Onrust in vuile grondwijken in Barneveld na uitzending Zembla

De vuile grondaffaire verbroedert de wijk, maar splijt de wijk ondertussen ook in twee kampen. Je bent voor of tegen afvalverwerkingsbedrijf Vink. Het bedrijf dat drie jaar geleden zo'n 1000 ton zand in de wijken heeft gestort, terwijl de grond niet geschikt was voor een woonwijk.

De bewoners waren woensdagavond geschokt na het zien van de uitzending. Ze kregen te horen dat ze op een stort wonen en dat er kankerverwekkende stoffen in de grond zouden kunnen zitten. 'Ik heb kinderen. Dat is niet fijn om te horen', stelt buurtbewoner Wendy van den Hoek. 'Gedeputeerde Conny Bieze zegt dat er geen gevaar voor de volksgezondheid is, maar ze wil niet in de uitzending reageren. Kom op zeg, het gaat hier om mensen.'

Wat vooral verwarring wekt is dat Bieze en de GGD altijd hebben gezegd dat de grond veilig is voor de gezondheid. Terwijl in de uitzending blijkt dat de directeur van de GGD stelt dat het risico dat er na de bemonstering nog grond bij is gemengd niet uit te sluiten is. Dat standpunt bevestigt de GGD donderdag ook op haar site.

Maar als er een risico is dat er grond is toegevoegd aan de partij, hoe kunnen Bieze en de GGD dan vol blijven houden dat de grond honderd procent veilig is voor de gezondheid? Omroep Gelderland wilde net als de bewoners weten hoe het nu zit. Maar op die vraag komt vooralsnog geen antwoord.

'Wij kunnen alleen uitsluitsel geven over de partij grond die wij hebben beoordeeld. Die partij grond levert geen gezondheidsrisico’s op', zegt de GGD in een officiële reactie. De GGD wil geen antwoord geven op de vraag wat eventuele bijmenging van grond kan betekenen voor het gezondheidsrisico.

De provincie stelt haar standpunt naar aanleiding van de uitzending niet bij. Ondanks het feit dat ook de directeur van de eigen Omgevingsdienst in de uitzending tegen bewoners zegt dat er grond bijgemengd kan zijn. Volgens de woordvoerder van de gedeputeerde zeggen de directeuren dat hun uitspraken uit hun verband zijn gerukt door Zembla. 'Ze herkennen zich niet in het beeld dat Zembla neerzet.'

De provincie wil niet ingaan op de uitspraken die zijn gedaan. 'Wij vallen nog steeds terug op het GGD-rapport dat er ligt waarin staat dat er geen gevaar is voor de volksgezondheid', aldus de woordvoerder.  

De bewoners weten ondertussen niet waar ze aan toe zijn en gaan zich verenigen om duidelijkheid te krijgen. 'Het is vreemd dat de overheid bepaalde dingen met stelligheid zegt, terwijl de informatie later niet blijkt te kloppen. Het vertrouwen is beschaamd. Mensen weten niet waar ze aan toe zijn', zegt Eva Plate. Zij zit in de werkgroep die na de uitzending een brief verspreidde onder bewoners. Hierin worden bewoners opgeroepen om zich aan te melden om mogelijk gezamenlijk een schadeclaim in te dienen. Op 12 december is hierover een informatie-avond in de Veluwehal. 

Wendy van den Hoek woont nu 1,5 jaar in de wijk en zij heeft zich aangemeld voor de bijeenkomst. 'De monsters die de gemeente Barneveld gaat nemen, zullen uit moeten gaan wijzen of de grond veilig is of niet. Als leek weten we niet hoe het zit. Maar als leek weten we wel dat je je huis moeilijker verkoopt doordat je geen schone grondverklaring hebt. Wij hebben last van imagoschade. Je krijgt niet meer voor je huis wat je ervoor wilt hebben.'

Wijkbewoner Eric Groen schreef donderdag direct een open brief in de krant. Hij heeft het vertrouwen in het college van Barneveld opgegeven. 'Het college heeft belangrijke informatie over gezondheidsrisico's voor burgers, dieren en natuur een jaar lang onder de pet gehouden. Het college beweert tot op de dag van vandaag ten stelligste dat er geen gezondheidsrisico’s zijn. Waar baseert zij dit op?' 

De gemeente Barneveld was donderdag niet bereikbaar voor commentaar. De oppositiepartijen hebben inmiddels opnieuw vragen gesteld aan het college. Mijntje Pluimers van Lokaal Belang: 'Wij vinden de uitzending schokkend en verontrustend. Elke dag komen er nieuwe vragen op. Het wordt steeds onrustiger. Dat baart ons grote zorgen. Wij vinden het ontluisterend dat de gemeente stellig vol blijft houden dat er geen gevaar is door volksgezondheid.'

Theo Bos, fractievoorzitter van de VDD, wil dat de onderste steen boven komt. Hij verwijt het college dat er niet meteen actie is ondernomen. Hij juicht het aangekondigde onderzoek toe. 'Je krijgt nu maar op één manier rust en dat is meten. Meten is weten. Dit zal ons geld kosten als gemeente, maar ik vind dat iedereen een monster moet kunnen krijgen als hij dat wil. Het gaat om 500 tot 1000 percelen. In sommige delen kun je het steekproefsgewijs doen, maar er moet duidelijkheid komen.'

Ondertussen leren de buren elkaar in sneltreinvaart kennen. 'Op de uitnodiging voor de buurtbbq kwam weinig respons, maar nu spreken we elkaar inmiddels veel in de wijk. We hadden elkaar liever op een andere manier leren kennen', zegt Plate. In de speeltuin is de affaire het gesprek van de dag. Inmiddels vragen ze zich af waarom er zo vaak zand in en uit de speeltuin is gehaald. 'Zou dit ook met het zand van Vink te maken hebben is wat je dan wel denkt?', zegt van den Hoek. En de klimop die maar niet wil groeien is nu ineens ook verdacht.