Nieuws
'Hoe is het in godsnaam mogelijk dat mensen elkaar dit aandoen?'
Sluiten van Kamp Rees herdacht. 'Hoe is het in godsnaam mogelijk dat mensen elkaar dit aandoen?'
REES - Eén op de tien dwangarbeiders overleed door de barre omstandigheden in dwangarbeidskamp Rees, net over de grens in Duitsland. Tegelijkertijd wisten ook velen te vluchten naar het nabijgelegen Megchelen.
In kamp Rees werden duizenden Nederlandse mannen door de Duitse bezetter te werk gesteld. Zij moesten aan het eind van de oorlog verdedigingswerken graven om zo de oprukkende geallieerden tegen te houden. Kampen voor gedwongen arbeid hadden vaak betere omstandigheden dan de beruchte strafkampen, maar dat ging in Rees niet op.
Beestachtig behandeld
'Beestachtig. Je legt beesten ook niet in een schuur waar de wind doorheen gaat en waar je in de sneeuw ligt. Nou, wij wel.' Jan de Louter wist te vluchten uit kamp Rees. Hij is tegenwoordig een trouw bezoeker van de herdenking op de plek waar vroeger het kamp stond. 'Als je hier loopt en je ziet die kleigrond hier. Dat je daar in gewerkt hebt met twintig graden vorst en veel sneeuw. Dan denk je: hoe is het in godsnaam mogelijk dat mensen elkaar dit aandoen?'
In arbeidskampen was de behandeling vaak beter dan in de beruchte strafkampen. Toch werden in Rees de arbeiders bar slecht behandeld. De mannen waren vaak na een razzia onverwacht naar Rees gestuurd en hadden dus geen kleding bij zich voor de koude winter. Daarnaast moesten ze lange dagen zwaar werk uitvoeren terwijl er veel te weinig eten was.
En daarbij kwam dat de gebouwen van het kamp niet waren gebouwd om mensen te herbergen. De voormalige pannenfabriek had juist grote gaten in de wanden om de pannen te laten drogen.
Eén op de tien overleed
Elke dag overleden er mensen. Schattingen lopen uiteen, maar die liggen zo rond de 350 doden. 'Ja, dat gaat min of meer langs je heen. Je bent teveel met jezelf bezig met alle ellende van dien', vertelt Ap Gerritse. Ook hij is een van de overlevenden bij de herdenking. Hij werd bij een razzia in Apeldoorn gepakt en naar Rees gestuurd. 'Hoe ik dat allemaal heb overleefd en doorstaan, is mij tot op de dag van vandaag een wonder.'
Toch wisten ook vele dwangarbeiders te vluchten. Vaak kwamen ze terecht bij het Achterhoekse Megchelen, een paar kilometer verderop. Bij de jaarlijkse herdenking wordt daarom ook een wandeltocht georganiseerd van Rees naar Megchelen.
Heeft u opmerkingen of aanvullingen op dit bericht? Mail dan met de redactie: omroep@gld.nl
