Woeste Winterswijkse gronden nu waardevol natuurgebied

Boswachter André Westendorp van Natuurmonumenten bezoekt met BuitenGewoon-verslaggever Laurens Tijink het Meddose Veen. Dit maakt deel uit van het Korenburgerveen en is in tegenstelling tot de kern van het gebied gewoon toegankelijk voor publiek. 

'Het Korenburgerveen ligt in een kom', vertelt Westendorp. 'Daardoor kan het water er niet weg.' In de loop der jaren hoopten zich in dat water steeds meer dode plantenresten op, die door zuurstofgebrek niet verteerden. Zo ontstond een dikke veenlaag. 

Net als in andere gebieden werd ook in het Korenburgerveen turf gestoken. Dit gebeurde al vanaf de veertiende eeuw. De plaggen werden gedroogd en dienden vervolgens als brandstof om huizen te verwarmen. Ook werden er hutten en waterputten mee gemaakt. Vandaag de dag wordt er geen turf meer gewonnen, maar is het een waardevol natuurgebied. Je vindt er orchideeën, veenpluis en wilde gagel. Ook leven hier reptielen zoals de ringslang en de levendbarende hagedis. De zeldzame heikikker komt er voor en kraanvogels gebruiken het gebied om tijdens de trek uit te rusten.

Als boswachter André Westendorp door zijn verrekijker het gebied afspeurt, ontdekt hij een bijzondere overwinteraar. 'Een klapekster, daar in de top van die berk!'. Deze vogel is als broedvogel uit ons land verdwenen, maar hij komt hier nog wel om te overwinteren. Vanuit een uitkijkplekje in een boom is de klapekster op zoek naar prooien. 'Daarbij legt hij graag een voorraadje aan', legt André uit...

De twee natuurliefhebbers wandelen verder het gebied in. Het open landschap gaat over in dichtbegroeid moerasbos. Het felgroene mos steekt er af tegen de grijze lucht en het roestbruine water. Op deze plek uit de wind overheerst de stilte.

Dit is de plek waar de waterral een teruggetrokken bestaan leeft. 'Je ziet hem bijna nooit, maar je hoort hem wel', aldus Westendorp. 'Hij maakt een heel apart geluid, als de schreeuw van een big.'

Om te voorkomen dat het Korenburgerveen zijn unieke eigenschappen kwijtraakt, onderhoudt Natuurmonumenten het gebied. Zo worden indien nodig bomen en struiken verwijderd, zodat het niet verandert in een groot moerasbos. Het Korenburgerveen werd bedreigd door verdroging en bemesting. Er zijn daarom speciale damwanden aangelegd. Die zorgen ervoor dat het water in het kwetsbare natuurgebied wordt vastgehouden en dat voedselrijk water de veengronden niet kan bereiken.

Het Korenburgerveen is één van de laatste hoogveengebieden in ons land. Langs de randen van het natuurgebied loopt een dertien kilometer lang wandelpad. Een deel van die route die legden Laurens en André af. De kern van het gebied is, onder meer vanwege de terugkeer van de kraanvogel, afgesloten. In dit gebied worden wel excursies georganiseerd. Klik hier voor meer informatie.

BuitenGewoon Radio is iedere zondagochtend tussen 7.00 en 10.00 uur te beluisteren als onderdeel van het programma Zin in Zondag op Radio Gelderland.