Haviken: roofvogels om door een ringetje te halen

Het is weer even zoeken voor Ronald Zollinger van Vogelwerkgroep Nijmegen om het nest terug te vinden. Hij was hier voor het laatst toen er nog geen blad aan de bomen zat. Om het nest te vinden, speurt Ronald vooral de grond af. De witte uitwerpselen van de haviken op het bruine bladerdek verraden de plek van het nest.

Ronald kent het natuurgebied bij Nijmegen op zijn duimpje. Hij ringt de roofvogels daar al jaren. 'De lichamelijke conditie van het vrouwtje moet goed zijn om eieren te kunnen leggen en te broeden', vertelt hij.

Dit jaar broeden veel haviken later dan voorgaande jaren. In de koude januarimaand was er weinig voedsel voor de roofvogels beschikbaar. Ronald ringt de jongen samen met Youri van der Horst. Terwijl Ronald de twaalf meter hoge boom in klautert, wacht Youri op de grond tot de jonge haviken beneden zijn. De dieren worden in een tasje gestopt en dan met een touw voorzichtig naar beneden gelaten. Hier worden ze onderzocht.

Haviken kwamen in de jaren 60 alleen voor in stille bosgebieden. Inmiddels heeft de krachtige roofvogel zijn leefgebied flink uitgebreid en komt hij zelfs in steden voor. 

Boven het nest van de haviken op Heumensoord klinkt een alarmerende roep. Het vrouwtje heeft ontdekt dat Ronald op weg is naar haar nest. De havik cirkelt luid roepend boven de bomen om de vrijwilliger van de Vogelwerkgroep te verjagen.

Het is belangrijk dat we de vogels ringen, legt Youri uit. 'Hierdoor leren we meer over de verspreiding van de havik.' De jongen worden opgemeten en gewogen.

Met de drie jonge haviken in het nest gaat het prima. 'Over een paar weken zullen deze dieren het nest verlaten.' De jonge haviken moeten dan goed doorvoed zijn, want het duurt even voordat ze het jagen onder de knie hebben en dus zelf voedsel kunnen vinden.'

Verslaggever Laurens Tijink met een van de jonge haviken.

De havik eet voornamelijk vogels, zoals duiven, vlaamse gaaien, eksters en lijsters. Maar ook konijnen en eekhoorns staan op het menu. De roofvogel is zeer behendig in de lucht. Hij scheert tussen de bomen door op jacht naar prooien. Maar ook in meer open gebied kan de havik prima jagen. 

De havik is de meest gevreesde roofvogel onder postduiven. Niet gek dus dat veel duivenhouders niet blij zijn met de aanwezigheid van haviken. Toch zegt Ronald dat het meevalt met het aantal postduiven dat ten prooi valt aan de havik. Een gezonde postduif zal volgens de vogelliefhebber over het algemeen uit de scherpe klauwen van de havik blijven.

BuitenGewoon Radio is iedere zondagochtend tussen 7.00 en 10.00 uur te beluisteren in het programma Zin in Zondag op Radio Gelderland.