Nieuws

Bakken met geld voor een klein beetje meer groene energie

Gemeenten in Gelderland spenderen dit jaar ruim 20 miljoen euro aan energietransitie. Al die miljoenen zijn goed voor maar een klein beetje meer groene Gelderse energie, blijkt uit cijfers. © Omroep Gelderland
Gemeenten in Gelderland spenderen dit jaar ruim 20 miljoen euro aan energietransitie. Al die miljoenen zijn goed voor maar een klein beetje meer groene Gelderse energie, blijkt uit cijfers.
door Harry Hekkert
De 38 windmolens, vele duizenden zonnepanelen en de biomassacentrales die er op dit moment in Gelderland staan, zijn goed voor 6,8 procent duurzaam opgewekte energie. Dat is 0,7 procent meer dan vorig jaar, maar nog ver weg van de 100 procent die voor 2050 is afgesproken. Dat blijkt uit deze week gepubliceerde cijfers in de Klimaatmonitor van Rijkswaterstaat.

Rondje langs gemeenten

Daar staat tegenover dat dit jaar zeker 20,3 miljoen euro aan de energietransitie, het overstappen op duurzame energiebronnen, door de gemeenten in Gelderland wordt gespendeerd. Dat bedrag komt uit een rondgang van Omroep Gelderland langs alle 51 Gelderse gemeenten.
Grote gemeenten, zoals Apeldoorn (2,5 miljoen) en Arnhem (2,2 miljoen) investeren fors, maar ook een plattelandsgemeente als Berkelland (2 miljoen) maakt in de begroting een aanzienlijk bedrag vrij voor het opwekken van hernieuwbare of groene energie. 

Geld naar beleid en onderzoeken

Gemeenten bouwen voor die miljoenen euro's zelf geen windmolens of biomassacentrales. Ze leggen er ook geen weilanden vol met zonnepanelen voor aan. Het geld gaat vooral naar de ontwikkeling van beleid en naar onderzoek.
Zutphense wethouder Harry Matser geeft uitleg over de doelen die de stad wil halen per 2030, maar waarop het vooralsnog achterloopt:
Wethouder Harry Matser van Zutphen over energietransitie
Naast de installatiebranche heeft ook de sector van energieadviseurs en gespecialiseerde onderzoeksbureaus veel werk aan de overgang op groene energie. En omdat zij niet van de wind leven lopen die kosten flink op. Dat is ook het geval bij kleinere gemeenten, terwijl het effect van die inzet nu niet zichtbaar is.

Tienduizenden geïnvesteerd, niet gebruikt

Neem de gemeente Brummen: die trok in 2017 een bedrag van 60.000 euro uit om een bureau onderzoek te laten doen naar het gebruik van restwarmte, afkomstig van de drie papierfabrieken in Eerbeek. Met die warmte zou een naastgelegen woonwijk kunnen worden verwarmd.
Het rapport werd door bureau Overwerk keurig geleverd. Antwoord: de restwarmte kan in de woonwijk benut worden. Tot uitvoering is het niet gekomen. 'Door omstandigheden ligt het programma alweer een tijdje stil', laat Gert-Jan van Dijk van de gemeente Brummen weten.

Worsteling met vraagstukken

Vooral kleinere gemeenten worstelen met de uitvoering van de energietransitie, blijkt uit antwoorden op vragen van Omroep Gelderland. In veel gemeenten moet nog bepaald worden waar en óf grootschalige opwekking via windmolens of weiden met zonnepanelen mogelijk is.
Kleinere gemeenten geven aan dat ze 'maar weinig invloed hebben' op de energie-transitie, of dat ze later pas effect verwachten.

Onduidelijk in zeven gemeenten

Brummen is een van de zeven gemeenten die geen antwoord kan geven op de vraag hoeveel geld de gemeente dit jaar uitgeeft aan de energie-transitie. Ook zes andere gemeenten (Zevenaar, Winterswijk, Scherpenzeel, Renkum, Neder-Betuwe en Berg en Dal) kunnen of willen dit niet aangeven.
Andere gemeenten zijn daar wel duidelijk in, zoals Apeldoorn. Daar wordt dit jaar 2,5 miljoen aan energietransitie uitgegeven. Daarin zijn de kosten van ambtenaren die zich met het onderwerp bezighouden niet meegerekend. Ook investeringen in gebouwen van de gemeente telt Apeldoorn niet bij het bedrag op.
Het percentage 'duurzaam opgewekte energie' per gemeente. Tekst loopt door onder de afbeelding.
Volgens de meest recente gegevens van de Klimaatmonitor slaagt Apeldoorn erin in vergelijking met vorig jaar 0,4 procent meer duurzame energie op te wekken. Dat zijn veel centen voor een klein beetje meer groene energie, concludeert ook de gemeente.
Volgens Apeldoorn stijgt het percentage nauwelijks, omdat het in de gemeente nog niet lukt om te besparen op energie. Vooral instellingen en bedrijven verbruiken sinds 2016 (weer) meer energie. Dat komt door een volop bloeiende economie.
De tekst loopt door onder de afbeelding.
Apeldoorn had nog niet zo lang geleden, net als alle andere gemeenten in de Stedendriehoek, het doel om in 2030 energieneutraal te zijn. Dat is inmiddels aangepast naar 2047. Vijftien van de 51 Gelderse gemeenten zeggen dat zij in 2030 wel energieneutraal zijn.

Doel niet aanpassen

Zutphen is één van die gemeenten die 2030 als stip op de horizon heeft, maar blijft met 3,2 procent opgewekte hernieuwbare energie vooralsnog ver achter bij dat doel. Volgens wethouder Harry Matser heeft de transitie vooral tijd nodig en is er in elf jaar veel mogelijk.
Hij wil het doel om Zutphen in 2030 energieneutraal te laten zijn voorlopig niet aanpassen.

Zie ook:

Dit is een verhaal van De Belofte, ons platform voor gemeentepolitiek.
Heb jij nieuws over jouw gemeente? Tip ons dan hier.
💬 WhatsApp ons!
Heb jij een tip of opmerking? Stuur ons een bericht op 06 - 220 543 52 of stuur een mail: omroep@gld.nl!