Nieuws

Seksplekken: ‘We hadden een vrouw en kinderen, het mocht nooit bekend worden’

Wat is het verhaal achter de zeker tien mannenontmoetingsplekken in Gelderland? Onderzoeksjournalist Maarten Dallinga dook in de verborgen wereld van openbare seksplekken en maakte er voor Omroep Gelderland een vijfdelige podcastserie over. Deel 1: op jacht. © Omroep Gelderland
ARNHEM - Wat is het verhaal achter de zeker tien mannenontmoetingsplekken in Gelderland? Onderzoeksjournalist Maarten Dallinga dook in de verborgen wereld van openbare seksplekken en maakte er voor Omroep Gelderland een vijfdelige podcastserie over. Deel 1: op jacht.
Over dit onderzoek In een reeks artikelen vertelt journalist Maarten Dallinga over zijn maandenlange onderzoek naar mannenontmoetingsplekken – ook wel homo-ontmoetingsplekken genoemd. In dit artikel: wat brengt iemand ertoe om naar een mannenontmoetingsplek te gaan? En hoe gaat het daar in z’n werk? Deze vragen worden ook (uitgebreider) beantwoord in aflevering 1 van onze podcastserie Anoniem Intiem, waarin Ben, Johan en Wessel hun verhaal vertellen. We raden aan om eerst te luisteren en dan pas het artikel te lezen. Luister via een podcastapp (zoals iTunes/Apple Podcasts, Stitcher of Player FM; zoek daar dan op ‘Anoniem Intiem’ en abonneer je gratis) of luister direct hier:
Het is een zonnige dinsdagmiddag. Ik loop richting de groenstrook naast de snelweg, het tankstation laat ik achter me. Van verschillende mensen heb ik gehoord dat dit een plek is waar geregeld mannen komen voor seks. Ik ben een beetje gespannen. Dit is een wereld die ik niet goed ken, ik weet niet hoe op buitenstaanders wordt gereageerd.
Even verderop staat een man op de top van een heuveltje, tussen de bomen en struiken. Hij draagt een kort sportbroekje en kijkt rond – mij ziet hij niet. Zacht klinkt het monotone autogeraas, daarbovenuit het gefluit van vogels. Iets verder staat nog een man, hij beweegt zich nauwelijks. En ik zie een fietser, met fietstassen achterop. Hij rijdt de bosjes in, en komt een paar minuten later weer tevoorschijn.
Na een korte aarzeling spreek ik hem aan. Of hij bekend is met de ontmoetingsplaats, vraag ik. Ja, zegt de man. Of hij er zelf ook gebruik van maakt? Nee, zegt hij, het is er gewoon fijn fietsen.
Definitie Mannenontmoetingsplekken worden ook wel homo-ontmoetingsplekken genoemd, maar dat dekt eigenlijk niet de lading. Ook hetero- en bimannen bezoeken deze plekken, evenals homomannen die een heteroseksueel leven leiden. Daarom spreek ik, net als kennisinstituut Movisie doet, over mannenontmoetingsplekken.

Populaire ontmoetingsplek

Het was ingewikkeld om met bezoekers van mannenontmoetingsplekken in contact te komen. De meesten zijn als de dood dat bekend wordt dat zíj hier naartoe gaan. Maar uiteindelijk wilden drie mannen uitgebreid hun verhaal doen, onder wie Johan (58).
Ik heb met hem afgesproken op een carpoolplaats bij Arnhem. Johan is niet zijn echte naam, hij wil liever niet dat iedereen te weten komt dat hij een seksplek bezoekt. Ik app dat ik er al ben. ‘Ok, loop naar je toe’, stuurt hij terug. Met grote stappen komt hij mijn kant op, een stevige handdruk.

Rechtbank

Ik stap bij hem in de auto en samen rijden we naar ’t Ginkelse Zand, een parkeerplaats langs de A12 bij Ede. Het naastgelegen bos was een populaire ontmoetingsplek totdat de gemeente Ede de toegang in 2016 versperde. Nu kunnen mannen zich voor seks bij de rustplaats alleen nog terugtrekken op een smalle groenstrook van Rijkswaterstaat, pal naast de snelweg en meer in het zicht.
Een paar weken eerder ontmoette ik Johan al in de rechtbank van Arnhem, bij een zaak van Platform Keelbos – een belangenorganisatie voor bezoekers van seksplekken – tegen de gemeente Ede. Het doel: verwijdering van het hekwerk langs het bos. De rechter oordeelde begin juni dat de versperring mag blijven.
Wat is het verhaal achter de zeker tien mannenontmoetingsplekken in Gelderland? Onderzoeksjournalist Maarten Dallinga dook in de verborgen wereld van openbare seksplekken en maakte er voor Omroep Gelderland een vijfdelige podcastserie over. Deel 1: op jacht. © Omroep Gelderland

Te verwachten

– Maandag: aflevering 2 van Anoniem Intiem: wat doet seks op dit soort plekken met je? En wat gebeurt er als je omgeving erachter komt?
– Woensdag: aflevering 3: hoe kijkt de buitenwereld tegen mannenontmoetingsplekken aan?
– Vrijdag: aflevering 4: hoe onveilig zijn deze plekken? Hoe kun je als gemeente of andere terreineigenaar er het beste mee omgaan? En blijven mannenontmoetingsplekken altijd bestaan?
Tegelijkertijd met iedere aflevering verschijnt een uitgebreid achtergrondartikel.

