'Wat een bende; onvoorstelbaar!' zeggen rivierafvalonderzoekers

De vrijwilligers zijn, na lessen in het herkennen van afval buiten langs de Maas aan het oefenen. Ernst van Hal uit Elst loopt met een notitieblok met een lijst van allerlei soorten afval. Hij noteert wat Maarit Ivalo uit Lienden met haar afvalgrijper allemaal opraapt. 'Het is toch onvoorstelbaar, zegt Ernst. 'We zijn nog maar een paar minuten bezig en dan hebben we al zoveel rotzooi gevonden. Wat een bende!'  

Iets doen aan dat zwerfafval is voor beiden de motivatie mee te doen. Maarit: 'Al dat plastic is supergevaarlijk voor dieren, dus we móeten het opruimen. Wat ik aan dit project zo goed vind, is dat het niet alleen opruimen is, maar dat we meewerken aan wetenschappelijk onderzoek.' Ernst valt haar bij: 'Misschien dat we met deze registratie de bron van al die vervuiling kunnen achterhalen.'

Dat is precies wat de stichting Schone Rivieren ook wil: de bron van de vervuiling aanpakken.  De stichting, een initiatief van IVN Natuureducatie, de Plastic Soup Foundation en Stichting De Noordzee, heeft inmiddels 400 vrijwilligers opgeleid tot rivierafvalonderzoeker.

Bas van Lith van IVN Natuureducatie: 'Zij gaan vier jaar onderzoek gaan doen naar het zwerfafval in de rivieren; allemaal op een ander traject langs Maas en Waal. Dan kunnen we bijvoorbeeld zien dat er op een bepaalde plek veel sanitair afval op de oever ligt. Dan weten we dat daar een rioleringsprobleem is en kunnen we dat aankaarten. Ons doel is dat er geen afval meer naar de zee stroomt en dat de rivieren schoon zijn.'

Elk jaar raken miljoenen krabben, vogels en zeezoogdieren in plastic verstrikt. Ook de gevolgen voor de menselijke gezondheid liggen op de loer, bijvoorbeeld als het afval in onze voedselketen terechtkomt.

Het meeste plastic wordt namelijk niet afgebroken, maar verpulverd tot microplastics die inmiddels overal worden aangetroffen. Via de Nederlandse rivieren komt het meeste plastic afval in de Noordzee terecht.

Half februari zullen de onderzoeksresultaten van stichting Schone Rivieren over 2018 bekendgemaakt worden.