Nieuws

Zeer zeldzaam alchemistisch amulet gevonden in Zutphen

Archeologen van de gemeente Zutphen hebben een zeventiende eeuws amulet gevonden aan de IJsselkade in Zutphen. Het amulet werd gevonden bij archeologisch proefsleuvenonderzoek tijdens de herinrichting van de kade. © gemeente Zutphen, bewerking Omroep Gelderland
ZUTPHEN - Archeologen van de gemeente Zutphen hebben een zeventiende eeuws amulet gevonden aan de IJsselkade in Zutphen. Het amulet werd gevonden bij archeologisch proefsleuvenonderzoek tijdens de herinrichting van de kade.
De gevonden amulet is een schijf van een zilverlegering met een diameter van 49 mm. De schijf heeft drie gaten, waarschijnlijk om de amulet vast te spijkeren of ergens op te naaien.

Octagram

De amulet moet nog ontdaan worden van een harde roestlaag, daardoor is de tekst nog niet geheel te lezen. Er zijn vaker van dit soort objefcten gevonden, maar geen van allen zijn ze gelijk aan deze. Op de ene zijde staat een octagram met de namen van de planeten en hun Latijnse namen op de rand.

Onleesbare teksten moeten beschermen

Op de andere zijde staan alchemistische tekens rond een pentagram in een zeer slecht leesbare tekst. De archeologen vermoeden dat er waarschijnlijk ‘tetragrammaton + Maria’ en mogelijk ‘Agla + Emanuel’ stond, omdat dat ook op andere amuletten werd gebruikt. Het eerste woord betekent “vier letters” en slaat op de naam Jahweh (God). Deze namen zouden de gebruiker beschermen en worden regelmatig gebruikt op objecten uit de alchemistische, christelijk-kabbalistische sfeer.

Zutphen was broeinest voor het occulte

Dit soort amuletten worden zeer zelden gevonden, stelt de gemeente. Toch werd in 2010 bij de opgraving voor de bouw van het crematorium aan de Voorsterallee een langwerpige vergulde bronzen amulet gevonden met vergelijkbare teksten. Ook die vondst dateert uit de zeventiende eeuw.
Het is bekend dat in de tijd van de Reformatie 1600 occulte lieden in en rond Zutphen actief waren. Een van hen was de exorcist Arnt Schimmelpenninck, een voormalig kanunnik van de Sint Walburgiskerk.
De amulet wordt nu zo goed mogelijk geprepareerd om hem toonbaar te maken. Mogelijk wordt hij samen met andere vondsten getoond in een toekomstige archeologische mini-tentoonstelling over occult Zutphen.
Heeft u opmerkingen of aanvullingen op dit bericht? Mail dan met de redactie: omroep@gld.nl. Of stuur ons direct een WhatsApp-bericht: 06 - 220 543 52