Nieuws

Wekeromse Zand: één van de laatste actieve stuifzandgebieden van Nederland

WEKEROM - In de 19e eeuw hadden de zandverstuivingsgebieden in Noordwest-Europa een totale oppervlakte van zo'n 80.000 hectare. Daar is vrijwel niets meer van over. Van de stuifzandgebieden die er nog wel zijn, vind je de meeste in Nederland. Eén van de plekken waar het zand nog altijd stuift, is het Wekeromse Zand.
'De stuifzandgebieden zijn geen natuurverschijnsel', vertelt boswachter Dirk van der Plaat van Geldersch Landschap en Kasteelen tegen BuitenGewoon-verslaggever Laurens Tijink. 'Het is het gevolg van menselijk handelen.'
Door overbegrazing verdween de oorspronkelijke vegetatie en ontstonden heidevelden. Die heide werd vervolgens afgeplagd om te worden gebruikt als bemesting voor landbouwgrond. Daardoor kwam de onderliggende dekzandlaag bloot te liggen. Door de wind verspreidde het zand zich over een steeds groter gebied. Uiteindelijk werden hele dorpen bedreigd door het stuivende zand. 
De tijd dat stuifzandgebieden een bedreiging vormden, ligt ver achter ons. Doordat grote aantallen bomen werden geplant, kon het zand niet meer stuiven en verdwenen er steeds meer van deze gebieden. Nu zijn het juist de stuifzandgebieden die worden bedreigd door de omgeving. Als natuurbeheerders niet ingrijpen, wordt het zand overwoekerd door grassen, mossen en vliegdennen.

Moeflon

Natuurgebied het Wekeromse Zand is één van de drie plekken op de Veluwe waar de moeflon voorkomt. De wilde schapen met grote horens op hun kop zijn belangrijk voor de natuur hier. De van oorsprong Italiaanse dieren houden de vegetatie kort en zorgen er daardoor voor dat de stuifzandgebieden open blijven. In het zand vind je volop pootafdrukken van de moeflons.

Bijzondere planten en dieren

Op het zand zijn de temperatuurverschillen tussen dag en nacht groot. Daarnaast is het gebied erg droog. Bijzondere plantensoorten en zeldzame vogels voelen zich er hierdoor thuis. Op het Wekeromse Zand groeien korstmossen als hamerblaadje en rode lucifer. De boomleeuwerik, nachtzwaluw en blauwe kiekendief kun je hier ook tegenkomen. De larven van de mierenleeuw graven er kuiltjes in het droge zand. Die dienen als vallen voor mieren, die op het menu van deze insecten staan.

Volgende generatie

Boswachter Dirk van der Plaat geniet volop als hij op zijn klompen over het Wekeromse Zand wandelt. 'Vooral de variatie van het landschap maakt het aantrekkelijk'. Dirk hoopt dat ouders er samen met hun kinderen gaan wandelen. 'Dan komt de liefde voor de natuur ook bij de volgende generatie vanzelf.'

Zin in Zondag

BuitenGewoon Radio is iedere zondagochtend tussen 7.00 en 10.00 uur te beluisteren in het programma Zin In Zondag op Radio Gelderland.
Reageren op dit bericht? Mail naar omroep@gld.nl