Nieuws

Beeld en Geluid zet Gelderse NSB-propagandafilms online

NSB-leider Anton Mussert in een van de propagandafilms.
Het Instituut voor Beeld en Geluid heeft een collectie van NSB-propagandafilms online gezet. Er zijn ook opnames te zien uit Arnhem en Lunteren, bij de Muur van Mussert. © Beeld en Geluid
Het Instituut voor Beeld en Geluid heeft een collectie van NSB-propagandafilms online gezet. Er zijn ook opnames te zien uit Arnhem en Lunteren, bij de Muur van Mussert.
De propagandamachine van de Nationaal Socialistische Beweging (NSB) draaide in de jaren 30 en 40 op volle toeren. De films zeggen veel over de 'ideale wereld'. Het Instituut voor Beeld en Geluid heeft 170 films uit de periode 1941 tot en met 1944 online gezet.
'Het is een collectie die de Tweede Wereldoorlog in een ander daglicht zet', zegt Jennemiek Leijssen van het audiovisuele museum tegen de NOS. 'De films laten het ideaalbeeld zien dat de NSB haar leden en 'volksgenoten' wilde voorspiegelen. Met de discipline en de emoties die ze proberen te appelleren. De aantrekkingskracht van de NSB, die in 1943 100.000 leden telde, is in de historie een wat onderbelicht thema. Daar is de laatste jaren pas meer aandacht voor.'

Lunteren en Arnhem

De collectie bevat beelden van bijvoorbeeld de beruchte Hagespraken van NSB-leider Anton Mussert op de Goudsberg bij Lunteren. Verder worden er opnamen getoond van de WA'ers in Arnhem, die een mars houden. De Weerbaarheidsafdeling (WA) was de geüniformeerde ordedienst en knokploeg van de NSB.

Auteursrecht verlopen

Beeld en Geluid heeft de films al een tijdje in de collectie zitten. Het gaat om materiaal waar de Nederlandse overheid in 1944 het auteursrecht over verkreeg. Nu is het auteursrecht verlopen en mag iedereen het gebruiken.
De films zijn te bekijken op de site van Beeld en Geluid en vanaf 31 mei ook via het platform Open Beelden en Wikimedia. Daarnaast staat meer informatie over een selectie van de films op de 'BeeldenGeluidWiki'.