Nieuws

'Raar dat amateurs de meeste macht hebben', zegt hoogleraar over Eerste Kamer

Volgende week kiezen wij als Gelderlanders de Gelderse leden van Provinciale Staten. Twee maanden later kiezen zij namens ons de leden van de Eerste Kamer. Is dat eigenlijk belangrijk? Is het een nuttig instituut, die Eerste Kamer? Journalist Annemieke Schakelaar bracht dagenlang door in de senaat op zoek naar de antwoorden. Zij maakte over haar zoektocht de podcast De Staat van de Senaat. Dit is deel drie: check, check, dubbelcheck. © Eerste Kamer
DEN HAAG - Volgende week kiezen wij als Gelderlanders de Gelderse leden van Provinciale Staten. Twee maanden later kiezen zij namens ons de leden van de Eerste Kamer. Is dat eigenlijk belangrijk? Is het een nuttig instituut, die Eerste Kamer? Journalist Annemieke Schakelaar bracht dagenlang door in de senaat op zoek naar de antwoorden. Zij maakte over haar zoektocht de podcast De Staat van de Senaat. Dit is deel drie: check, check, dubbelcheck.
door Annemieke Schakelaar
Elke dinsdag klimt Ronald Plugge, coördinator facilitaire zaken van de Eerste Kamer, alle trappen van de Mauritstoren op, de eeuwenoude toren op de hoek van het Binnenhof; in het deel waar de Eerste Kamer gehuisvest is. Ik klim hijgend achter hem aan. Door een kleine houten deur stappen we naar buiten; de wind vol in het gezicht.
Ik ben verrukt over het uitzicht. We zien het Binnenhof en de complete skyline van Den Haag. 'Met Prinsjesdag sta je hier het beste', zegt Ronald Plugge terwijl hij een hendel in de vlaggenmast steekt. Hij draait eerst de Nederlandse vlag omhoog en dan de Europese. Zo weet iedereen dat de leden van de Eerste Kamer aanwezig zijn voor hun vergaderdag. 

Luister hier naar aflevering 3 van de podcastserie De staat van de senaat:

De podcastserie De staat van de senaat is gemaakt door Omroep Gelderland-journalist Annemieke Schakelaar. Zij verbleef dagenlang in de Eerste Kamer en sprak daar met Gelderse Kamerleden, de voorzitter, een oud-voorzitter, de schoonmakers, bodes, koffiedames, kamerbewaarder en het hoofd facilitaire zaken. Maar ook met twee wetenschappelijke deskundigen, een parlementair journalist, rondleiders en scholieren en jongeren die de senaat bezoeken. Al die opnames verwerkte zij in een podcast, een luisterdocumentaire, in vier afleveringen. De staat van de senaat is behalve op deze website ook te vinden in de Omroep Gelderland-app en op podcastapps als Spotify, Apple Podcasts, Stitcher en Player FM.
Foto: Eerste Kamer-medewerker Ronald Plugge hijst de vlag op de vergaderdag van de senaat.
'Binnen Europa is er niet één senaat, die zoveel macht heeft als de Nederlandse Eerste Kamer', zegt parlementair historicus Bert van den Braak. 'Elk wetsvoorstel moet eerst door de Eerste Kamer goedgekeurd worden voordat hij werkelijkheid wordt.
Want dat is wat de Eerste Kamer doet: de wetsvoorstellen uit de Tweede Kamer controleren. 'Wij kijken of zo'n wet niet in strijd is met bijvoorbeeld de grondwet en of er wel genoeg mensen zijn om 'm te handhaven', zegt oud-voorzitter van de Eerste Kamer Fred de Graaf uit Apeldoorn. PvdA-Kamerlid Esther-Mirjam Sent uit Nijmegen vult aan: 'We beoordelen of zo'n nieuwe wet voor alle Nederlanders die er mee te maken krijgen, wel te begrijpen is.'
Dat is toch raar, dat amateurpolitici de meeste macht hebben?
Hoogleraar staatsrecht Wim Voermans over de Eerste Kamer
Daar is kritiek op. Hoogleraar staatsrecht Wim Voermans: 'Het is toch raar dat een niet rechtstreeks door de bevolking gekozen Eerste Kamer het hier uiteindelijk voor het zeggen heeft. En het is toch ronduit arrogant van die politici die maar één dag in de week vergaderen en het naast hun gewone baan doen, dus een soort amateurpolitici, dat ze vinden dat ze wetten beter kunnen controleren dan de Tweede Kamerleden. 
Foto: Senatoren overleggen in de koffiekamer van de Eerste Kamer.
Eerste Kamer-voorzitter Ankie Broekers-Knol heeft daar wel een verklaring voor. 'In de Tweede Kamer krijgen ze heel veel op hun bord. 'Veel debatten; inspringen op de actualiteit. Dan is het niet verwonderlijk dat Tweede Kamerleden niet de tijd hebben om een wet tot in de puntjes helemaal goed uit te zoeken of het allemaal wel klopt. Dat doen wij hier.'

Afschaffen

Dat maakt nog geen einde aan de kritiek. Voermans: 'Onzin, ook de Eerste Kamer laat er wetten doorheen glippen die niet goed in elkaar zitten, puur omdat het de politieke partijen goed uitkomt. Die Eerste Kamer zou afgeschaft moeten worden, maar dat gaat niet lukken, omdat de Eerste Kamer daar zelf met twee derde meerderheid voor moet stemmen.'

Luister ook naar deze bonusaflevering met politiek verslaggever Joost Vullings:

Op 19 maart komt de laatste aflevering van De staat van de senaat online. Ook is de serie te beluisteren op Radio Gelderland: maandag 18 maart om 19 uur deel 1 en 2 en dinsdag 19 maart om 19 uur deel 3 en 4. Klik hier voor alle podcasts van Omroep Gelderland.

Zie ook:

💬 WhatsApp ons!
Heb jij een tip of opmerking? Stuur ons een bericht op 06 - 220 543 52 of stuur een mail: omroep@gld.nl!