‘Kans op match kleiner geworden’

In de auto vertelt Johan me dat hij zo’n vier weken geleden voor het laatst ’t Ginkelse Zand bezocht. ‘Het was rustig, de hectiek is eraf en de dynamiek ook.’ Toch gaan mannen er nog steeds naartoe in de hoop er een sekspartner te vinden. Er kan volgens Johan nog steeds iets gebeuren, ‘alleen de kans dat je matcht is veel kleiner geworden’.
We zoeken de seks ergens anders. Dat zouden meer mensen moeten doen.
Johan, bezoeker mannenontmoetingsplekken
Hij wil graag uitleggen waarom hij geregeld naar een seksplek gaat, omdat hier volgens hem niets mis mee is. Hij vindt het ook onbegrijpelijk dat de gemeente het bosgebied bij ’t Ginkelse Zand heeft afgesloten. Volgens Johan was het een ‘prachtige locatie’ en was er geen overlast. Hij gaat al sinds zijn 25ste naar mannenontmoetingsplekken, de laatste jaren omdat hij naar eigen zeggen seksueel te kort komt in zijn relatie met een man.
Johan: ‘Dan kun je zeggen: we gaan uit elkaar. Maar als andere dingen in de relatie wel mooi zijn, waarom zou je dat dan doen? Dan zoek je de seks ergens anders.’ Stellig: ‘Dat zouden meer mensen moeten doen.’
Mag seks in de openlucht? Ja, zolang je maar niet zichtbaar bent voor anderen. Dan kan sprake zijn van 'schennis van de eerbaarheid' (wetsartikel 239 SR) en kun je beboet worden of een celstraf krijgen van maximaal drie maanden. 

Ben bezocht seksplekken, ook tijdens zijn huwelijk

Ergens op de Gelderse Biblebelt woont de 53-jarige Ben, een heel ander type bezoeker van mannenontmoetingsplekken. Zijn achternaam en waar hij precies woont, wil hij liever niet bekend maken. Bijna 25 jaar lang was Ben getrouwd met een vrouw, samen hebben ze drie kinderen. Sinds zes jaar is hij gescheiden. Een paar jaar lang bezocht Ben seksplekken, ook tijdens zijn huwelijk.
Ben groeide op in een groot gezin met acht kinderen, dat lid was van de orthodoxe Gereformeerde Gemeente. 'Mijn vader was een enorm tirannieke man, de sfeer in het gezin was nooit goed.' Over seksualiteit werd nooit gesproken en homoseksualiteit bestond niet. Dat terwijl Ben al op zijn tiende kon genieten van een mooie jongen of man. 'Dan voelde ik opwinding, maar ik kende het woord homo niet eens.' Uit roddelblaadjes scheurde hij foto's uit van mannen, die hij verstopte op zijn slaapkamer.
Wat is het verhaal achter de zeker tien mannenontmoetingsplekken in Gelderland? Onderzoeksjournalist Maarten Dallinga dook in de verborgen wereld van openbare seksplekken en maakte er voor Omroep Gelderland een vijfdelige podcastserie over. Deel 1: op jacht. © Omroep Gelderland

Op alle foto's een sigaret

'Ik ben ontzettend eenzaam opgegroeid', blikt Ben terug. 'Ik kon met niemand over mijn gevoelens praten. Ik wist natuurlijk heel goed dat jongens en mannen geen gevoelens voor andere mannen hoorden te hebben.'
Mijn vader had mij helemaal kapotgeslagen als ik uit de kast was gekomen.
Ben, ex-bezoeker mannenontmoetingsplekken
Ben dacht: ik moet toch een meisje hebben, want dat hoort zo. En zo kwam het dat hij, in december 1985, verkering kreeg met de correspondentievriendin van een van zijn zussen. 'We hadden een klik, ik vond haar wel aardig.' Maar daar bleef het dan ook bij: 'Ik vond haar niet knap, aantrekkelijk ook niet.'
Uit de kast komen durfde Ben niet: 'Ik had totaal geen zelfvertrouwen en mijn vader had mij dan helemaal kapotgeslagen, dat weet ik zeker.' Twee jaar later, in 1987, trouwde Ben met zijn vriendin. Op alle foto's van die dag staat Ben met een sigaret in zijn handen. 'Dat was de nervositeit.'
In detail horen wat Ben ertoe bracht om mannenontmoetingsplekken te gaan bezoeken? Luister dan naar de eerste aflevering van Anoniem Intiem. Eerst de trailer van onze podcastserie beluisteren? Dat kan hier:

'We waren zelfs niet broer en zus'

