Nieuws

Op bezoek in de armste buurt van Gelderland: 'Achter de voordeur zie je de armoede pas echt'

Achter de Voordeur.
Immerloo II in Arnhem is de armste buurt van Gelderland. In zes hoogbouwflats leeft bijna de helft van de bewoners van een laag inkomen. Armoede zie je hier vaak niet aan de buitenkant van het huis. Het zit achter de voordeur. Hulpverlener Hans van Heijningen belt dagelijks bij mensen aan. 'Je schrikt van wat je tegenkomt.' © Omroep Gelderland
Immerloo II in Arnhem is de armste buurt van Gelderland. In zes hoogbouwflats leeft bijna de helft van de bewoners van een laag inkomen. Armoede zie je hier vaak niet aan de buitenkant van het huis. Het zit achter de voordeur. Hulpverlener Hans van Heijningen belt dagelijks bij mensen aan. 'Je schrikt van wat je tegenkomt.'
door Jenda Terpstra 
In een van de flats in Immerloo II woont de gepensioneerde Lourens (63). Hij had al een tijdje niets te eten. Nadat hij met vervroegd pensioen was gegaan, zakte zijn inkomen onverwachts met vierhonderd euro. 'Toen we hem leerden kennen hebben we eerst maar een tas boodschappen gehaald', zegt Van Heijningen.
Zijn team van Achter de Voordeur loopt dagelijks over de winderige galerijen van de zes hoogbouwflats in de Arnhemse buurt Immerloo II. Samen met zijn twee collega’s Roxanna Swagemakers en Manon Bollen maakt hij een praatje met bewoners en kijkt waar hij kan helpen. 

Matrasjes op kale beton

'We komen in appartementen waar de armoede vanaf straalt', zegt hij. Zoals dat huis waar een vader met vijf kinderen woonde. 'Daar lagen alleen matrasjes op een kale betonnen vloer.' Die gezinnen zijn het meest schrijnend, zegt hij. 'Op school weten ze vaak niet hoe erg het is. Wij komen achter de voordeur en zien: dit gezin heeft niets.'
In andere huizen is al jaren niet behangen of geverfd. De vloerbedekking ziet er niet meer uit, of er zijn geen gordijnen. Als je arm bent, valt de inrichting van je huis als eerste weg. Sommige mensen maken hun post niet meer open. Anderen verliezen de grip op het leven in een vervuild huis. 'In Immerloo II leeft de helft rond de armoedegrens. En niemand kijkt naar ze om.'
(tekst gaat verder onder de foto's)
Foto: Omroep Gelderland
In Arnhem zijn talloze zorginstanties die kunnen helpen, maar de drempel om daar naartoe te gaan is voor veel bewoners hoog. Achter de Voordeur werkt daarom in opdracht van de gemeente en woningcorporaties Vivare en Volkshuisvesting in de flats. 'We gaan er als een soort sleepnet doorheen. We helpen waar we kunnen en zorgen dat mensen bij de juiste instantie terechtkomen', zegt hij.
Lees hier: Ruim 1 op 3 huishoudens komt moeilijk rond, armoede blijft groot probleem 

Engelen

Sommige buurtbewoners noemen de drie hulpverleners inmiddels liefkozend de ‘engelen’ van Immerloo II. Want sinds hun aanwezigheid, zijn veel mensen geholpen. 'In het begin dachten mensen vaak dat we deurwaarders zijn, of jehova’s', zegt hij. De deur bleef dan dicht. Maar zodra de vertrouwensband is opgebouwd, kan het team aan de slag.
Er is genoeg te doen. 'Als je op de armoedegrens leeft wordt alles een probleem. Een verjaardag, een kopje koffie buiten de deur, een onverwachte belastingaanslag. Die constante armoede levert een soort stress op in je hoofd. Als iedereen om je heen dezelfde paniek heeft, kun je je nergens aan optrekken.'
Bekijk hier de reportage 
Op bezoek in de armste buurt van Gelderland: 'Achter de voordeur zie je de armoede pas echt'
Armoede is niet alleen het probleem van weinig geld hebben, zegt van Heijningen. 'Het is de genadeslag die komt als er een onverwachte rekening op de mat valt.' Het zijn de zorgen om het maandbedrag voor de boodschappen. Het is de rekening die blijft liggen, de boete die op boete volgt. ‘Al snel is er dan geen licht meer aan het einde van de tunnel. En dat kan jaren duren.' Het leidt tot veel gezondheidsklachten, zegt hij, en in die benarde situatie groeien ook veel kinderen op.
Lees hier het verhaal van Nicolette. Zij hielp arme Arnhemmers, maar nu kan ze zelf hulp gebruiken.

Honger

Maar armoede is ook honger, ook al denken mensen dat het in Nederland niet bestaat. ‘In deze flats wonen mensen die letterlijk een droge boterham hebben als ontbijt, of helemaal geen ontbijt.’ De laatste weken van de maand komt hij gezinnen tegen die geen geld meer hebben voor eten. Soms zitten ze net boven het minimum, waardoor ze geen recht hebben op toeslagen en de voedselbank. 'Onder de streep houden ze minder dan het minimum over.'
Maar het grootste probleem in Nederland is volgens hem het 'incassomonster'. Het binnenhalen van te veel betaalde toeslagen door de belastingdienst, of de deurwaarders van de zorgverzekeraars. ‘Er gaat veel geld in Nederland naar schulden innen bij mensen waar niets te halen is.’ Dat zou anders moeten, vindt hij. ‘Het liefst zou ik iedereen in deze flats op nul laten zetten, zodat ze opnieuw mogen beginnen.’

Weer lucht

Hoewel de economie elders in het land aantrekt, merkt een grote groep van de bewoners van Immerloo II dit niet, zegt hij. De bijstandsuitkering is laag, terwijl boodschappen en de rekeningen voor elektriciteit en gas duurder zijn geworden. Om nog niet te spreken van de zorgverzekering, de eigen bijdrage én het eigen risico. 
Het idee achter Achter de Voordeur is mensen weer lucht geven. 'Het is een kick als dat lukt. Dat zijn de parels, de mooie momenten. Dan hoop ik dat die persoon dat ook weer uitstraalt naar zijn omgeving. Zo help je de buurt uiteindelijk omhoog.'

Serie over 'De armste buurt van Gelderland': Dit kun je de komende dagen verwachten ...

Verslaggever Jenda Terpstra liep de afgelopen weken mee in de Arnhemse buurt Immerloo II: een buurt met zes hoogbouwflats en winderige galerijen waar veel mensen op de armoedegrens leven. Wie zijn de bewoners? Merken zij iets van de economische bloei? Wat betekent het om in deze tijd in armoede te leven? Vandaag de eerste verhalen van deze driedaagse serie op het web, radio en televisie. Het volledige overzicht vind je in het dossier 'Armste buurt van Gelderland'.
Reacties en tips kun je sturen naar jterpstra@gld.nl