Terugblik proces Arnhemse terreurgroep: ‘Oh God, ik zal martelaar worden op uw pad’

‘Oh God, ik zal martelaar worden op uw pad.’ De officier van justitie staat voor de microfoon in de Rotterdamse rechtbank en leest woorden op die één verdachten in een afgetapt gesprek zegt. ‘Ze zouden alles doen om het Paradijs te bereiken’, zegt de officier van justitie kijkend naar de verdachten.

Vandaag zouden zes van de zeven terreurverdachten voor de rechter staan, maar slechts drie van hen kwamen opdagen: Morat M., Nadeem S. en Shevan A. Kopstuk Hardi N., die de initiatiefnemer zou zijn van de aanslag, was er niet. Ook Nabil B. en Waïl el A., die tijdens zijn arrestatie op politie probeerde te schieten, kozen er voor op de terroristenafdeling van de gevangenis in Vugt te blijven. Hun advocaten voerden namens hen het woord. 

De zes verdachten namen volgens de officier van justitie afscheid van vrienden en troffen regelingen voor de dood. Ze waren van plan een aanslag te plegen die ze mogelijk niet zouden overleven. Met hun arrestatie is volgens het OM ‘zonder twijfel’ een grote aanslag voorkomen.

De drie aanwezige verdachten luisterden gelaten naar het pleidooi van de officier van justitie. Allen dragen ze een baard. Alleen Shevan A. draagt een net colbert met een blouse. Hij lijkt als enige gespannen voor het proces. In tegenstelling tot Morat M. en Nadeem S., is hij niet eerder opgepakt voor terrorisme. 

Het is de eerste zitting van de rechtszaak en daarmee drukbezocht. De bezoekers en vele journalisten die de zaak volgen zijn vanmorgen door een detectiepoort het zwaarbewaakte gebouw binnengekomen. Ook jassen en tassen zijn door een scanner gehaald, standaardprocedure in elke rechtbank. Familie en vrienden gaan de trap op naar de publiekstribune waar ze de rechtszaak vanachter een glaswand volgen. Op de tribune en in de zaal zitten de agenten van de parketpolitie die iedereen in de gaten houden, en af en toe van plek wisselen.

Dan gaat de deur open en worden de drie verdachten binnengebracht. Nadeem S., een jongen met een lange baard en een muts op, zwaait blij naar boven. Hij is pas getrouwd, en zwaait naar familie of vrienden die boven zitten. Hij heeft ze meer dan honderd dagen niet gezien. De pro forma zaak kan beginnen.

De officier van justitie benadrukt in zijn openingspleidooi dat de aanslag door Hardi N. was bedacht, en niet het idee was van de politie infiltrant die het OM heeft ingezet om de mannen op te pakken. 

Hij zet uiteen hoe hoofdverdachte Hardi N. al in mei 2018 contact had met de infiltrant. Hardi wilde graag een aanslag plegen. Iets dat grote schade zou aanrichten. Hij stond ‘te popelen’ om iets te doen en had al lang gewacht. Hij vroeg de infiltrant om ideeën, maar die zei dat hij alleen kon helpen als Hardi zelf iets bedacht.

Dit feit is van groot belang in de zaak. De advocaten van de verdachten zetten namelijk vraagtekens bij de infiltratiemethode van het OM. Zonder inmenging van de infiltranten, zo zeggen ze, zou Hardi N. nooit een groepje van terroristen gecreëerd hebben.

De groep zouden wellicht geen wapens én geen wapentraining hebben gehad. De ideeën voor een aanslag zouden wellicht niet van de grond zijn gekomen zonder de hulp van die infiltranten van de politie, aldus de advocaten. 

Hardi had een paar van de verdachten eerder proberen over te halen om samen iets te ondernemen. Maar die waren afgehaakt. Met de komst van de infiltrant wist Hardi hen alsnog over te halen, zo pleiten de advocaten. 

Cruciaal in de zaak zijn twee data voorafgaand aan de arrestatie op 27 september. Op 17 september zou een infiltrant de groep voor het eerst ontmoeten. De infiltrant komt bij Hardi aan, maar hij is alleen. ‘Ik zei dat ik de broeders moet ontmoeten’, zegt de infiltrant tegen Hardi. De infiltrant wil zelf van de mannen horen dat zij bereid zijn een aanslag te plegen.  

Uiteindelijk komen vijf mannen naar de woning van Morat M. in Rotterdam. Op de dag daarna, op 18 september, gaan de mannen en de infiltrant naar een park. Daar bespreken ze, zonder telefoons en dus zonder afluisterapparatuur, wat de plannen zijn. Daar zeggen ze volgens de infiltrant alle vijf bereid te zijn een aanslag te plegen. 

Twee van de zeven verdachten zijn niet bij deze 18e september: Amir B., die eind november al op vrije voeten kwam (maar verdachte blijft), en Shevan A. Tegen Shevan is het bewijs dan ook dun. Toch ging de rechter tijdens de zitting niet in op het verzoek van de advocaat om zijn voorlopige hechtenis op te heffen. Ook Nadeem S., die niet bij alle strafbare feiten aanwezig was, blijft voorlopig vastzitten. 

Vandaag was de pro forma zitting, waarbij de officier van justitie de tenlastelegging uitspreekt en de advocaten hun verzoeken indienen. Op 3 april volgt er nog een pro forma zitting. Naar verwachting wordt de zaak pas in de zomer inhoudelijk behandeld.