Puttense moordzaak: geschiedenis van de moord op Christel Ambrosius

9 januari 1994. De 23-jarige Christel Ambrosius fietst naar het huis van haar oma. Christel wil haar bezoeken, maar als ze om 16.00 uur aankomt is haar oma net vertrokken. Als haar oma twee uur later thuiskomt, treft ze haar kleindochter dood aan. Christel Ambrosius is vermoord en verkracht.

De politie begint gelijk met het onderzoek. De belangrijkste sporen op de 23-jarige stewardess zijn één spermadruppel en twee haren. Getuigen worden opgeroepen zich te melden en de omgeving van het huis wordt onderzocht.

Een aantal wandelaars heeft op de zondagmiddag van de moord een oude Mercedes stapvoets zien rijden in het bos. In die auto zitten vier Puttense vrienden. Ze rijden regelmatig samen rond, drinken dan wat biertjes en laten de hond uit.

De mannen worden aangehouden. Tijdens de verhoren beschuldigen ze elkaar, bekennen en ontkennen ze de moord en de verkrachting. De verhoren zijn uitputtend, vertellen de mannen later, ze zijn door de politie onder druk gezet.

Justitie concludeert dat Wilco Viets en Herman du Bois de 23-jarige stewardess hebben vermoord en verkracht. Ook al is het aangetroffen sperma niet van hen. Volgens justitie is die zaadcel dan ook niet van de verkrachter, maar van een eerder contact. Bij de verkrachting zou geen zaadlozing zijn geweest, maar de verkrachter zou de aanwezige zaadcel wel mee naar buiten hebben 'gesleept'.

Eind december 1994 worden de zwagers door de rechtbank in Zutphen veroordeeld voor de moord en de verkrachting op Christel Ambrosius. Het hof in Arnhem en de Hoge Raad bevestigen het vonnis.

Voor misdaadjournalist Peter R. de Vries en oud-korpschef Jan Blaauw is de 'sleeptheorie' reden om de zaak verder te onderzoeken. Blaauw concludeert dat de 'Twee van Putten' het slachtoffer zijn geworden van scoringsdrift van justitie: 'Ze hebben bekennende, maar aantoonbaar valse, verklaringen afgelegd om van het gezeur af te zijn.'

Blaauw en De Vries hebben veel kritiek op het onderzoek. De oud-korpschef schrijft een boek waarin hij Viets en Du Bois vrijpleit en Peter R. de Vries wijdt tientallen tv-uitzendingen aan fouten in het onderzoek naar de Twee van Putten.

Ondanks al het onderzoek komen de mannen pas vrij als ze in 2002 twee derde van hun straf hebben uitgezeten. Daarvoor, in 2001, heeft hun nieuwe advocaat Geert-Jan Knoops een revisieverzoek ingediend bij de Hoge Raad. De gynaecoloog die verklaard heeft over de sleeptheorie zegt dat justitie ermee aan de haal is gegaan.

De Hoge Raad oordeelt dat die verklaring reden is de zaak te heropenen en in 2002 spreekt het hof van Leeuwarden de zwagers alsnog vrij. Ze hebben 6 jaar en 8 maanden onterecht vastgezeten. Du Bois en Viets krijgen ieder een schadevergoeding van 900.000 euro. Ze proberen hun oude leven weer op te pakken, maar dat gaat moeizaam.

De moord op Christel Ambrosius is dan weer een onopgeloste moord. Tot in 2008 door een DNA-match Ron P in beeld komt. In 2005 is P. veroordeeld voor het mishandelen van zijn vriendin, daarom moest hij verplicht DNA afstaan. P.'s DNA komt overeen met het DNA in het sperma dat op Christels been is gevonden.

Ten tijde van de moord woont P. in Putten. Hij is dan 18 jaar en zegt een geheime affaire met het 23-jarige slachtoffer gehad te hebben. Zijn verklaring wordt niet geloofd. Hij wordt tot 15 jaar en zes maanden cel veroordeeld voor het vermoorden en verkrachten van Christel Ambrosius.

Voordat hij veroordeeld is voor de moord op Christel Ambrosius wordt P. ook verdachte in een andere moordzaak. Volgens medegevangenen heeft P. tegen hen opgebiecht de dood van Anneke van der Stap op zijn geweten te hebben.

Zij werd in 2005 dood gevonden langs een weg. P. blijkt spullen van Van der Stap in zijn bezit te hebben. In eerste aanleg wordt hij vrijgesproken,  omdat de rechtbank vindt dat overtuigend bewijs ontbreekt. Het hof veroordeelt hem wel voor doodslag. Hij krijgt daarvoor 4,5 jaar cel.

In Putten gaat de vlag uit. De zwagers zijn opgelucht dat er nu iemand anders veroordeeld is voor de moord op Christel Ambrosius. Al zijn de wonden van de jarenlange gevangenisstraf nog altijd niet geheeld. Anja du Bois, de vrouw van Herman, heeft een boek geschreven over die zware tijd: 'Het wordt nooit meer hetzelfde, het gaat altijd over de moordzaak.'

Ook de schadevergoeding heeft daar geen verandering kunnen brengen. Die is gebruikt om schulden af te lossen en daarna is het geld verbrast. Anja du Bois zegt dat achteraf die schadevergoeding een vloek is geweest:

'Als je veel geld wint bij de Staatsloterij, krijg je meteen een adviseur en begeleiding. Die hebben wij niet gehad.' Ze komen nu rond van een bijstandsuitkering.

Onlangs stond Herman du Bois samen met zijn zoon voor de rechter, omdat de twee betrokken waren bij xtc-handel. Zoon Michel kreeg 10 maanden cel, vader Herman hoeft nu niet de gevangenis in. De rechter vindt dat Du Bois slecht begeleid is na de Puttense moordzaak en acht een nieuwe gevangenisstraf traumatisch.

Ook Viets stond onlangs weer oog in oog met de rechter. Dit keer als slachtoffer. Hij werd voor de ogen van zijn dochter neergestoken toen hij iemand een lift wilde geven.