Strijd om windmolenpark Netterden: 'Het is leven en laten leven'

Als je naar Netterden rijdt, zie je direct waarom die rust weg is: het landschap rondom Netterden is de afgelopen jaren veranderd. Wieken van metershoge windmolens tekenen het landschap. Het dorp wordt bijna omsingeld door de windvangers.

De buren in Duitsland begonnen ermee. Er verschenen windmolens langs de contouren van grensdorp Netterden. Maar daar bleef het niet bij.

Aan Nederlandse zijde staan inmiddels ook windmolens en een groep agrariërs is samen met projectontwikkelaar WindUnie uit Utrecht al lange tijd bezig om nog eens negen windmolens (windmolenpark Den Tol) op eigen grond te realiseren.

Deze molens worden waarschijnlijk dit najaar gebouwd. Dan staan er aan drie kanten van het dorp bijna dertig molens. En dat steekt de inwoners.

Bewoners van het dorp willen liever niet over het onderwerp praten. Een man die aan het grasmaaien is zegt dat de gemeente Oude IJsselstreek beloofd had dat er maar één park met windmolens zou komen.

Roland Radstaake beaamt dat. Hij is van Stichting TegenWind Netterden. De stichting komt al jaren in actie om de bouw van de windmolens te voorkomen. 'Waarom we dit niet willen? Dat is niet anders dan in andere dorpen: we vinden het een verspilling van het Achterhoekse coulisselandschap, het levert ons als burgers financieel niets op en er zijn alternatieven.'

In Netterden wonen ongeveer 120 gezinnen en zo'n 40 daarvan zijn bij de stichting aangesloten. In het geweer komen is nodig, vindt Radstaake: 'We hebben echt een beetje het gevoel dat we het afvoerputje van de gemeente zijn. En dat verwijt ik de gemeente.'

Radstaake vervolgt: 'Ze zullen wel denken: er staan al windmolens, laten we deze daar dan ook maar neerzetten. Want het is heel anders als er 120 gezinnen klagen dan dat 1000 gezinnen uit bijvoorbeeld Ulft dat zouden doen', redeneert hij.

Zes gezinnen uit het dorp zetten alles op alles om de windmolens juist naar Netterden te krijgen. Vijf melkveehouders en één varkenshouder zijn er samen al jaren mee bezig.

'Wij dachten echt: dit is een goed plan', zegt melkveehouder Frank Simmes. 'We zien het als aanvulling op ons bedrijf, ook qua inkomsten. Natuurlijk, want anders doe je dit niet', legt hij uit.

Volgens Simmes willen de boeren het geld investeren in hun bedrijf. 'We kunnen ons bedrijf uitbouwen en innovaties doen. Daarnaast kunnen we een beter product neerzetten en dan ook de natuur beter inpassen in ons bedrijf.'

Hoewel het niet de hoofdreden was, is dat het misschien wel geworden: klimaatverandering. Simmes: 'We hebben afgelopen jaar gezien dat de droogte grote gevolgen voor ons had. Of we het tij kunnen keren? We moeten het op zijn minst stopzetten. Want de klimaatverandering is funest voor de landbouw.'

'Natuurlijk moeten we wat doen', vindt ook Radstaake. 'Maar ik denk dat windmolens achterhaald zijn. De ontwikkelingen zijn de afgelopen jaren zo hard gegaan.' Hij doelt onder andere op energie uit waterkracht. 'Nederland is bij uitstek een waterland en ik weet zeker dat daar veel meer draagkracht voor is.'

Hoe het ook zij, Simmes gaat geen energie halen uit de rivier de Oude IJssel. De agrariërs en de burgers staat lijnrecht tegenover elkaar.

'Natuurlijk weet je dat als je met zo'n plan komt niemand enthousiast zal reageren', weet de melkveehouder. 'Er is altijd weerstand. Maar ik denk dat de meeste mensen in Netterden gewoon te vriend zijn gebleven', denkt hij.

'No hard feelings', aldus Radstaake. 'Ieder heeft zijn eigen standpunt. De contacten zijn niet verstoord. Er zijn twee kampen en we kijken elkaar er niet boos op aan. Het is leven en laten leven.'  

In de kerk, op het schoolplein en langs de zijlijn van het voetbalveld wordt het onderwerp meestal simpelweg gemeden. 'We komen elkaar tegen in de rechtbank en die moet een besluit nemen', aldus Radstaake.

De boeren hopen dat de schop binnenkort echt de grond in kan. 'Als je kijkt naar de wettelijke kaders dan kan dit park er gewoon komen', zegt Simmes. 'Het enige wat tegenstanders kunnen doen, is procederen en tijdrekken. Maar dat levert zoveel negatieve energie op.'

Radstaake staakt zijn strijd nog niet: 'Ik denk dat deze windmolens er misschien wel komen, maar ik denk ook dat windmolens geen toekomst hebben in Nederland. En ik zeg maar zo: ieder jaar dat we het kunnen tegenhouden hebben we er geen last van.'

De gemeente Oude IJsselstreek reageert op de kwestie en legt uit dat in 2004 de toenmalige gemeente Gendringen besloot dat er een windpark mocht komen aan de Papenkampseweg. Eén park, dat leek toen afdoende.

Maar: 'Inzichten rond duurzame energie zijn veranderd. Er zijn nieuwe raadsbesluiten genomen waarin windenergie een onderdeel was. Achterliggende gedachte is dat de noodzaak om de energievoorziening duurzaam te maken groter is geworden', stelt Oude IJsselstreek.

De Achterhoek wil in 2030 energieneutraal zijn. De gemeente: 'Hiervoor is het nodig dat er naast besparen ook elektriciteit moet worden opgewekt. Windmolens zijn een goede optie om elektriciteit op te wekken.'