Nieuws

Synagoge uit Terborg staat nu in Israël: 'Mooie herdenking aan mijn vergaste voorouders'

© Screenshot uit documentaire RTV Noord-Holland
TERBORG - Vandaag precies 117 jaar geleden (21 augustus 1901) werd in Terborg een synagoge geopend. En nu staat een replica van de Achterhoekse synagoge vlakbij Jeruzalem in Israël. Het is een eerbetoon aan de in de oorlog vermoorde voorouders van Amsterdammer Pascal Pop.
Het idee voor de replica ontstond een aantal jaar geleden, nadat Pop begonnen was aan een onderzoek naar zijn familie. Zo kwam hij erachter dat Joden na 1796, met toestemming van Napoleon, ook buiten Amsterdam mochten gaan wonen.

Opgepakt en vermoord

In de hoofdstad waren weinig kansen voor Joden en dus trok de familie van Pop naar de Achterhoek. Maar daar werden zijn voorouders in de Tweede Wereldoorlog opgepakt door de Nederlandse politie onder bewind van de Duitse overheid. Ze werden uiteindelijk vermoord in de concentratiekampen. Een kleine jongen, die later Pop's vader zou worden, overleefde de oorlog wél. Hij zag zijn moeder voor het laatst toen hij 3 jaar oud was.
Bekijk hier een documentaire van RTV Noord-Holland over de synagoge:
Pop vertelt: 'Ik ging op onderzoek uit naar welk Joods leven er was in Terborg. Daar bleek ook een synagoge te hebben gestaan, die in de Tweede Wereldoorlog is gebombardeerd. Het leek mij een leuk idee om deze synagoge in Israël neer te zetten.' Voor de bouw werden de originele tekeningen van de Doetinchemse architect Ovink gebruikt. De Terborgse synagoge werd na de oorlog gesloopt.
Het was niet alleen leuk, zegt de Amsterdammer. 'Ik vind het mooi om een statement neer te zetten. Een herdenkingsproject voor mijn grootouders die in Europa vergast zijn.' Oud-Terborgenaar Frank Levy (nu ook woonachtig in Israël) zorgde er samen met Pop voor dat de originele Thora-rollen (heilige Joodse geschriften) uit de Achterhoekse synagoge een plek krijgen in de nieuwe gebouw. De rollen werden tijdens de oorlog op tijd uit de synagoge gehaald en ergens in Terborg verborgen.