'We gingen samenwonen en vanaf het eerste moment was duidelijk: we passen helemaal niet bij elkaar', vertelt Ben. 'Toch heb ik het bijna 25 jaar volgehouden, door de enorme sociale druk.' Seks had het stel nauwelijks, 'we waren zelfs niet broer en zus, leefden totaal langs elkaar heen.'
Rond 2010 nam hij voor het eerst het besluit om naar een mannenontmoetingsplek te gaan. 'Ik had een mountainbike gekocht en het eerste wat ik deed was daar naartoe rijden. Een kilometer of vijf, ik had trillende benen. Ik vond het heel spannend, maar wist zeker dat ik het wilde.'
Soms kwam Ben op de seksplekken bekenden tegen: 'Uit mijn eigen dorp en zelfs uit mijn eigen toenmalige kerkelijke gemeente. Ze schrokken zich dan helemaal lam en ik idem dito. We zaten in dezelfde situatie: we hadden een gezin, een vrouw en kinderen. Het mocht nooit bekend worden waar we mee bezig waren.'

Uit de kast en toch nog getrouwd

Een maandagmorgen in Ede. Ik ben thuis bij Wessel (61). Op zijn rechter bovenarm heeft hij een tatoeage, zie ik: een hartje, met in het midden de naam van zijn vrouw. 'Zij is mijn maatje.'
Ik dacht: als ik trouw, stoppen die gevoelens wel. Maar dat gebeurde niet.
Wessel, bezoeker mannenontmoetingsplek
Ze trouwden in 1981, ook al wist ook Wessel toen al lang dat hij homo was. 'Ik dacht: als ik trouw, dan stoppen die gevoelens wel. Maar dat gebeurde niet.' Wessel vertelt dat homoseksualiteit ook in zijn omgeving niet werd geaccepteerd. 'Thuis werd altijd gezegd: als een van mijn kinderen zo is, dan komt die er nooit meer in. En ik kom uit een wijk waar het recht van de sterkste gold. Ik wist: als ik vertel dat ik jongens leuk vind, dan heb ik geen leven meer.' Ook later durfde Wessel niet voor zijn gevoelens uit te komen: 'Ik werkte in een omgeving met veel gelovige mensen, het is gewoon gebleven zoals het was.'
Pas acht jaar geleden kwam Wessel uit de kast, en toch zijn hij en zijn vrouw nog altijd bij elkaar. Zij weet ook dat Wessel een mannenontmoetingsplek bezoekt. Wekelijks gaat hij naar 't Ginkelse Zand langs de A12, al 30 tot 35 jaar; 'bijna mijn hele seksuele leven'. Scheiden overwoog hij nooit. Het uitgebreide verhaal hoor je in Anoniem Intiem.
Wat is het verhaal achter de zeker tien mannenontmoetingsplekken in Gelderland? Onderzoeksjournalist Maarten Dallinga dook in de verborgen wereld van openbare seksplekken en maakte er voor Omroep Gelderland een vijfdelige podcastserie over. Deel 1: op jacht. © Omroep Gelderland
Diverse groep De verhalen van Ben, Johan en Wessel geven geen allesomvattend beeld van de mannen die openbare seksplekken bezoeken. Wel laten ze zien dat er niet één type bezoeker bestaat; het gaat om een diverse groep. Hoe die er exact uitziet, is niet bekend; daar is nooit serieus onderzoek naar gedaan en dat is vanwege het heimelijke karakter van deze plekken ook onmogelijk. Deskundigen zeggen wel dat veel bezoekers – net als destijds Ben en Wessel – een dubbelleven leiden, met thuis een vrouw en soms ook kinderen. De bezoekers zijn vaak wat ouder (40+), maar er komen ook jongeren – soms ook voor betaalde seks. Overigens bestaan in Gelderland ook seksplekken in de openlucht voor mannen én vrouwen, maar die zijn dunner gezaaid.

Vleeskeuring

'Het is soms net een vleeskeuring', zegt Wessel nadat ik heb gevraagd hoe het eraan toegaat op mannenontmoetingsplekken. 'De meeste mannen lopen rond', vertelt Johan. 'Sommigen wachten op een bankje. Je kijkt naar elkaar en als je iemand aantrekkelijk vindt, laat je dat blijken.' Hoe? Johan aarzelt, maar zegt dan: 'Je speelt wat met je handen in je broekzak. En als de ander zin heeft, loop je verder het bos in.'
Wessel: 'Vaak wordt geen woord gewisseld. Je loopt naar een plek toe waar je denkt veilig te staan en dan gebeurt het gewoon. En als het klaar is, dan ga je vaak ook weer woordeloos terug naar je auto.'
En met wat voor een gevoel hij dan terugrijdt naar huis? 'Dat het lekker was, maar niet leuk. Het maakt eenzaam.' Daarover vertelt Wessel meer in deel 2 van Anoniem Intiem en in het tweede deel van deze artikelenreeks.
Podcastserie Anoniem Intiem is te vinden in populaire podcastapps als iTunes/Apple Podcasts, Stitcher en Player FM. Je kunt je gratis abonneren, waarna iedere aflevering automatisch wordt gedownload. De vijf delen worden ook uitgezonden op Radio Gelderland, van maandag 30 juli t/m vrijdag 3 augustus om 23.00 uur. Reageren? Mail naar onderzoeksjournalist Maarten Dallinga: mdallinga@gld.nl