Maas verontreinigd door buitenlands slibafval: 'Dit draagt bij aan de plastic soep'

Nadat het bruikbare zand is gewonnen, wordt de plas weer deels opgevuld met grond en baggerspecie uit het buitenland. Hoewel alles volgens de regels gaat, bevat het materiaal bouwafval uit onder meer België. Inwoners vonden in juni op de oevers rond de zandwinlocatie al aanzienlijke hoeveelheden plastic en piepschuim.

Omdat de plas in een open verbinding met de Maas staat, drijft het afval volgens het collectief ook naar de Maas en vervolgens stroomafwaarts richting zee waar het zou bijdragen aan de plastic soep. Het collectief volgde een opvallend soort oranje bouwplastic dat van bouwplaatsen in België afkomstig zou zijn. Op 30 kilometer stroomafwaarts kwam het collectief het oranje plastic nog tegen. 

Om zeker te weten dat het plastic wel echt afkomstig is van het project Over de Maas gingen de onderzoekers kijken of het stroomopwaarts ook te vinden was. Dat bleek niet het geval. 

Projectleider Herman van der Linde van het project Over de Maas is nog niet volledig overtuigd dat zijn bedrijf de bron van de vervuiling is, maar geeft aan het ook niet te kunnen uitsluiten. 'Het Burgercollectief wil denk ik vooral voor elkaar krijgen dat het beleid rond de verondieping van plassen wordt aangepast. Dat is prima. De inzet die ze daarvoor doen vind ik ook te prijzen.' Maar Van der Linde vindt het jammer dat Over de Maas naar voren wordt geschoven als project waar het niet in orde zou zijn. 'Want dat beeld heb ik totaal niet.'

Volgens wetenschapper Joop Harmsen van Wageningen University & Research is dat inderdaad de manier waarop je zoiets onderzoekt. De bevindingen bevestigen volgens hem dat er gestopt moet worden met het gebruiken van buitenlandse grond en baggerspecie om plassen te verondiepen.

Hij zet sowieso vraagtekens bij het almaar verondiepen van plassen. 'Die maatregel is ooit meer dan tien jaar geleden genomen omdat we in de maag zaten met Nederlandse baggerspecie die we niet kwijt konden. Het verondiepen van plassen leek toen een win-winsituatie.'

Want dat zou goed zijn voor de natuur daar. Harmsen: 'Maar het is natuurlijk de omgekeerde wereld als je nu zelfs bagger uit het buitenland haalt. En het is niet nodig, want diepe plassen ontwikkelen een eigen ecologie en een daarbij behorende vispopulatie.'

Dat daarbij zelfs buitenlands afval gebruikt wordt, is volgens de wetenschapper onwenselijk. 'Als je wil verondiepen, moet je dat doen met materiaal uit de directe omgeving van een plas. Zoals bij Ruimte voor de Rivier is gebeurd. Zeker omdat het regelmatig gaat om vervuilde grond en baggerspecie. Zo zijn er bijvoorbeeld plannen om in de Redichemse Waard bij Culemborg vervuilde grond te storten die vrijkomt bij de aanleg van een metrolijn in Parijs. Dat gaat natuurlijk veel te ver.'

Burgercollectief Dreumelse Waard trok al eerder succesvol aan de bel. De staatssecretaris beloofde de regelgeving rond slibstortingen onder de loep te nemen. Maar dat vinden de inwoners van Dreumel niet genoeg. Ze willen dat de plas niet langer wordt opgevuld met buitenlandse grond en baggerspecie. Het burgercollectief bood het rapport woensdag aan aan Tweede Kamerlid Henk van Gerwen van de SP. Bij het in ontvangst nemen van het rapport beloofde hij de kwestie opnieuw aan te kaarten in de Kamer.