt. Door een collega kwam hij op het idee van een oogsttuin. 'Voor 245 euro per seizoen, omgerekend 1 euro per dag, mag je zelf groentes komen oogsten die op dat moment klaar zijn. Er is wel één vereiste, je moet niet bang zijn om je handen vuil te maken!' 
Samen met de cliënten van de zorgboerderij verzorgt Herbert de gewassen. 'Verser dan dit kan niet', aldus de tuinder. Wekelijks stuurt hij een mailtje rond naar de zelfoogsters, die daarin kunnen lezen welke groente er die week beschikbaar is. Het concept slaat aan. Niet alleen uit Vorden, ook mensen uit Lochem weten de weg naar de tuin te vinden. De Vordenaar zette in op zo'n veertig klanten, dat haalt hij dit eerste jaar niet, maar volgend jaar gaat hij zeker weten door. 

Hoeveel tuinen zijn er in Gelderland?

'Exacte cijfers over het aantal oogsttuinen in Nederland worden niet bijgehouden', aldus Jan-Willem van der Schans van de Wageningen Universiteit. 'Wel blijkt uit onderzoek van de European CSA Research Group dat er in 2016 in heel Nederland 47 CSA-initiatieven actief waren.' Anno 2019 ligt dat aantal volgens Van der Schans waarschijnlijk hoger. 'We zien dat andere vormen van CSA ook toenemen, zoals voedselbossen en herenboeren. Dat laatste is op dit moment echt hot.' 
Zeker is in ieder geval dat er in Gelderland minstens tien van dit soort tuinen zijn. In Wageningen opende begin dit jaar zelfs een tweede tuin waar je zelf je eigen groente kan oogsten. Daarnaast kun je bij tuinders in Arnhem, Zutphen, Halle, Renkum, Wijchen en Emst ook een groenteabonnement afsluiten.