VIDEO: Ginkelse Heide herstelt zich na grote brand

Deze woensdag neemt Merlijn Hoftijzer een kijkje op de Ginkelse Heide. Hij is expert op het gebied van natuurbranden. Hoftijzer haalde in Zweden het vak vuur-ecologie. Samen met de Wageningen Universiteit doet hij onderzoek naar de brandontwikkeling bij natuurbranden.

Vanuit de verte kan Hoftijzer precies de plek aanwijzen waar de brand heeft gewoed. 'Daar bij die oranje-achtige bomen is het', zegt de ecoloog. Die specifieke kleur, dat wijst op een brand. Als de vuur-ecoloog ter plaatse komt, betreedt hij opmerkelijk genoeg geen zwartgeblakerde, maar een uitgestrekte groene vlakte.

'Wat er namelijk gebeurt als er een brand is geweest, is dat meestal het wortelstelsel van de planten intact blijft en met de eerstvolgende regenval lopen meteen die planten weer uit', legt Hoftijzer uit.

Akelig zwart is het gebied dus niet meer, alhoewel veel bomen wel het loodje hebben gelegd. Maar ook dit hoeft volgens de ecoloog niet ongunstig te zijn: 'Kijk hier maar.' De ecoloog wijst op de zwartgeblakerde boombast. 'Een kevertje. Als bomen geveld zijn door vuur zitten er ontzettend veel insecten op. Spechten en andere bosvogels komen hier nu shoppen naar eten. Hoewel de boom het niet gaat halen, zijn er toch een hele hoop organismen die profiteren van zo'n brand.'

Even verderop wijst de vuur-ecoloog op een bijzondere paddenstoel die op een zwartgeblakerde boom groeit. 'De bomen zijn vaak zo verzwakt dat ze ten prooi vallen aan een berg insecten en paddenstoelen. Als een boom toch nog doorgaat met leven heb je de kans op de komst van de vuurkever. Die kan rook en vuur van kilometers afstand waarnemen. Het biedt kans aan soorten die het in Nederland best wel lastig hebben.'

Vuur wordt overigens al eeuwenlang gebruikt om heidegebieden in stand te houden. Het vuur vernietigt de planten die anders de heide zouden verdringen. Een brand in een heidegebied hoeft dus helemaal niet zo slecht te zijn. Vuur-ecoloog Hoftijzer adviseert de eigenaar van de Ginkelse Heide om schapen in te zetten.

'De wortelpaketten zijn nog intact', benadrukt hij. 'Alles zal opnieuw uitlopen. Maar alleen met de juiste nazorg ontwikkel je zo'n veld weer als een geweldig heideterrein. Je krijgt nu een explosie van grassen, maar als je grazers hebt dan verandert je gebied weer in een prachtig heidegebied.'