Een hazelworm kan wél met zijn ogen knipperen

Hazelwormen laten zich niet eenvoudig vinden. Ze staan bij veel andere dieren op het menu en kunnen zich slecht verdedigen. Hazelwormen zijn daarom erg schuw. Het liefst houden ze zich schuil op een donker en vochtig plekje. Dat zijn dus ook de plekken waar Mick en Laurens gaan zoeken.

Luister naar de radiobijdrage:

Net als alle andere reptielensoorten is de hazelworm koudbloedig. De dieren gebruiken dus de warmte van de zon om op temperatuur te komen. In het voorjaar is die zon zo mogelijk nog belangrijker. De warmte van het hemellichaam helpt het vrouwtje dan bij de voortplanting. Net als bij levendbarende hagedissen worden de eitjes uitgebroed in het lichaam van het bevruchte vrouwtje. In augustus en september worden de jongen geboren. Een hazelworm krijgt meestal zes tot vijftien jongen. 

Deze hazelworm liet zich zien bij de bosrand (Archieffoto: Laurens Tijink)

Mick Vos is onderzoeker bij Stichting RAVON. Deze organisatie doet onderzoek naar de reptielen, amfibieën en vissen in ons land. In de buurt van Malden liggen tegels en matten in de leefomgeving van de hazelwormen. Deze plekjes warmen extra snel op, waardoor ze geliefd zijn bij deze dieren om onder te kruipen. Ook slangen maken er graag gebruik van. 

Na een frisse start van de ochtend warmt het snel op. Dat is ook het moment dat Mick en Laurens de eerste reptielen zien...

Luister naar de radiobijdrage: 

Een hazelworm wordt maximaal 40 centimeter lang. Net als andere hagedissensoorten kan ook de hazelworm bij gevaar zijn staart afwerpen. Daardoor heeft hij een grotere kans om alsnog te ontkomen aan een roofdier. Omdat hazelwormen ook voor kunnen komen in bermen, parken en tuinen vallen ze nog weleens ten prooi aan huiskatten. Ook worden ze regelmatig doodgereden op fietspaden. De dieren gebruiken het asfalt of het zand om op te warmen.

Uit onderzoek van RAVON blijkt dat de soort de afgelopen 10 jaar in aantal ongeveer gelijk is gebleven. Door het verborgen leven van hazelwormen is het moeilijk om precies te zeggen hoe het met deze reptielen gaat. De laatste tijd neemt het aantal waarnemingen van hazelwormen af. Wat daarvan de oorzaak is, is onduidelijk. Mogelijk houdt het verband met de droogte. 

Voor Mick en Laurens zit de wandeling er bijna op, maar ze geven niet op voordat ze ook het laatste stukje heide hebben onderzocht...

Luister naar de radiobijdrage: 

Deze zandhagedis liet zich wel zien tijdens de wandeling (Foto: Laurens Tijink)

BuitenGewoon Radio is iedere zondagochtend te beluisteren tussen 7.00 en 10.00 uur in het programma Zin in Zondag op Radio Gelderland.